VKİ NEDİR?
Kilo durumunun, vücut ağırlığının boya göre normal olup olmadığının hesaplanması için kullanılan vücut kitle indeksi aralıkları standarttır. Dünya çapında bu tablo üzerinden kişinin kilolu, normal kiloda veya obezite hastası olduğu hakkında fikir sahibi olunur. Ancak bu bilgi tanı koymak için tek başına yeterli değildir. Elde edilen oran, yağ-kas dengesi hakkında bir bilgi vermediği, etnik köken, yaş gibi diğer belirleyicileri göz ardı ettiği için kesin yargı oluşturmaz. Yine de kilonuzun fazla olup olmadığına dair fikir edinmek, toplumun kilo ortalamasını değerlendirmek için kullanılır. BMI cinsindeki sayı değeri, tabloda bulunarak kişinin genel kilo durumu hakkında veri elde edilebilir.
Vücut kitle indeksinizi hesaplayarak kilo kontrolünüzü kolaylaştırabilir, profesyonel destek almanız gerektiğini fark ederseniz uzmanlara başvurabilirsiniz.
VÜCUT KİTLE İNDEKSİ NASIL HESAPLANIR
Vücut kitle indeksi formülü, BMI = KG / m x m olarak özetlenebilir. Bu hesap istisnai durumlarda, kişiler çok yoğun spor yaparak kas kazandığında belirleyici olmaz. Kaslı kişiler çok yağlı olmasalar bile kas kütleleri nedeniyle yüksek BMI değerine sahip olabilir. Bir diğer istisnai grup ise yaşlılardır. Vücut kitle indeksi yaşa göre detaylı parametreler içermediği için, yaşı ileri olan kişiler normal kategoride görülseler dahi düşük kas kütleleri nedeniyle fazlaca yağlı olabilir. Bunun için uzmanlarca gözlemlenmeleri ve yağ, kas kütlelerinin belirlenmesi gerekir.
Vücut kitle indeksi hesaplaması sonucunda elde edilen değer ne kadar yüksekse yağ oranının o kadar fazla olduğu tahmin edilebilir. BMI değeri üzerinden kişilerin sağlık durumu, kalp krizi riski, diyabet ve kanser gibi hastalıklara yakalanma olasılığı riski tahmin edilebilir. Hesap, kişinin KG cinsinden ağırlığının, metre cinsindeki boyunun karesine bölünmesidir. Elde edilen rakam, vücut kitle indeksi tablosu ile karşılaştırılır ve ağırlık kategorisi belirlenir.
Çocuk ve gençler için de aynı formül kullanılır ancak elde edilen sonuç yetişkinlerinki gibi yorumlanmaz. 2 ile 18 yaş arasındaki kişiler için hesaplama yapılıyorsa, sonuç direkt bir yorumlama vadetmez. İki çocuk birebir aynı BMI değerine sahip olsa da vücut yapıları gereği biri obeziteye yatkın, diğeri normal kiloda olabilir. Bu yaş gruplarında değerlendirmeyi mutlaka bir diyetisyenin veya çocuk doktorunun yapması gerekir.
İndeksin normal değerleri yaşa göre değişir.
19-24 Yaş Arası: 19-24 BMI
25-34 Yaş Arası: 20-25 BMI
35-44 Yaş Arası: 21-26 BMI
45-54 Yaş Arası: 22-27 BMI
55-64 Yaş Arası: 23-28 BMI
65 Yaş ve üzeri: 24-29 BMI
VÜCUT KİTLE İNDEKSİ DEĞERİNİN ANLAMI
BMI cinsinden elde edilen değerlerin anlamları şöyledir:
0-18.4: Kişiler zayıftır. Boya göre kilonun yetersiz olduğu düşünülür. Diyetisyen ile beraber hazırlanacak program çerçevesinde kilo alması beklenir.
18.5-24.9: Normal değerdir. Kişiler ideal kilodadır. Düzenli, dengeli ve sağlıklı beslenme yapılması, egzersize hayat rutininde yer verilmesi önerilir.
25-29.9: Fazla kilolu değerdir. Kişilerin kilosu, boyuna oranla yüksektir. Diyetisyen eşliğinde kişilerin kilo vermesi için çalışmalar yapılmalı, bol spor önerilmelidir.
30-34.9: Şişman olarak düşünülen bu kişiler, obezite değerleri aralığındadır. Kişilerin kilosu risk oluşturabilecek düzeydedir. Kilo verilmesi önerilir.
35-44.9: İkinci derece obez olan kişilerin kalp hastalıkları riski görülür. Kişilerin kilo vermesi gerekmektedir. Bu konuda diyetisyen ile beraber bir program oluşturmaları önem arz eder.
45+: Aşırı kilolu olan kişiler üçüncü derece obezdir. Hastalık riskleri çok yüksek olan bu kişiler, doktor ve diyetisyen kontrolü ile sağlık taramasından geçirilmeli ve kilo vermelidir.
