Vincenzo'nun aziz hatırası önünde yeniden saygıyla!
''Millî hırsızlık'' deyince durmak lâzım... Bu hassas konuda Cool Hand Vincenzo''nun gerçek adıyla Vincenzo Peruggia''nın hikâyesini hatırlamamak olmaz...
Yıl 1911... Vincenzo, Paris''teki Louvre Müzesi''nde işe yeni girmiş bir İtalyan''dı... Dünyanın en ünlü resimlerinden birisi, belki de en önemlisi olan Mona Lisa tablosunu çalmaya karar vermişti... Çalıp, Leonardo da Vinci''ye ait o tabloyu, anavatanına, yani İtalya''ya geri götürecekti, çünkü bu millî bir meseleydi!..
Bir pazar sabahı müze kapalıyken, resmin bulunduğu odaya giren Vincenzo, resmi duvardan indirmiş, sonra merdivenlerde çerçeveyi kesip resmi çıkarmıştı... Ardından kilitli kapının tokmağının vidalarını söküp çantasına koymuş ve ''tarihin en önemli sanat hırsızı'' olma yolunda hızla müzeden uzaklaşmıştı...
Vincenzo, Mona Lisa''yı dört yüz yıl önce Leonardo da Vinci''nin Fransa Kralı Francis''e kendi elleriyle pazarladığından habersizdi... Ona göre Mona Lisa tablosu, Napolyon tarafından Fransa''ya götürülen eserlerden biriydi ve kurtarılmalıydı!.. Eh, işin biraz da maddî kâr boyutu vardı...
***
Hırsızlık duyulduğunda Paris''te insanlar o boş çerçeveyi görmek için müzeye akın ettiler... Mona Lisa çok daha büyük bir üne kavuşmuştu artık...
Polis, ustaca yapılan bu hırsızlığı çözemiyordu… Daha önce müzeden heykel çalan arkadaşı Picasso''dan bile şüphelenmiş, sorguya çekmişti...
Aradan iki yıldan fazla bir zaman geçer... Yine bir İtalyan olan antikacı Alfredo Geri''ye ''Leonardo'' adıyla imzalanmış bir mektup gelir... Leonardo sahte ismini kullanan şahıs, Mona Lisa tablosunun kendisinde olduğunu ve bir miktar para karşılığında onu İtalya''ya vermek istediğini yazar... Bir de millî hissiyatla not düşer: "Bu resim madem İtalya''da yapılmıştı, o hâlde İtalya''ya aittir ve oraya dönmelidir... "
Floransalı antikacı bu mektubu aynı şehirdeki Uffizi galerisinin müdürü Poggi''ye gösterdikten sonra hırsıza cevap yazar: "Evet, o eser İtalya''ya aittir, onu getirebilirsin..."
Buluşma, pazarlık, resmi doğrulama vs. gibi işlemler sürerken, polis baskınıyla macerada yeni bir aşamaya geçilir... Eldeki resmin gerçekten orijinal Mona Lisa olduğu anlaşılır... ''Leonardo'' sahte isimli şahsın, bu tabloyu Louvre''dan çalan Vincenzo Peruggia olduğu ortaya çıkar...
***
Vincenzo hapse atılır... Sıra onun kendisini mahkemede savunmasına gelmiştir... Vincenzo, İtalya''ya ait bir tablonun Napolyon tarafından Paris''e götürüldüğünü, orada sergilenmesinin millî gururuna dokunduğunu, tabloyu anavatanına kavuşturmak için bunu yaptığını, vatanseverliğin bedelini ödemekte olduğunu söyler...
Mahkeme onu cezaya çarptırır ama ''vatanseverlik'' duygularıyla bu hırsızlığı yaptığına hükmederek cezayı hafifletir... O da yedi ay tutuklu kaldıktan sonra serbest kalır... Böylece ''millî hırsız'' modeline iyi bir örnek oluşturur Vincenzo!..
İtalyan halkı ''Millî hırsız''ı pek takdir eder ve cezaevinde kaldığı süre boyunca onu ilgi ve hediyeye boğar... Eski tarihli bir TRT haberine göre Vincenzo, memleketi Dumanza kasabasında hâlâ bir kahraman!..
Kasaba halkı adına konuşan torun Peruggia şöyle diyordu, "İtalya için bir şey yaptığından, onunla gurur duyuyorum. Sıradan bir hırsız değil, o bir efsane. Mona Lisa tablosunu şimdiye kadar çalmayı başarabilen tek kişi. Mona Lisa, Napolyon tarafından İtalyanlardan çalınmıştı, büyükbabam ise onu geri getirmeye çalışmıştı. Büyükbabam Mona Lisa''yı Napolyon''un İtalya''daki sanat eserlerini çalmasına bir tepki olarak aşırmıştı..."
***
Başkasının ''millî hırsız''ı böyle!.. Bizim topraklarımızda, milletin alın teri ve emeğini sömürerek, helâl-haram demeden kazandıklarını yurt dışına kaçıran, küçücük vergi cenneti adalarda şirketler kurup vergileri buharlaştıran ''millî ve yerli'' hırsız/yolsuzlar ile siyasetçi ortaklarına ibret olsun!..
İtalyanların millî hırsızı Vincenzo''nun aziz hatırası önünde bir kere daha saygı ile eğilmeyelim de ne yapalım?