"Urfa yine eski hamam, eski tas" mı?..
Tarikat ve cemaatlerin oy dengesinin gözetildiği bir seçim de yaşıyor Türkiye...
Bir de siyasette oy potansiyeli açısından etkili "aşiretler" var ki, 14 Mayıs seçimlerinde bu alandaki denge Doğu kentlerinde farklı işaretler de veriyor...
2018 tahminine göre, 2 milyonu aşan, şu an ise 2.5 milyona dayanan nüfusuyla Türkiye'nin en büyük kentleri arasına giren Urfa'da da, 14 milletvekilini kazanmak için hem aşiretlerde mücadele var, hem de ideolojik dayatmacılığın etnik kimlikler üzerinden yürüttüğü bir yarış...
2019'daki seçmen sayısının 1.1 milyona dayandığı Urfa işte bu açılardan da farklı sinyaller veriyor...
Bazı seçimlerde AKP'nin, Urfa'nın kimi ilçelerinde oy potansiyeli yüzde 70'i aşmıştı...
Ancak bir gerçek var ki, tüm Türkiye siyasi gidişatın farkına vardıktan sonra Urfa seçmeni ancak harekete geçebiliyor!..
İşte bunun en çarpıcı örneği, 2002'de 9.8'le baraj altında kaldığında, DYP'nin Urfa'dan 4 milletvekili çıkaracak potansiyele ulaşabilmesi...
Sıklıkla derler ki, "Urfa her siyasi gidişatta, gemiyi en son terk eder..."
Bu kez de Urfa'da herkes aynı şeyi konuşuyor; "AKP'nin gerçekten eriyeceğinin işareti Urfa'dan mı verilecek, yoksa tam tersi mi olacak?.."
Bu sorunun yanıtı için hem partilere, hem de aday- aşiret ilişkilerine odaklanmak gerekiyor;
Her seçimde aşiret desteğiyle de etkili olan AKP, Urfa'da bu kez sıkıntılı görünüyor...
Tanıtım toplantısında, spor salonunun boş olması, birinci sıradaki Bekir Bozdağ'ın etkili bir lokomotif olmadığının işareti sayılmış...
Pekin Büyükelçiliği görevinden alınarak AKP listesinin ikinci sırasına konulan eski milletvekili Emin Önen için, Atasay Kuyumculuk'la akrabalık ilişkisinin etkisi var mı, tartışılıyor...
AKP'nin üçüncü sırasında siyasetin pek tanımadığı Prof. Abdurrahim Dusak var... Şeyhanlı Aşiretinden olan Dusak üç dönem kuralına takılan "Kasım Gülpınar'ın desteğiyle" mi listeye girmiş, o da çok konuşuluyor...
AKP'nin dördüncü sırasına yine Şeyhanlı Aşiretine bağlı, şu anki vekil Mehmet Ali Cevheri, beşinci sırasına ise Viranşehir kökenli bir kadın konulmuş... İş insanı olan Cevahir Asuman Yazmacı Urfa'da seçilecek noktada aday gösterilen tek kadın...
AKP, AŞİRETLER, ARAPLAR...
AKP'nin altıncı sırasında da Şeyhanlı Aşiretinden İbrahim Eyüboğlu var...
Eski AKP milletvekili Seyit Eyüboğlu'nun torunu olan İbrahim Eyüboğlu'nun babası Ahmet Eyüboğlu Urfa Ziraat Odası Başkanı...
Geçen dönem listesinde Arap kökenli üç vekil bulunduran AKP'nin, Harran, Akçakale, Suruç, Ceylanpınar, Viranşehir ve Urfa kent merkezinde yüzde 30'u aşan oy potansiyeli ile Arapları geri planda tutması şaşkınlık yaratmış...
AKP listesinde Arap kökenli Hikmet Başak yedinci sırada...
AKP'nin 8.sırasında Faruk Pınarbaşı, 9. sırasında ise Ziraat Bankası yönetim kurulu üyeliği yapan, eski vekil Mahmut Kaçar var...
Şenyaşar ailesiyle giriştiği kavga nedeniyle tepki çeken Halil Yıldız'ın yerine AKP bu kez Suruç bölgesine, belediye meclis üyesi Nihat Kılıç'ı 10. sıradan koymuş...
2018 seçiminde 8 vekil çıkaran AKP bu kez de etkisini korur mu sorusunun yanıtını hem iç politik dengeler, hem de Urfa'ya özgü dayanaklar gösterecek...
Cumhur İttifakı'nın diğer üyesi MHP ise Arap kökenli eski vekil İbrahim Özyavuz'u yine listenin başına koymuş...
