Türkiye’nin ilk kenevir fabrikası 40 yıl sonra yeniden üretimde

Türkiye’nin ilk kenevir fabrikası 40 yıl sonra yeniden üretimde

Amasya'daki Gümüşhacıköy Kenevir Fabrikası, 40 yıl sonra devletin desteğiyle yeniden ayağa kaldırılarak faaliyete başladı.

Türkiye'nin yüzde 100 kenevirden iplik üretimi gerçekleştiren tek tesisi olan Gümüşhacıköy Kenevir Fabrikası, 40 yıl aradan sonra devlet desteğiyle yeniden ayağa kaldırılarak faaliyete başladı. Amasya’daki bu fabrikanın makine parkı Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı'ndan (OKA) sağlanan kaynakla modernize edildi.

1970 yılında faaliyete başlayan Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi, ilk yıllarda el işçiliğiyle kenevir ürünleri üretirken 1984 yılında kenevir elyafından ip üretmek amacıyla bir fabrika kurdu. Açılışta dönemin Tarım ve Köyişleri Bakanı da hazır bulundu. Fabrika, yöredeki kenevirlerin işlenmesiyle adından söz ettirirken, ham maddede yaşanan azalma ve sermaye yetersizliği nedeniyle kapandı. Makineler zamanla paslanıp örümcek ağlarıyla kaplandı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kenevir üretimini destekleme çağrısı, Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi üyelerini cesaretlendirdi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda, Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı tarafından yürütülen Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı (SOGEP) kapsamında kooperatife 2 milyon 775 bin TL bütçeli proje desteği sağlandı. Bu proje, tesisin modernize edilmesini ve yeniden faaliyete geçmesini sağladı.

Projenin toplam bütçesi yaklaşık 7 milyon TL'yi buluyor ve sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla İSO 500 içerisindeki bir tekstil firması projeye dahil edildi. Ayrıca, Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi tarafından köylerde kenevir üretimi konusunda çiftçilere eğitimler veriliyor. Bu eğitimlerle çiftçilerin sözleşmeli kenevir tarımına yönlendirilmesi ve kenevirin çeşitli sektörlerdeki kullanımı vurgulanıyor.

Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi'nin başkanı Ümüt Yetişir, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın destek açıklamalarının kendilerini cesaretlendirdiğini belirtti. MEM Tekstil Teknik Müdürü Ahmet Oruç ise, tesisin yeniden faaliyete geçirilmesinin zor olduğunu ancak tüm makinelerin çalışır durumda olduğunu ve deneme üretimlerinin devam ettiğini ifade etti.

Samsun ve Amasya merkezli bölgede kenevir ekosisteminin kurulması için yaklaşık 30 milyon Avro'luk yatırımlar gerçekleştirildi. Kenevir ekimi yapılan alanda tohum ıslahından entegre işleme tesislerine, Ar-Ge merkezlerinden sözleşmeli çiftçilik uygulamalarına kadar geniş bir kenevir ekosistemi oluşturuluyor. 2020 yılında 14 dekarlık alanda yapılan kenevir üretimi, 2023 yılında bin 758 dekara yükseldi.