Dünya Gazetesi Yazarı Naki Bakır, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün Mart ayı Goda Fiyat Endeksi, sonuçlarını yorumladı. Bakır, rapora göre Türkiye’de gıda fiyatlarının 31 aydır artarken dünyada da kesintisiz olarak 12 aydır düştüğüne dikkat çekti.
TÜİK’in verilerinin de değerlendirildiği yazıda, FAO’nun sonuçlarına göre; Türkiye’de gıda fiyatlarının son bir yılda yüzde 67,7 artarken dünya genelinde yüzde 20,5 ucuzladı. Türkiye’de 2020’den beri gıda fiyatı artışı da yüzde 234,5’e ulaştı. Bakır’ın yazısı şöyle:
“Türkiye, gıda fiyatlarında son bir yıllık dönemde dünya ile tamamen ayrıştı. Dünyada bir yıldır gerileyen gıda fiyatlarının, Türkiye’de ise artmaya devam etmesi nedeniyle aradaki makas tümden açıldı. Mart ayı ile birlikte dünya gıda fiyatlarında kesintisiz düşüş süreci 12 aya, Türkiye’de ise kesintisiz artış 31 aya ulaştı.
Covid 19 pandemisinin etkisiyle 2021’in son çeyreğinden itibaren yükselen ve daha sonra Rusya-Ukrayna savaşıyla ivmelenen gıda fiyatları Mart 2022’de tepe noktaya ulaşmış; sevk ve tedarik sıkıntılarının önemli oranda ortadan kalkmasıyla gıda fiyatları izleyen dönemde dünya genelinde düşüşe geçmişti.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), uluslararası gıda emtia fiyatlarının göstergesi niteliğindeki Gıda Fiyat Endeksi’nin mart ayı sonuçlarını açıkladı. FAO Gıda Fiyat Endeksi, martta ortalama 126,9 oldu ve şubat ayına göre yüzde 2,2 oranında bir düşüş kaydetti. Dünyada yaygın olarak ticareti yapılan gıda emtialarının uluslararası fiyatlarındaki aylık değişimlerinin izlendiği Endekste kesintisiz gerileme süreci mart ile birlikte 12 ayı buldu. Endekste, pandemi sonrası 159,7 ile en yüksek düzeye çıktığı Mart 2022’deki düzeyine göre toplam gerileme yüzde 20,5’e ulaştı. Başka deyişle dünyada gıda fiyatları son bir yılda yüzde 20,5 ucuzladı.
Dünyadaki trendin tersine Türkiye’de ise gıda fiyatları pandemiden bu yana yükselişini kesintisiz sürdürüyor. TÜİK’in açıkladığı mart ayı enflasyon verilerine göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE) kapsamında gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 3,84’le en fazla fiyat artışı yaşanan ana harcama grupları arasında yer aldı. Türkiye’de TÜFE bazında genel enflasyonun yüzde 12,5 olduğu ocak-mart döneminde gıda ve alkolsüz içecekler ana harcama grubundaki fiyat artışı ise yüzde 18,9’a ulaştı.
Küresel ekonomide olumsuz koşulların önemli oranda aşılması ile dünya gıda fiyatlarının zirveden döndüğü Mart 2022’den bu yana (son bir yılda) Türkiye’de gıda fiyatlarında yaşanan kümülatif artışın yüzde 67,9 olduğu dikkati çekti. Son bir yıldaki gıda enflasyonu, TÜFE bazında yüzde 50,5 olan genel enflasyonun 17,4 puan üzerinde gerçekleşti."
