2023 yılının ağustos ayında, Georgia, Savannah yakınlarında bir arıcı, kovanlarında olağandışı bir hareket fark etti. Birçok bal arısını avlayan bir böcek, kovanın girişinde uçarak bal arılarını yakalayıp parçalıyor ve sonra bal arısının toraksını alıp uzaklaşıyordu. Uzmanlar, bu tehlikeli böceğin, sarı bacaklı yaban arısı (Vespa velutina) olduğunu belirledi.
YAVAŞÇA YAYILDI VE AMERİKA'YA ULAŞTI
Sarı bacaklı yaban arısı, Afganistan, Çin'in doğusu ve Endonezya kökenli olup son 20 yılda Güney Kore, Japonya ve Avrupa'ya yayıldı. Bu arı türü, yeni yerlerde bal arıları, yaban arıları ve diğer böcekleri avlıyor. Bir sarı bacaklı yaban arısı, bir günde onlarca bal arısını öldürebiliyor. Ayrıca, kovanlardaki bal arılarını korkutarak onların besin toplama faaliyetlerini engelliyor.
Fransa'da sarı bacaklı yaban arısının etkisi büyük. Bu arı türü, Avrupa'da istilacı türler listesine alınan ilk böcek oldu. Portekiz'de bazı bölgelerde bal üretimi %35 oranında düşerken, Fransa'da bal arısı kolonilerinin %30 ila %80’inin yok olduğu raporlandı.
SAVAŞIN BAŞLANGICI VE AMERİKA'DAKİ YAYILMA ENDİŞELERİ
Avrupa'dan Amerika'ya ulaşan bu yaban arısı türünün, özellikle Georgia'da bal arılarına ciddi zarar vermesi bekleniyor. Georgia'nın tarım komiseri, bu arıların, 73 milyar dolarlık tarım endüstrisini tehdit edebileceğine dikkat çekti. Çünkü Amerika'nın güneydoğusundaki birçok tarım ürünü, arılar tarafından polinize ediliyor.
2023 yılının sonunda, bilim insanları Savannah çevresindeki ormanlarda bu yaban arısının beş kovanını tespit etti ve ilk kovana müdahale edildi. Georgia Tarım Bakanlığı, kovanların yayılmasını izlemek için tuzaklar yerleştirirken, uzmanlar daha fazla kovana ulaşmak için çalışmaları sürdürüyor. Uzmanlar, bu türün hızla yayılmasını engellemek için erken müdahale etmenin çok önemli olduğunu belirtiyor.
YENİ NESİL YABAN ARILARIYLA MÜCADELE YÖNTEMLERİ
Sarı bacaklı yaban arıları gibi sosyal yaban arıları, genellikle kovanlarında çalışan bir grup arıdan oluşur. Bu tür, dünya genelinde çok başarılı bir şekilde yayılmakta ve yeni bölgelere adapte olmaktadır. Avustralya ve Yeni Zelanda gibi yerlerde de bu türler yerel ekosistemleri tehdit ediyor.
Yeni Zelanda'da, yaban arıları, ağaçlardaki şekerli salgıları içeren böceklerle besleniyor ve kuşların besin kaynaklarını da tehdit ediyor. Hawaii'de ise batı sarı bacaklı yaban arıları, yerli arıları avlayarak ekosistemi bozuyor.
Sosyal yaban arılarıyla mücadelede, bazı bölgelerde biyolojik mücadele yöntemleri kullanılıyor. Yeni Zelanda'da, yaban arılarının nesillerini yok etmek için, onlara karşı doğal düşmanlar olan bazı böcekler salındı. Ancak, bu yöntemlerin her zaman başarılı olamayabileceği ve bazı riskler taşıdığı belirtiliyor.
GELECEKTEKİ ÇÖZÜMLER: GENETİK MODİFİKASYON
Son yıllarda, genetik mühendislik alanında yapılan çalışmalar, bu istilacı yaban arıları ile mücadelede yeni umutlar yaratıyor. Araştırmacılar, genetik mühendislik ile bu türlerin üreme sistemlerini hedef alarak, nesillerinin tükenmesini sağlamayı amaçlıyor. Örneğin, sterilleştirilmiş erkek yaban arıları salarak, yalnızca erkek yavruların doğmasını sağlamak ve kovanların çökmesini sağlamak mümkün olabilir.
Yine de, genetik mühendislik çözümleri, bazı çevre grupları tarafından tartışmalı bulunuyor. Ancak, bu türlerin kontrol altına alınması için kesin ve etkili bir çözüm olarak görülüyor.
TEHDİTLERİN YAYILMASI
Sarı bacaklı yaban arıları, yalnızca Amerika ve Avrupa için değil, tüm dünya için bir tehdit oluşturuyor. Bu türün yerel ekosistemlere verdiği zararlar, sadece bal arıları için değil, birçok bitki ve hayvan için de ciddi riskler taşıyor. Uzmanlar, bu tehlike ile başa çıkmak için çözüm arayışlarını sürdürüyor.
