Türkmenistan'ın tarafsızlığının 1995'te BM Genel Kurulu'nda örgüte üye 185 ülkenin oy birliği ile onaylandığı ve daha sonra 'Uluslararası Tarafsızlık Günü' ilan edilen 12 Aralık Türkmenistan Uluslararası Tarafsızlık Günü toplantısı İstanbul Üniversitesi'nde gerçekleşti.
İstanbul Beyazıt'daki İstanbul Üniversitesi Rektörlük binasında gerçekleşen ve çok sayıda Türkmen vatandaş ile üniversite öğrencinin katılımıyla gerçekleşen toplantıda, Türkmenistan'ın Ankara Büyükelçisi İsankuli Amanlıyev, Türkmenistan İstanbul Başkonsolosu Myratgeldi Seyitmammedov, İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, Marmara Grubu Vakıf Başkanı Dr. Akkan Suver, Türkiye-Türkmenistan Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği Temsilcisi Fatih Ceylan, İBB Kültür A.Ş Temsilcisi Salih Doğan konuşma yaptı.
'TÜRKMENİSTAN, TARAFSIZLIĞI BM TARAFINDAN TANINAN TEK ÜLKEDİR'
Törende söz alan Türkmenistan'ın Ankara Büyükelçisi İsankuli Amanlıyev, "Türkmenistan'ın daimi tarafsızlık günü ve uluslararası tarafsızlık günü vesilesiyle buradayız. Türkmenistan'ın tarafsızlığından bahsettiğiniz zaman 3 dönüm noktasından, tarihinden söz etmeliyiz. Türkmenistan tarafsızlığının ilan edildiği tarih 12 Aralık 1995. Türkmenistan'dan önce bir çok ülke tarafsızlık statüsüne sahip oldu ama bu statü birkaç devletin anlaşması sonucunda ilan edildi. Ama Türkmenistan'ın tarafsızlığı BM Teşkilatı tarafından ilk olarak resmen tanınan tarafsızlık statüsüne sahip olan ülke oldu. Yani Türkmenistan BM tarafından resmi bir kararla tanınmış tek ve biricik ülkedir. Bugün itibariyle bu statüye sahip olan başka ülke de yoktur. Dolayısıyla Türkmenistan'ın tarafsızlığından söz ettiğimiz zaman 12 Aralık 1995 tarihi büyük önem arz etmektedir" dedi.
"TÜRKMENİSTAN BARIŞ VE İŞBİRLİĞİ İÇİN ÖNEMLİ ÇABALAR ORTAYA KOYUYOR"
Türkmenistan'ın tarafsızlık statüsünü elde etme sürecinin bağımsızlığını takip ettiğine işaret eden Büyükelçi şöyle devam etti:
"Türkmenistan 1991 yılında bağımsızlığına kavuştu ve bağımsızlığına kavuştuğu ilk günden itibaren dış politikada hangi modeli uygulayacak tartışması oldu. Türkmenistan'ın uyguladığı ilk model dış politikada ve iç politikanın bir unsuru olarak pozitif tarafsızlık olarak isimlendirildi. Yani tarafsızlık statüsünün elde edilmesi ilk olarak ülkemiz tarafından bağımsızlığının ilk günlerinden itibaren ortaya kondu. Devlet Başkanımız Ekselansları Gurbanguli Berdimuhamedov, ülkemizin tarafsızlığının daha da geliştirilmesi için önemli işler yaptı. Kendileri devletimizin tarafsızlığının 20. yıldönümünde yaptığı konuşmada ülkemizin tarafsızlık statüsünü şu şekilde tarif etmektedir; Bu karar basiretli ve uzak görüşlü bir karar olmuştur. Zaman bu kararın BM'nin uzun vadeli gayelerine uygun olduğunu göstermiştir. Son yaşanan olaylar bunu tam olarak teyit etmiştir. Türkmenistan'ın tarafsızlığı bölgemize uluslararası barışın gayretlerinin önemli bir faktörü olmuştur. Hatırlayabiliriz ki Aşkabat'ta BM himayesinde Tacikistan'da barışın ve istikrarın sağlanmasına yönelik görüşmeler düzenlenmiştir. Tarafsız ülkemizin başkenti 90'lı yıllarda Afganistan barış görüşmelerinin de yapıldığı yer olmuştur. Türkmenistan bölgede siyasi istikrarın korunması ve desteklenmesi, iyi komşuluk ilişkilerinin ve dostluğunun geliştirilmesi alanında BM'nin güvenilir bir ortağına dönüşmüştür. Süreç bu şekilde gelişmiştir. Bu konulara değinirken Türkmenistan tarafsızlığının kendine has özelliğinin olduğunu da belirtmek gerekmektedir. Mevcut olan uluslararası hukuk tanımlamalarına göre Türkmenistan'ın tarafsızlığını şu şekilde tanımlamak mümkündür. Birinci olarak köken olarak tanınmıştır yani ikrar edilmiştir. İkinci olarak, şekil itibariyle daimidir yani zamanla sınırlı değildir. Üçüncüsü, anlam itibariyle pozitif ve yapıcıdır. Barış ve istikrarın desteklenmesi devletler arasında dostluk ve işbirliğinin geliştirilmesi konularında ülkemizin aktif bir tavır gösterdiğini belirtmektedir."
