Berkay Bigeç / ANKARA
Türkiye Jeofizik Mühendisleri Odası Başkanı Şevket Demirbaş, AKP iktidarı tarafından çıkartılan İmar Barışı Yasası ile kaçak yapıların kişilerin taahhüdüne göre yasal hale getirilmesinin sağlandığını belirterek, önlem alınmazsa büyük bir felaket yaşanabileceğini söyledi. "İmar barışından yararlanan yapılar takip ediliyor mu?" diye soran Demirbaş, şöyle konuştu:
"Biz oda olarak buna karşı çıktık. Bina sağlam mı diye kontrol edilmedi. Binalarımızın çoğu zaten eski. Hükümet kentsel dönüşüm yasası çıkardı bu önemli bir yasaydı. Sonradan bu bazı yerlerde rantsal bir yasa konumuna dönüştü. İmar barışı aslında felakete çağrı. Biz oda olarak vatandaşlarımıza zemin etütü yaptırmalarını öneriyoruz. Maliyeti 2 - 2 bin 500 lira arasında. Bu etüt yapılıp önlem ona göre acilen alınmalı. Yoksa çok büyük felaket olacak."
Yapıların çok sağlam olması gerektiğini vurgulayan Şevket Demirbaş, şöyle devam etti: "Deprem öldürmez yapı öldürür. Sağlıklı yapının en önemli parçası zemindir. Zemin özelliklerini tanımadan bina yapmak baştan yanlış adım atmaktır. Dinamik parametreler üstünden zemin tanımı yapılır. Türkiye'de bugün 1997 ve 2008 bina deprem yönetmeliğine göre yapılmış yapılar var. Bunların da kesinlikle yeni yönetmeliğe göre gözden geçirilmesi lazım. Özellikle zemin etütlerine çok dikkat edilmesi gerekir. Ediliyor mu? Hala eksikler var. Odamız bu konudaki çalışmalarını sürdürüyor ama maalesef buna gerekli önem verilmiyor."
Şevket Demirbaş, Türkiye'deki çoğu binada mühendislik hizmeti olmadığını da kaydetti. Özellikle kırsal bölgelerdeki binalarda hiçbir mühendislik hizmetinin olmadığını ifade eden Demirbaş, şunları söyledi: "Orta derecedeki depremde bile yıkılabilecek yapılar bunlar. Zemin etütü yapıldıktan sonra kontrol hizmeti de getirmek lazım. 2013 yılına kadar Odalar bunu kontrol ediyordu. Bu kontrol mekanizması Odaların elinden alındı. Ve tamamen kişilerin taaddüdüne bırakıldı. Mühendis direkt olarak ilgili belediyeye rapor verebiliyor. Çoğu belediyede jeofizik mühendisleri birimi bulunmuyor. Raporlarda eksikler de olabilir ama kontrol edilmiyor bunlar. Biz bunu defalarca yazdık ama yanıt gelmedi. Yönetmelikler ne kadar doğru olursa olsun kontrol mekanizması yok kesinlikle yanlışlar çıkacaktır."
Elazığ'da meydana gelen depremin olası İstanbul depremini tetiklemeyeceğini düşündüğünü de ifade eden Şevket Demirbaş, "Ben bu depremin Kuzey Anadolu fay hattını tetikleyeceğini zannetmiyorum. Fay sistemi ile Doğu Anadolu fay sistemi birbirinden farklı. Ama İstanbul'da yeni birikimler ışığında yeni bir deprem olacağı beklentisi var" diye konuştu.
