Tengri inancı Kazakistan'da hızlı bir yükselişe geçti. Uzmanlar önümüzdeki yıllarda Tengri inancını benimseyenlerin sayısının bir milyona ulaşmasını öngörüyorlar.
Beri yandan uzmanlar arasında Tengriciliğin ne olduğu konusunda bir fikir birliği bulunmuyor. Tengriciliğin bir din mi, dünya görüşü mü, felsefe mi yoksa devlet ideolojisi mi olduğu gibi tartışmalar hem uzmanlar hem de kendini Tengrici olarak nitelendirenler arasında sürüyor. Fakat bütün kesimler Tengriciliğin temelinin doğaya, atalara ve gök tanrısı Tengri'ye hürmet olduğu konusunda hemfikir.
Tengriciliğin resmi bir din olarak tanınması için imza kampanyası başlatan Erlan Espenbetov, Tengriciliği kültürel mirasın önemli bir parçası olarak görüyor ve devlet düzeyinde tanınmasını istiyor. Kazak medyasına konuşan Espenbetov, “Tengrizm, Türk, Uygur ve Kırgız kağanlıklarının resmi diniydi. Özbek Han'ın İslam'ı devlet dini olarak tanıttığı 1321 yılına kadar Türkler arasında egemendi" diyor.
Espenbetov ayrıca Tengricilik geleneklerinin kaybolmadığını, Kazakların hala yedinci kuşağa kadar akraba olan kişilerin evlenmesine izin vermeyen Yedi Ata İlkesi'ne sıkı sıkıya bağlı olduğunu, ölen bir atanın koruyucu ruhlarına inandıklarına ve Nevruz Bayramı'nı kutladıklarını belirtiyor.
Avukat Mereke Gabdualiev, Kazakistan'da "saf bir İslam inancın" bulunmadığını, Şamanizmin İslami normlarla iç içe geçmiş olduğunu ve Tengricilik kültürünün kalıntılarını da içinde barındırdığını savunuyor. Gabdualiev ayrıca “Ortalama bir vatandaş Kur'an'dan kısa sureleri bilir, Cuma namazını gözetir. Ama İslam öncesi Türk kültürünün devamı olan pek çok ritüeli de gerçekleştirmekten geri durmaz" diyor.
Kazak ilahiyatçı Ayan Orintay, katıldığı bir programda “Bazı Tengriciler, Tengriciliği bir din olarak değil, daha çok ahlaki ve etik bir felsefe olarak görüyorlar. Diğerleri dini bir kurum olarak tanınmak, yasal statüye sahip olmak ve seslerinin duyulmasını istiyor. Aynı zamanda Tengriciliğin de diğer dünya dinlerinde olduğu gibi kutsal kitabı yok, tek kurallar dizisi yok, dini ritüelleri yok. Böyle bir şey olsa olsa felsefe olur" ifadelerini kullandı.
Tengriciliğin bir din olarak tanınması ve buna uygun bir dini dernek kurulmasına yönelik imza kampanyası 25 Kasım 2024 tarihine de devam edecek. Şayet 50 bin imza toplanabilinirse hükümet bunu değerlendirip karar vermek zorunda kalacak. 2 Temmuz itibariyle atılan imzaların toplamı 811 olarak gösteriliyor.
