İstanbul''da yaşayanların yaz mevsimi boyunca günübirlik tatillerini geçirmek için gittikleri plajlar, sıcaklığın etkisini arttırması ve bayram tatilinin 9 güne çıkarılmasının ardından en yoğun günlerini yaşıyor.
Bayram tatili öncesinde hazırlıkların tamamlandığı Şile plajlarını 9 günlük tatilde yaklaşık 1,5 milyon kişinin ziyaret etmesi bekleniyor.
Türkiye''de özellikle Karadeniz sahillerinde görülen, profesyonel yüzücülerin bile karşı koyamayacağı güçteki "rip akıntısı"na karşı vatandaşların dikkatli olması gerekiyor.
"Rip akıntısı", akıntıya kapılanları kıyıdan uzaklaştırıp açığa doğru taşıyor. Boğulma olayları, açığa doğru çekildiğini fark eden insanların, korku ve panikle çırpınarak kıyıya dönmeye çabalamaları ve yorgun düşerek kendilerini su üzerinde tutamamaları neticesinde gerçekleşiyor.
“AKINTININ TERS YÖNÜNE DOĞRU YÜZÜLMEMELİ”
Şile sahilinde 09.00-19.00 saatleri arasında görev yapan cankurtaranlar, "rip akıntısı"na karşı vatandaşları uyarıyor.
Şile Belediyesi Spor Akademisi Yüzme Antrenörü ve Cankurtaran Eğitmeni Muhammet Özcan, rüzgarın yönü ve denizin dip yapısıyla gelişen rip akıntısının halk arasında "çeken akıntı" olarak da adlandırıldığını söyledi.
Dalganın boyu arttığı zaman "rip akıntısı"nın şiddetinin de arttığını ifade eden Özcan, "Rip akıntısının her zaman açığa çeken akıntı olarak bilinmemesi gerekir. Bazı dönemlerde rip akıntısı kıyıya paralel ve çapraz da olabilir. Böyle bir akıntının içinde olan yüzücülerin kesinlikle paniğe kapılmaması lazım. Kişi gitmek istediği yönün tersi bir yöne giderse, açığa doğru sürüklendiğini, yaptığı hareketlerin boş ve zaman kaybı olduğunu hissederse rip akıntısına kapılmış diyebiliriz." dedi.
Rip akıntısına kapılan kişinin yüzebileceğini dile getiren Özcan, şu bilgileri aktardı:
"Kişi sakinse ve yüzebilecek güçteyse akıntının ters yönüne doğru yüzmeye çalışmaması lazım. Çapraz yönlere yüzerse akıntıdan daha rahat çıkabilir. Vatandaşlarımız mutlaka plajlara girişte bulunan uyarı panolarını, ikaz, bayrak ve işaretleri inceleyerek anlamlarını bilmelidir. Güneşin tam tepede olduğu saatlerde suyu kullanmamaları onları sağlığı açısından iyi olacaktır. Aileler, çocuklarını gözlerinin önünden ayırmamalıdır. Yüzmenin püf noktası her zaman aslında sakin kalmak ve doğru kararı verebilmektir."
“KIYIYA YÜZEREK DENİZDEN ÇIKMAK İMKANSIZ”
Ayazma Plajı Cankurtaran Şefi Furkan Mert, rip akıntısına karşı yüzmekle kıyıya varmanın imkansız olduğunu dile getirdi.
Kişi ne kadar iyi yüzerse yüzsün, akıntının buna izin vermeyeceğini ifade eden Mert, "Kişi, yüzdüğü zaman kıyıya varamadığını fark ederse, çeken akıntı bölgesinde olduğunu çok net şekilde anlayabilir." dedi.
Cankurtaran olarak rip akıntısına kapılan bir yüzücüye, jet ski, bot ve can simidi ile müdahale ettiklerini anlatan Mert, şu bilgileri aktardı:
"Eğitimli personelimizle rip akıntısına kapılan yüzücüleri kurtarıyoruz. Rip akıntısının tam ortasına attığımız dikine iplerimiz var. Yüzücülere, rip akıntısının ortasındaki ipleri tutup, kendilerini kıyıya çekmelerini söylüyoruz. Vatandaşlara tavsiyem denizde sırtüstü yatıp, kendilerini bırakmaları ya da çeken akıntı bölgesinin sağına veya soluna doğru yüzmeleri. Akıntı bölgesinden ancak bu şekilde çıkış yapabilirler. Kıyıya yüzerek denizden çıkmak imkansız."
