HRW'nin çağrısında "Pekin hükümeti, Uygur ve diğer Müslüman Türk çocukları ailelerinden ayırmaktan vazgeçmelidir" ifadesi yer aldı.
Doğu Türkistan'da yaşayan Kazak, Kırgız, Tatar ve diğer Türk kökenli toplumlara atıfla İnsan Hakları İzleme Örgütü, Çin'in 2017'den bu yana 'Terörizmle sert mücadele' adı altında en az 1 milyon Uygur ve Türk kökenli diğer Müslümanları gözaltına aldığı ve yasa dışı siyasi eğitim kamplarında tuttuğu belirtildi.
Çin yönetiminin şu anda gözaltı merkezlerinde ve cezaevlerinde tuttuğu kişi sayısının bilinmediği de aktarıldı.
Çinli yetkililerin gözaltına alınmış ya da toplama kamplarına gönderilmiş ebeveynlerin çocuklarını alarak devlet gözetimindeki çocuk esirgeme kurumlarında ve benzeri yatılı okullarda tuttuğu ifade edildi.
"DOĞU TÜRKİSTAN'DAKİ BASKININ EN ACIMASIZI"
Uygur ve diğer Türk kökenli çocukların ebeveynlerinin rızası dışında zorla alındıkları ve anne babalarının da onlarla görüşme imkanının bulunmadığı belirtilen açıklamada, ailelerinden koparılan çocukların sayısının bilinmediği dile getirildi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü Çin Direktörü Sophie Richardson, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Çin hükümetinin çocukları ailelerinden zorla ayırması belki de Doğu Türkistan'daki baskısının en acımasız tarafı." dedi.
Pekin yönetimine çağrıda bulunan Richardson, "Bu çocuklar ya acilen yakın akrabalarına teslim edilsin ya da eğer ebeveynleri ülke dışında ise sürgündeki anne babalarının yanına gitmelerine izin verilsin." diye konuştu.
HRW, ÇOCUKLARI ELLERİNDEN ALINAN AİLELERLE GÖRÜŞTÜ
Bu arada İnsan Hakları İzleme Örgütü, halihazırda yurt dışında yaşayan ve çocuklarıyla irtibat kuramayan Doğu Türkistanlı 5 aile ile görüştü.
Ailelerden bazıları çocuklarının Çin Komünist Partisi üyelerinin gözetmenliğindeki 'çocuk esirgeme kurumuna' alındığını tahmin ettiklerini bazıları ise çocuklarının yetimhanelere götürüldüğünü bildiklerini söyledi.
Türkiye'de yaşayan Abdurrahman Tohti isimli Uygur, 4 yaşındaki oğlu ile 3 yaşındaki kızına ulaşamayan bir baba.
HRW'nin mülakat yaptığı Tohti'nin eşi 2016'da gözaltına alınmış.
Örgüte verdiği röportajda, ocak ayında oğlunu bir videoda Çince konuşurken gördüğünü söyleyen Abdurrahman Tohti'nin şu sözlerine yer verildi:
"Çocuklarımı ve eşimi özlüyorum Onları geri istiyorum. Eğer çocuklarımla bir daha karşılaşırsam, kim olduğumu bilemeyeceklerinden ve asimile edilip Çinli olarak yetiştirildiklerinden dolayı beni düşman olarak görmelerinden çok korkuyorum."
ÇOCUK 'ESİRGEME' KURUMLARINDAKİ ÇOCUKLARIN SAYISI BİLİNMİYOR
Doğu Türkistan'da Komünist Parti tarafından işletilen yatılı okullar ve çocuk esirgeme kurumlarına alınan Uygur çocukların sayısı bilinmiyor.
Pekin hükümetin sıkı kontrolü ve izleme sistemlerinin yanı sıra özellikle de yurtdışında yaşayanlarla irtibat kuranlara verilen ağır cezalar nedeniyle ülke dışında bulunanların aile üyeleriyle bağlantısı tamamen kopmuş durumda.
Çin dışında yaşayan Türk etnik kökenli Müslümanların aile ve yakınlarıyla irtibatlarının kaybolduğuna işaret edilen İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün açıklamasında, Doğu Türkistan yönetiminin belgelerinde çocukların devlet gözetimindeki kurumlara gönderilmesiyle ilgili çok az bilgiye rastlandığı belirtiliyor.
