Ukrayna, Rusya''nın işgali altındaki Berdyansk Limanı''ndan alınan Ukrayna tahılını taşıdığını iddia ettiği Rus bandıralı yük gemisi Zhibek Zholy''nin Türkiye''nin alıkoymasını ve tutuklamasını istedi. Reuters’ın haberine göre, Ukrayna Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili, Zhibek Zholy gemisinin Berdyansk''ta Ukrayna''ya ait olduğunu söylediği yaklaşık 4 bin 500 ton tahılın ilk partisinin yüklediğini açıkladı.
Ukrayna Başsavcılığı’nın, Türkiye’nin Adalet Bakanlığı’na gönderdiği 30 Haziran tarihli mektupta Zhibek Zholy''nin "Ukrayna tahılının yasadışı ihracatına" karıştığı ve 7 bin tonluk bir yükle Türkiye''nin Karasu Limanı''na yöneldiği belirtildi.
Başsavcılığın, Türkiye''den "gemiyi incelemesini, adli inceleme için tahıl örneklerine el koymasını, tahılın menşei hakkında bilgi talep etmesini" istediği mektupta, Ukrayna’nın ortak bir soruşturma yürütmeye de hazır olduğu belirtildi.
Bir Rus yetkilisi perşembe günü yaptığı açıklamada, ilk yük gemisinin birkaç ay aradan sonra Zhibek Zholy’nin adını vermeden Berdyansk Limanı''ndan ayrıldığını söylemişti.
Refinitiv isimli gemi takip sitesine göre Zhibek Zholy, Karasu Limanı yakınlarda demirlemiş halde bulunuyor.
Ukrayna, Rus kuvvetlerini ele geçirdiği bölgelerden tahıl çalmakla suçluyor. Rusya Savunma Bakanlığı, Rus kuvvetleri tarafından kontrol edilen Ukrayna limanları Berdyansk ve Mariupol''dan tahıl sevkiyatlarına yeniden başlamaya hazır olduklarını iletmişti.
GEMİNİN SEYRİ TAKİP EDİLDİ
BBC ise Zhibek Zholy adlı geminin Berdyansk''tan Karasu''ya kadarki seyrini takip etti. Araştırmada gemi 22 Haziran''da Rusya''nın Novorossisk''ten demir aldıktan sonra Azak Denizi''nde vericilerini kapattığını, geminin Berdyansk limanına gittiğini ve oradan Türkiye''ye gittiğini ortaya çıkardı.
Berdyansk kenti Ukrayna''nın güneyindeki Zaporizhzhia bölgesinde, Azak Denizi kıyısında bulunuyor.
Geminin kentten ayrılışı, Rusya''nın işgal altındaki Zaporizhzhia bölgesine atadığı vali Yevhen Balytskyi tarafından Telegram üzerinden duyurulmuştu. Balytskyi 7 bin ton tahılın "dost ülkelere" doğru yola çıktığını açıklamış, limanın etrafındaki deniz mayınlarının temizlendiğini ilan etmiş ve "geminin güvenliğinin Rusya''nın Karadeniz Donanması tarafından sağlanacağını" belirtmişti.
Haberde, Balytskyi daha sonra paylaşımını değiştirerek geminin taşıdığı yük ve gideceği ülkeye dair referansları sildiğine yer verildi. Geminin donanma eşliğinde kentten ayrılışının videosu birden fazla Kremlin yanlısı Telegram hesabında da paylaşıldı.
BBC haberinde Telegram''da yayınlanan videodaki görüntüler ile Berdyansk limanının uydu fotoğraflarının uyuştuğunu ileri sürdü. Haberde, videodaki hava durumu ve limandaki gölgelerin görüntülerin 28 Haziran''da çekildiğine işaret ettiğine yer verildi.
Haberde Berdyansk''tan ayrılan gemi ile Türkiye açıklarında bekleyen gemiye ilişkin görüntülerin Ukraynalı denizcilik uzmanlarına teyit ettirildiğine yer verildi.
HABERDEKİ İFADELER ŞÖYLE::
"Geminin Berdyansk limanından önceki hareketlerini de kayıtlardan ortaya çıkardık.
Gemi 22 Haziran''da Türkiye''den demir alarak Rusya''nın Novorossisk kentine yük götürdü.
Daha sonra işgal altındaki Ukrayna topraklarına yaklaşırken takip cihazını kapattı.
29 Haziran''da ise takip cihazını tekrar açtı.
Bu cihazın paylaştığı veriler, geminin bu süreçte su içinde alçaldığını ortaya koyuyor ve bu da geminin yük aldığına işaret ediyor.
Lloyd''s List Intelligence veri analiz şirketinin piyasalar editörü Michelle Bockmann, vericinin kapatılmasının ''şüpheli bir hareket'' olduğunu söylüyor.
Bockmann, Azak Denizi''nde pek çok kargo gemisinin takip cihazını bazı bölgelerde kapattığını fakat hedefledikleri limana varınca vericiyi tekrar açtığını belirtiyor.
Kiev bir süredir Rusya''yı Ukrayna tahıllarını çalmak ve Ukrayna limanlarını ablukaya almakla suçluyor. Rusya ise bu iddiaları reddediyor.
Zhibek Zholy gemisinin nihai hedefinin Karasu mu olacağı, yoksa Boğazlar''dan geçerek bilinmeyen bir hedefe doğru mu ilerleyeceği henüz net değil.
Reuters''a konuşan geminin sahibi olan Kazakistan merkezli KTZ Express şirketi, geminin Rus bir şirket tarafından kiralandığını söyledi.
Şirket, taraflarla görüşme halinde olduklarını ve uluslararası yaptırımlara uyacaklarını açıkladı."