“GEÇEN YIL 5 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ”
Şile Ayazma Plajı''nın kadın cankurtaranlarından Belkıs Pehlivan da boğulma vakasına ilk olarak jet ile gittiklerini, torpille kurtarma kemeriyle vakanın yanına ulaştıklarını söyledi.
Çeken akıntı karşısında kişinin yüzmede zorluk çektiğini vurgulayan Pehlivan, "Çünkü akıntı insanı ya açığa doğru götürür ya da olduğun yerde durursun. Hiçbir şekilde hareket edemezsin. Öyle olduğu zaman zaten boğulma anı yaşanıyor. O şekilde kişi zaten anlıyor. Biz de zaten buradan gözlemlerken anlıyoruz. Rip akıntısına kapılan bir kişi paralel yüzerse bir sıkıntı yaşamaz. Geçen yıl burada 3 bin 800 boğulma vakası oldu. Mesai saati içinde hiç can kaybı yaşamadık. Mesai saati dışında da 5 kişi hayatını kaybetti." ifadelerini kullandı.
RİP AKINTISI NEDİR?
Rip akıntısı ya da bilinen ismiyle çeken akıntı Türkiye''de her yıl bine yakın kişinin ölümüne neden oluyor. Çeken akıntı, deniz dibindeki kum tepelerinden kırılan dalgaların çukur bölgelere hareket etmesinden oluşur. Deniz suları kıyıdan açığa doğru hızla hareket eder. Dalga yüksekliği arttıkça çeken akıntının gücü de artar.
Çeken akıntı en çok rüzgarlı, dalgalı, fırtınalı havalarda ve Karadeniz sahillerinde görülür. Bilinenin aksine bu akıntılar dibe çekmez. Yüzen kişiyi kıyıdan açığa doğru sürükler.
Yüzücü açığa sürüklenirken panikler ve kıyıya dönmeye çalışır. Boğulma vakaları da genellikle bu yüzden yaşanır.
ÇEKEN AKINTI NASIL TESPİT EDİLİR?
Denizin belli bir bölgesinde su rengi, diğer bölgelerden bariz biçimde farklıysa;
Sanki bir kanal boyunca devam eden birbirine karışmış ve düzensiz ilerleyen su görüntüsü varsa;
Düzenli bir biçimde denize doğru ilerleyen köpükler bulunuyorsa;
Kıyıya doğru gelen dalgalarda bozulma ve düzensizlik görülüyorsa; o bölgede çeken akıntı görülme riski yüksektir.
ÇEKEN AKINTIYA KAPILIRSAK NE YAPMALIYIZ?
Akıntı etkisindeyken, sakin kalmaya çalışın. Sahile yüzmeye çalışmayın ve akıntının sizi götürmesine bir süre izin verin. Sonra da akıntının etkisinden kurtulmak için yanlara doğru yüzün.
ÇEKEN AKINTIYA KAPILMAMAK İÇİN NELER YAPMALIYIZ?
Dalgalı havalarda denize girmemeyi tercih edin.
Denize girmek için cankurtaran ve sağlık ekibi bulunan sahil ve plajları tercih edin.
Çocuklarınız denizdeyken bir an bile gözlerinizi onlardan ayırmayın.
Kendiniz ve çocuklarınız için, denizde su yüzeyinde kalmanızı sağlayacak can yeleği, can simidi gibi can kurtarma malzemeleri bulundurun.
Tek başınıza denize girmeyin. Yanında kurtarma malzemeleri bulunan ve iyi yüzme bilen birisini gözcü olarak sahilde bırakın.
Denize mutlaka deniz kıyafetiyle girin.
ÇEKEN AKINTIYA KAPILAN BİRİSİNE NASIL YARDIM EDEBİLİRİZ?
Deniz içerisinde elini kaldıran birini gördüğünüzde bu kişinin yardıma ihtiyacı olduğunu bilin.
Kişiyi sakin olması konusunda uyararak derhal cankurtaran çağırın.
Cankurtaran yoksa, can simidi, halat vb. deniz malzemeleri atarak yardım edebilirsiniz.
