Çok sayıda ilde mücadele edilen ve ardı arkası kesilmeyen orman yangınları ile beraber Türkiye''deki yangın söndürme uçaklarının ''yeterliliği'' yeniden tartışma konusu oldu. Vergi Uzmanı Dr. Ozan Bingöl, son 15 yılda hava taşıtları için bütçeden karşılanan giderlere ait verileri paylaşarak orman yangınlarında sınırlı sayıda hava taşıtı kullanıldığını vurguladığı bir yazı kaleme aldı.
Dr. Bingöl''ün "Son 15 yılda hava taşıtları için bütçeden kaç lira ödendi?" başlıklı yazısı şöyle:
"Türkiye’nin ormanları yanıyor. Ciğerlerimiz yangın yerine döndü. Yangınla mücadele için itfaiyeciler ve diğer görevliler ile siviller canla başla çalışıyorlar. Söndürmede en önemli ve etkili yöntem olan havadan söndürme ise sınırlı sayıda kiralık hava taşıtı ile yürütülüyor.
Bu durumda, bir vergi mükellefi olarak, bütçedeki hava taşıt kiralama giderleri ile hava taşıt alımlarına ne kadar harcandı? diye sormak hakkımız. Hepinizin hakkı. Ben bu sorunun cevabını bütçe rakamlarında aradım ve bulduğum verileri özet bir şekilde sizle de paylaşayım.
Tablo: 2006-2020 Döneminde Hava Taşıt Kiralaması ve Havayolu Taşıt Alımları Giderleri
Yukarıdaki verilere göre son 15 yılda hava taşıt kiralama ve alımı için toplam 5.7 milyar TL harcanmıştır. Hava taşıt kiralama ve satın alma giderleri 2006 yılına göre %2000’in üzerinde artış göstermiştir. Havayolu taşıt alımı için sadece 2016 yılında ödenen tutar 1 milyar 58 milyon TL’dir.
Hava taşıt kira ve havayolu taşıt alımı için vergilerimizle bu kadar harcama yapılıp, ciğerlerimiz yanarken sınırlı sayıda kiralık hava taşıtının kullanılıyor olması doğal olarak şu soruları da beraberinde getiriyor:
- Bu kadar yüksek gider kalemleri ile hangi tür hava taşıtı kiralanmış ve satın alınmıştır?
- Hava taşıt kiralama ve satın almada hangi kriter ve öncelikler dikkate alınmıştır?
- Evi, çiftliği yanan, hayvanları telef olan vatandaşın parası ile kiralanan hava taşıtları nerelerde, kimler için kullanılmıştır ve kullanılmaktadır?
Sorular basit. Her mükellefin sorması gereken sorular. Sormadığımız sürece, ormanlarımız yanmaya devam edecek. Havada uçan uçaklar yangına su taşımayacak. Kimleri, neleri, nereye taşıyacak? kimse bilmeyecek."
(Kaynak: Vergiye Dair)
