Uzun uçak yolculukları, insanların biyoritmlerini tamamen değiştiren bir etkiye sahip. Ancak bilim adamları, gece uçuşlarında yolcuların ışık flaşına maruz kalmalarının, uçak yorgunluğu (jetlag) sorununu ortadan kaldıracağını öne sürüyor. Işık huzmeleri göz kapaklarının arasından geçiyor beyine, insan vücudunun biyolojik saatini yeniden ayarlaması için uyarı yapıyor.
ABD'nin önde gelen üniversitelerinden Stanford'daki araştırmacılar, 39 gönüllü gözüne ışık gönderdi ve insanların biyolojik saatinin yaklaşık 2 saatlik bir değişime uğradığını ortaya çıkardı.
VÜCUDUN SAATİ
İnsanlar yeni bir gece-gündüz planlamasına geçtiklerinde, vücut kendisini yeniden belirleme ihtiyacına gerek duyuyor. Pek çok insan bir-iki zaman dilimi arasındaki seyahate kendisini adapte ederken, birkaç zaman dilimi değişimine neden olan uzun uçak yolculukları, vücut saatini adeta tamamıyla değiştiriyor.
Uçak yorgunluğu (jet lag) insanların günlerce kendilerini yorgun, sinirli ve adeta yönünü bulamaz halde hissetmesine neden olur. Etkileri önlemek için bazı kişiler melatonin hapı kullanır. Stanford Üniversitesi tıp fakültesi öğretim üyelerinden doktor Jamie Zeitner ve ekibi insanların elektronik flaş önünde uyumasının çok daha fazla işe yarayacağını planladı. Deneklerden iki hafta boyunca aynı saatte yatmaları istendi ve aynı saatte uyanmaları beklendi. Sonrasında yine deneklerden laboratuvar ortamında uyumaları istendi. Bazılarına bir saat sürekli ışık verildi. Bazılarına elektronik flaş ışığı gönderildi. Elektronik flaş uygulananlar ertesi akşam yaklaşık iki saat daha geç uyudu. Devamlı ışığa maruz kalanlar ise 36 dakika geç uyudu.
ELEKTRONİK FLAŞ
Doktor Zeitzer yapılan deneyi, "biyolojik hackleme" olarak tanımlıyor. Gözlerin arkasında ışığı algılayan hücreler, beyinde vücut saatini ayarlayan bölgeye mesaj atıyor ve şaşırtıyor. Beyin günün normalden daha uzun sürdüğünü sanıyor. Uzmanlar elektronik flaşın çok güçlü olduğunu, gözün arkasında ışığı algılayan hücrelere kendilerini yenileme şansı verdiğini vurguluyor...
