Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü bünyesinde hizmet veren Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü, yurdun çeşitli bölgelerindeki bitki tohumlarını Ankara’daki Tohum Gen Bankası’nda toplamak amacıyla çalışmalar yürütüyor. Türkiye’deki bitki genetik kaynaklarını korumak amacıyla Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesinde kurulan Gen Bankası’nda 310 türde 61 bin tohum örneği saklanıyor. Gen Bankası’nda muhafaza edilen tohumlar, araştırma ve üretim çalışmalarında kullanılıyor. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. Mevlüt Şahin, yaptığı açıklamada, Tohum Gen Bankası’nın 2010 yılında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete açıldığını anımsattı. Gen Bankası’nda 310 türde 61 bin tohum örneğinin saklandığını ifade eden Şahin, “Tohum örneklerini bankamızda 50 yıl saklayabiliyoruz. İhtiyacımız olduğu zaman araştırma ya da üretim amaçlı kullanıyoruz” dedi. Şahin, Anadolu’da yüz yıllardır tarım yapıldığına dikkati çekerek, “Geçmişte çok değerli olduğu için ekilen ancak günümüzde veriminin az olması sebebiyle terk edilen özellikli tohumlar olabilir. Çiftçilerden ve konuya duyarlı vatandaşlardan bu tohumları istiyoruz. Bize gönderilen tohumları, gönderen kişilerin ismiyle koruma altına alıyoruz. Bu, ülkemizin geleceği, gelecekte daha verimli ve yüksek kaliteli çeşitleri geliştirme adına çok önemli” diye konuştu.
TOHUM ÇİFTÇİDEN KARGO DEVLETTEN
Tohum Gen Bankası’nın 250 bin tohum saklama kapasitesiyle alanında dünyada üçüncü olduğunu vurgulayan Şahin, şunları kaydetti: “Bankamızda koruma altına alınan tohumları, belli bir oranda çoğaltıldıktan sonra talep eden üniversitelere, enstitülere, araştırma merkezlerine gönderiyoruz. Tohum toplama konusunda vatandaşlarımız bize yardımcı olursa seviniriz. Bu bir vatandaşlık borcu diye düşünüyoruz. Vatandaşlarımız ’nereye göndereceğim, kargo parası mı ödeyeceğim’diye düşünmesin. Tohumları, il ya da ilçe müdürlükleri aracılığıyla veya internetten adresine çok kolay ulaşabilecekleri merkezimize kargoyla gönderebilirler. Vatandaşlardan gelen tohumun kargo ücretini biz ödüyoruz ve hatta daha sonra teşekkür yazısı gönderiyoruz.” Şahin, Tohum Gen Bankası kurma çalışmalarının yaklaşık 20 yıl önce ilkel şartlarda başladığını anımsatarak, “20 civarında evde kullanılan derin dondurucularda, bulabildiğimiz tohumlarla bu işe başladık. Sayın Bakanımızın ve o dönem başbakan olan Cumhurbaşkanımızın bu konudaki duyarlılığı sayesinde proje hazırlandı ve hayata geçirildi. Çiftçilerimizin, tarım teşkilatının, vatandaşlarımızın, araştırmacılarımızın gönderdikleri ve bizim araştırmacılarımızın tabiata çıkıp topladıkları tohumları bir araya getirdiğimizde 61 bin sayısına ulaştık” diye konuştu. Gen Bankası’ndaki tohum sayısının her geçen gün artığını belirten Şahin, olası aksiliklere karşı tedbir amacıyla İzmir’deki Tohum Gen Bankası ile yedekleme yaparak çalıştıklarını kaydetti. Şahin, Türkiye’de 12 bin bitki türü bulunduğunu ve bunlardan 4 bininin endemik olduğunu ifade ederek, “Biz, Avrupa’nın tamamından çok daha fazla bitki türüne sahibiz. Tarımsal açıdan da çok daha fazla bir geçmişe sahibiz. Milletimiz tohumları koruma konusunda daha duyarlı olursa zannediyorum ki bankamızın 250 bin tohumluk kapasitesini doldurabiliriz. O zaman bankamız, sakladığı tohum sayısı bakımından da dünyanın önemli gen merkezlerinden biri olacaktır” dedi.
