Parfüm üreticileri ve bilim insanları, yıllardır bir molekülün yapısı ile kokusu arasındaki ilişkiyi saptamakta zorlandılar. Araştırmacılar, ışığın dalga boyuna göre renkleri belirleyebilse de, kokular söz konusu olduğunda molekülü analiz ederek kokusunu tanımlayamadılar. Google Beyin Takımı, yapay zekanın bu bilinmezliği değiştirebileceğini umuyor. Şirketin araştırmacıları, yapay zekayı kokuları tanımak için nasıl eğittiklerini açıkladı.
Araştırmacılar, parfüm üreticileri tarafından tanımlanan ve geniş bir çeşitlilikle etiketlenen yaklaşık 5.000 molekülden oluşan bir veri seti oluşturdular. Ekip, yapay zekayı (grafik sinir ağı veya GNN) yetiştirmek için veri setinin yaklaşık üçte ikisindeki molekülleri sıklıkla aldıkları tanımlayıcılarla ilişkilendirmek için kullandı. Ardından yapay zekayı test etmek için kalan kokuları kullandılar. Algoritma, moleküllerin yapılarına göre kokularını tahmin edebildi.
Ancak araştırmacıların önünde önemli bir engel var: İki insan, aynı kokuyu farklı şekilde tanımlayabiliyor. Bazen moleküller aynı atomlara ve bağlara sahip olabiliyor ancak farklı yansıma düzeninden dolayı farklı kokulara sahip olabiliyorlar. Bunlara kiral çiftler deniyor. Kimyon ve nane bunlara bir örnek olarak sayılabilir.
Kokular birleştiğinde ise elbette işler daha da karmaşıklaşıyor. Yine de Google araştırmacıları, yapay zekayı belirli molekülleri kokularla ilişkilendirmek için eğitmenin önemli bir ilk adım olduğuna inanıyor. Ortaya çıkacak sonuçların kimya bilimine; beslenme, duyusal sinirbilim anlayışı ve sentetik koku üretimi konularında önemli etkisi olabilir.
Google, yapay zekaya kokuları öğretme araştırmalarında yalnız değil. Bu yılın başlarında Londra'daki Barbican Center'da düzenlenen Yapay Zeka sergisinde bilim insanları, soyu tükenmiş bir çiçek kokusunu yeniden yaratmak için makine öğrenmesini kullandılar.
Rusya'da ise yapay zeka, ölümcül gaz karışımlarını koklamak için kullanılıyor ve IBM, yapay zeka üretimi parfümleri deniyor. Hatta bazı makine öğrenme algoritmalarını nasıl tasarladığımızı yeniden canlandırmak için koku alma duyumuzu kullanmaya başladı.
