Uyuz hastalığı, geceleri kaşıntıya neden olan, deride döküntü, kızarıklık ve kabarcık gibi belirtiler gösteren ve bir akar türü olan Sarcoptes scabiei’nin cildi istila etmesiyle oluşan bulaşıcı bir hastalıktır.
Dermatoloji Uzmanı Dr. Nevzat Mazmanoğlu, uyuzun bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve her yıl dünyada 400 milyondan fazla kişiyi etkilediğini söyledi.
Dr. Mazmanoğlu, uyuz akarlarının bulaşması için en az 15-20 dakika süreyle cilt teması gerektiğini, bu yüzden okullar, kreşler, huzurevleri, spor salonları gibi kalabalık ortamlarda yaygın olduğunu belirtti.
Ayrıca emziren annelerin bebeklerine ve cinsel ilişki yoluyla da bulaşabileceğini ifade etti.
Dr. Mazmanoğlu, uyuz akarlarının insan vücudundan ayrıldığında yaklaşık üç gün yaşayabildiğini, bu nedenle yatak takımları, giysiler ve mobilya gibi eşyaların da bulaşma kaynağı olabileceğini vurguladı.
“UYKUYU KAÇIRAN BİR KAŞINTI NASIL TEDAVİ EDİLİR?”
Uyuzun en belirgin özelliği, özellikle parmak araları, el ve ayak bilekleri, dirsek, göbek, bel, kalça, koltuk altı gibi bölgelerde ortaya çıkan kaşıntıdır.
Dr. Mazmanoğlu, “Kadınlarda meme uçları ve erkeklerde genital bölgede de kaşıntı olabilir. Çocuklarda yüz, kulak arkası, ayak tabanı ve avuç içi gibi yerlerde etkilenebilir. Bebeklerde ise avuç içi ve ayak tabanlarında döküntü yapabilir. Uyuz akarının ciltte açtığı tüneller gözle görülebilir. Kaşıntı gece artar, ciltte tahriş oluşur” dedi.
Uyuzun çok bulaşıcı olduğunu ancak her kaşıntının uyuz anlamına gelmediğini söyleyen Dr. Mazmanoğlu uygun teşhis konulduktan sonra hastanın ve temaslılarının aynı anda tedavi olması gerektiğini vurguladı.
“EV HAYVANLARINIZI DA KONTROL ETTİRİN”
Dr. Mazmanoğlu uyuzun bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve alınması gereken önlemleri şöyle sıraladı:
Hastalık tedavi edilmeyen kişilerden tekrar bulaşabilir. Yakınlarınızın muayene ve tedavi olmalarını sağlayın. Evcil hayvanlarınız da uyuz olabilir. Kedi ve köpekler farklı akar türleriyle enfekte olsalar da insan uyuzuna da yakalanabilirler. Bu durum ciltte geçici bir reaksiyon yapar ve akarların evde kalmasına yol açar. Evcil hayvanlarınız için uyuz tedavisi hakkında veterinerinize danışın. Kedi ve köpek uyuz akarı insanlara bulaşsa bile insan derisinde yaşayamaz”. Hastalığa yakalandığınız zaman kullandığınız eşyaları ve giysileri yüksek ısıda yıkamanız gerektiğini belirten Dr. Mazmanoğlu, “Hastalığı ne zaman aldığınızdan emin değilseniz tüm giysilerinizi ve çarşaflarınızı yıkayın. Yıkama işlemi akarları öldürmeyebilir, bu yüzden kurutucunuzu en sıcak ayara getirin. Yıkayamadığınız eşyaları plastik bir poşette 3 gün bekletin. Akarlar insan vücudundan uzaklaştığında 3-4 gün içinde ölürler” diye konuştu. Evdeki mobilya ve halıları süpürdükten sonra elektrik süpürgesinin torbasını atın veya haznesini dezenfekte edin.
“KAŞINTIYI ARTTIRMAYIN”
Dr. Mazmanoğlu uyuz tedavisinden sonra temasın dezenfekte edilmesi gerektiğini, mobilya, malzeme ve insana temasın azaltılması veya önlenmesi gerektiğini söyledi.
Kaşıntının kaşıma ile geçmeyeceğini ifade eden Dr. Mazmanoğlu kaşıntılı bölgeyi kaşımanın akarların yayılmasına ve cilt enfeksiyonuna neden olabileceğini, bu yüzden zaman kaybetmeden cildiye hekimine başvurup tedavi olunması gerektiğini hatırlattı.
