Gıda endüstrisi, ürünlerin raf ömrünü uzatmak ve bozulmalarını önlemek amacıyla çeşitli koruyucu maddelerin kullanıldığı biliniyor. Ancak bu maddelerin uzun vadede insan sağlığı üzerindeki etkileri, bilim dünyasında tartışmalı bir konu olmaya devam ediyor.
Uzmanlar, özellikle sık tüketilen işlenmiş gıdalardaki koruyucuların sağlık üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerine dikkat çekti.
KORUYUCULAR VE SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ
Koruyucu maddeler arasında en yaygın kullanılanlar arasında benzoatlar, sülfitler, nitratlar ve nitritler yer alıyor. Bu maddeler, mikroorganizmaların çoğalmasını engelleyerek gıdaların daha uzun süre taze kalmasını sağlıyor. Ancak bilimsel araştırmalar, bu kimyasalların bazı sağlık sorunlarıyla bağlantılı olabileceğini gösteriyor.
Örneğin, nitrit ve nitrat gibi koruyucuların, mide asidiyle reaksiyona girerek nitrozamin adı verilen kanserojen bileşiklere dönüşebileceği bilimsel olarak kanıtlandı.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), nitrozaminlerin kansere yol açabileceğini belirten raporlar yayımlamıştır. Ayrıca, astım hastaları üzerinde yapılan çalışmalarda, sülfitlerin solunum yollarında daralmaya neden olabileceği ortaya koyuldu.
Harvard Üniversitesi’nden Dr. Walter Willett, koruyucu maddelerin aşırı tüketiminin yalnızca kanser değil, aynı zamanda kalp-damar hastalıkları ve obezite gibi kronik rahatsızlıklarla da ilişkilendirilebileceğini ifade etti.
Benzer şekilde, Türkiye’de Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden Prof. Dr. Tanju Besler, koruyucuların çocuklarda hiperaktivite ve dikkat eksikliği gibi nörolojik sorunlara katkıda bulunabileceğini belirtti.
TÜKETİCİ NE YAPABİLİR?
Uzmanlar, koruyucu maddelerden kaçınmanın en etkili yollarından birinin işlenmiş gıdaların tüketimini azaltmak olduğunu vurguladı. Bunun yerine, taze ve doğal ürünlerin tercih edilmesi öneriliyor. Ayrıca, gıda etiketlerini dikkatlice inceleyerek koruyucu madde içeriği hakkında bilgi edinmek önemli bir adım olarak görülüyor.
Gıda endüstrisinin vazgeçilmezi haline gelen koruyucular, ürünlerin raf ömrünü uzatırken insan sağlığı üzerinde ciddi riskler oluşturabiliyor. Sağlıklı bir yaşam için bu maddelerin etkileri konusunda bilinçlenmek ve alternatif çözümler aramak büyük önem taşıyor.