Arap kökenlilerden Halil Bakış'ı ikinci, Halit Yıldız'ı ise üçüncü sıraya koyan MHP, diğer partilerin göz ardı ettiği büyük bir oy potansiyelinin üzerinden etkili olmaya çalışacak... Çünkü "dışlanan Arap kökenliler MHP'de buluşur mu" konusu Urfa'da çok konuşuluyor...
CHP, İYİ PARTİ VE İSTİFALAR...
CHP ve İYİ Parti listeleri üzerinde de dikkat çekici ayrıntılar var;
Sıralamaya tepki göstererek istifa eden eski il başkanı Fedai Çakmaklı, Ersin Bucak, Mahmut Subaşı ve Arap kökenli Mehmet Özyavuz gibilerin adaylıktan çekilmesi üzerine İYİ Parti'de tüm yük birinci sıra adayı Emin Yetim ile arkasındaki Arusoğlu ailesinin üzerine binmiş...
Yetim'in kardeşi Mehmet Doğan Yetim ise Urfa Sanayi Odası Başkanı...
Son dönemde ticaret içerisindeki etkiyle zenginleşen Yetim ailesi ilk kez bir seçimde siyasi varlığını da kanıtlamaya çalışacak...
1980'den sonra, ilk kez 2002 seçimlerinde DYP'nin baraj altında kalmasıyla Urfa'da üç vekil kazanan CHP, 2018 seçimdeki tek vekilini Saadet ve İYİ Parti'den gelen oylarla, güçlükle çıkarabilmişti...
CHP, Urfa'da ilk sıraya üç dönem İstanbul milletvekilliği yapan Mahmut Tanal'ı koymuş. Ana muhalefetin ikinci sırasında, kentin yerlisi eski baro başkanı Müslüm Akalın var...
Eski partililerin küstürülmesi, Dr. Süleyman Gök gibilerin ısrarla arkaya atılması ve ön sıralamada Arap kökenli aday olmaması CHP için sıkıntı yaratsa da, ortak beklenti, kentte sevilen Akalın'ın merkezdeki yerli etkisiyle bu açığı kapatacağı...
HDP, BAĞIMSIZLAR, İHTİMALLER...
Şu an dört milletvekili olan HDP ise Yeşil Sol adı altında Urfa listesinin başına Mithat Sancar'ı, arkasına PKK lideri Öcalan'ın yeğeni Ömer Öcalan'ı koymuş...
Partinin üçüncü sırasında Dilan Kunt Ayan, dördüncü sırasında ise AKP'li Halil Yıldız'la Suruç'ta giriştikleri kavga sonrası babası ve iki kardeşi öldürülen Ferit Şenyaşar var...
Evet; bölgedeki siyaseti dikkatle izleyenlere göre AKP Urfa'da sıkıntıda ama, eski seçimler de gösteriyor ki, kentteki o sessiz dinamiğin ne yapacağı hiç belli olmaz!!!
Erdoğan'ın, bölgenin güçlü yapılarından Şeyhanlılara üç kontenjan tanıması, İzol ve Karakeçili gibi aşiretlerle bölgedeki "Arap dengesi"ni gözardı etmesi de bu belirsizliği farklı noktalara çekiyor...
Bu manzara muhalefetteki umudu büyütür mü bilinmez ama, bağımsız adayların ortaya çıkmasında da şaşkınlıklar var...
Çünkü İYİ Parti listesinin açıklanmasından önce geri çekilen Ersin Bucak'ın oğlu Hakkı Bucak bağımsız aday olmuş...
Ersin Bucak'ın, CHP'ye başvurmasına rağmen sıralamaya konulmayan kuzeni Fatih Bucak'ın da bağımsız aday olması, hem Bucakların oylarının bölüneceği endişesi yaratmış, hem de şaşkınlık!..
Bucaklar'dan tek aday çıksaydı AKP de, CHP ve HDP de olumsuz etkilenebilirdi diyenler az değil...
Dikkatli kesimlere göre AKP'nin bu kez 8 milletvekiline ulaşması zor görünüyor...
Ancak farklı senaryolar da var;
AKP'nin 6, HDP'nin 5 vekil çıkarması ihtimalinde geriye kalan üç vekillik için kıran kırana bir mücadele olacak;
Milletvekillerinden birinin MHP'ye, ikisinin CHP'ye gitme ihtimali de var, üç partinin birer vekil çıkarma ihtimali de...
Zor ihtimalle, AKP'nin 5, HDP'nin ise yine 4 alması halinde Urfa'dan çıkacak tablo tamamen altüst olacak...
İşte o zaman CHP ile MHP'nin ikişer, İYİ Parti'nin ise bir vekil çıkarma olasılığı doğacak...
Sonuçta tüm bu tablonun gerçekliğinde iki soru, 14 Mayıs'a kadar yanıt arayacak;
"Yine Urfa eski hamam, eski tas mı kalacak, yoksa şehir kabuğundan mı kurtulacak?.."