Yapay zeka, son yıllarda sadece pratik çözümler sunmakla kalmayıp, aynı zamanda insanların duygusal ihtiyaçlarına da yanıt verebilecek şekilde gelişti. Özellikle sosyal medyada kullanılan chatbotlar, günümüzde insanlarla duygusal bağ kurabilme kapasitesine sahip olmaya başlıyor. Bu, yapay zekanın evrimindeki önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor.
DUYGUSAL BAĞ KURABİLEN CHATBOTLAR: SOSYAL MEDYANIN YENİ YÜZÜ
Son yıllarda, sosyal medyada kullanılan chatbotların, kullanıcılarıyla daha derin, duygusal bağlar kurabilme yeteneği geliştirdiği gözlemleniyor. Bu gelişmelerin en çarpıcı örneklerinden biri, OpenAI tarafından geliştirilen ve özellikle sosyal medya platformlarında aktif olan GPT-3 ve GPT-4 gibi dil modellerinin insanlara duygu odaklı yanıtlar verebilmesi.
Yapay zekanın, özellikle sosyal medya platformlarında kullanıcılara "empatik" cevaplar verebilmesi, onu yalnızca bir bilgi aracından çok, bir duygusal etkileşim partneri haline getiriyor.
YAPAY ZEKA VE EMPATİ: YAPAY ZEKA GERÇEKTEN EMPATİK OLABİLİR Mİ?
Yapay zekanın, insan benzeri empati kurabilme yeteneği üzerine yapılan bilimsel araştırmalar, bu alandaki ilerlemeleri vurguluyor.
Yapay zeka ve etik üzerine yaptığı çalışmalarıyla tanınan bir araştırmacı olan Dr. Kate Crawford, "Yapay zekanın empatiyi taklit etme kapasitesi, insan psikolojisinin daha derin bir şekilde anlaşılmasına olanak tanıyor. Ancak, duygusal bağ kurma kapasitesinin, gerçek empati ile sınırlı olduğu unutulmamalı. Yapay zekanın duygusal bağ kurma yeteneği, kullanıcıların ihtiyaçlarını anlamak ve uygun bir yanıt sağlamakla sınırlıdır, gerçek bir insan duygusal zekasıyla aynı düzeyde değildir" şeklinde açıklama yaptı.
Yapay zeka, kullanıcıların önceki etkileşimlerine göre yanıtlar vererek, onların ruh hallerini tahmin etmeye çalışır. Sosyal medya kullanıcıları, bir chatbot ile sohbet ettiklerinde, makine öğrenimi algoritmaları sayesinde, bireysel duygu durumlarını tespit edebilir ve bu veriler doğrultusunda empatik, destekleyici yanıtlar sunabilir.
Ancak, yapay zeka ve insan etkileşimi üzerine çalışan bir psikolog olan Prof. Dr. Sherry Turkle,apay zekanın empati taklit etme kabiliyetini sorguladı:
"Yapay zeka, insan etkileşimini taklit edebilecek kadar gelişmiş olabilir, ancak bu, gerçekten insana ait duyguları hissetme anlamına gelmez. Bu, insan psikolojisini anlamada bir adım olsa da, yapay zekanın duygusal zekasını sınırlayan bir faktördür."
SOSYAL MEDYADA YENİ DÖNEM: CHATBOTLAR İLE GERÇEK DUYGUSAL BAĞLAR KURMAK
Yapay zekanın, kullanıcıların ruhsal durumlarını anlamaya yönelik geliştirilen algoritmalarla daha derin ve anlamlı bağlar kurması, sosyal medya platformlarının etkileşim biçimlerini de değiştiriyor.
Örneğin, Facebook ve Instagram, kullanıcılara yönelik olarak chatbot tabanlı "duygusal destek" hizmetleri sunuyor. Bu chatbotlar, depresyon, stres veya kaygı gibi duygusal durumlar yaşayan kullanıcılarla iletişim kurarak, onlara rahatlatıcı mesajlar ile yardımcı olmaya çalışıyor. Bazı platformlar, yapay zekaların, sosyal medyada daha insana yakın, destekleyici ve anlayışlı bir dil kullanarak kullanıcılarının yalnızlıklarını azaltmalarına yardımcı olduklarını belirtiyor.
Yapay zeka ve insan ilişkileri üzerine çalışan bir psikiyatrist Dr. Michael Kass, "Teknolojinin insana yakın duygusal bağlar kurabilmesi, insanlara bir tür dijital dostluk sunma potansiyeli taşıyor. Ancak bu arkadaşlık, teknolojiyle sınırlı bir bağdır. Gerçek anlamda sosyal etkileşimin yerini tutmaz" dedi.
YAPAY ZEKA VE DUYGUSAL BAĞLARIN GELECEĞİ: TEHDİT Mİ FIRSAT MI?
Yapay zekanın duygusal bağ kurma kapasitesinin geleceği, büyük bir merak konusu. İleriye dönük araştırmalar, chatbotların sosyal destek sistemlerinde nasıl devreye girebileceğini, yalnızlık, depresyon ve sosyal izolasyon gibi psikolojik sorunlarla başa çıkmada nasıl yardımcı olabileceğini gösteriyor. Ancak, bu gelişmenin bazı etik soruları da gündeme getirdiğini unutmamak gerekiyor.
Dr. Lisa Feldman Barrett, nörobilim ve duygular üzerine araştırmalar yapan bir psikolog, "Yapay zekanın duygusal bağlar kurabilme kapasitesinin artması, insan doğasının daha fazla teknolojiye bağımlı hale gelmesine yol açabilir. Bu da sosyal becerilerde eksiklikler ve yüzeysel bağlar oluşmasına neden olabilir" şeklinde uyarıyor.
İNSANLA YAPAY ZEKA ARASINDAKİ SINIR NEREDE ÇİZİLECEK?
Yapay zekanın insanlarla kurabileceği duygusal bağlar, insan ve teknoloji arasındaki ilişkiyi dönüştürme potansiyeline sahip. Yapay zekanın insan psikolojisini anlamaya yönelik öğrenme süreçleri, sosyal medya ve dijital dünyada yeni bir etkileşim biçimi yaratıyor. Ancak, bu teknolojinin tam anlamıyla empatiyi taklit etme kapasitesi sınırlıdır ve insanlık için birçok etik ve psikolojik soruyu gündeme getirebilir. Sonuçta, duygusal bağ kurabilen chatbotlar, insan ilişkilerinin yerini almasa da, insanlara dijital bir dostluk ve destek sunma rolü oynayabilir.
