Tularemi, Francisella tularensis adlı bakterinin yol açtığı, genellikle hayvanlardan insanlara bulaşan nadir bir enfeksiyon hastalığı.
Enfeksiyon, insanın enfekte olmuş bir hayvanla temas etmesi veya o hayvanın vücut sıvılarıyla doğrudan teması sonucu bulaşır. Hastalık, genellikle tavşanlar, sıçanlar, kemirgenler, vahşi hayvanlar ve böcekler aracılığıyla bulaşabilir. Ayrıca enfekte hayvanların etlerinin yenmesi veya temas edilmesi de hastalığın yayılmasına neden olabilir. İnsanlara en sık bulaşma, enfekte hayvanların kanı veya dokusuyla doğrudan temas yoluyla gerçekleşir.
Tularemi vakaları, genellikle "tavşan ateşi" adıyla bilinse de, hastalığın kaynağı yalnızca tavşanlar değildir; fareler, sıçanlar, kene ve sinek gibi diğer hayvanlar da hastalığın taşıyıcısı olabilir.
Enfeksiyon, insanlara doğrudan temastan veya hayvanlardan alınan dokularla bulaşabilir.
TULAREMİ VAKALARINDAKİ ARTIŞIN SEBEPLERİ
Son yıllarda artan tularemi vakaları, uzmanları endişelendirdi. Uzmanlar, hastalığın artmasının çeşitli çevresel, iklimsel ve biyolojik faktörlerden kaynaklanabileceğini belirtti.
Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu'ndan epidemiyolog Dr. David Heymann, "Tularemi vakalarındaki artışın başlıca sebeplerinden biri, iklim değişikliği ve çevresel faktörlerin etkisiyle vahşi hayvanların yaşam alanlarının değişmesi ve daha yakın mesafelerde insanlarla temas kurmalarıdır. Ayrıca, kene ve böcek popülasyonlarının artışı da bu hastalığın yayılmasında önemli bir rol oynamaktadır" dedi.
Ayrıca, tularemiye yol açan bakterinin, özellikle kırsal alanlarda hayvanlar ve insanlar arasında daha kolay yayılabildiği, bu durumun da vaka sayılarındaki artışa neden olduğu belirtildi.
TULAREMİ BELİRTİLERİ VE TEŞHİS
Tularemi, belirtileri açısından çok çeşitli olabilir ve hastalığın şekline göre farklı semptomlar gösterebilir. En yaygın belirtiler arasında ateş, titreme, baş ağrısı, kas ağrıları, halsizlik ve lenf bezlerinde şişlik yer alır. Ayrıca, hastalığın solunum yolu veya gastrointestinal şekilleri de olabilir.
Tularemi, genellikle doktorlar tarafından klinik belirtiler ve hastanın öyküsüne dayanarak teşhis edilir. Ancak kesin tanı, kan testleri veya bakteriyolojik kültürlerle yapılır.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi'nde (CDC) görevli mikrobiolog Dr. Thomas R. H. Horne, "Tularemi, erken teşhis edilmediği takdirde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle, özellikle kırsal bölgelerde yaşayanlar ve avcılıkla uğraşanlar için farkındalık arttırılmalıdır" diye belirtti.
TULAREMİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Tularemi tedavisi genellikle antibiyotiklerle yapılır. Erken dönemde tedaviye başlandığında, hastalık çoğunlukla başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Ancak tedavi edilmezse, tularemi ölümcül olabilir. Genellikle streptomisin ve gentamisin gibi antibiyotikler kullanılır. Tedaviye erken başlanması, hastalığın etkilerinin azaltılmasında kritik öneme sahip.
Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr. Susan Tomasi, "Tularemi vakalarında erken teşhis ve tedavi çok önemlidir. Hayvanlarla yakın temasta bulunan kişiler, özellikle bu hastalığın riski altında olanlardır ve kendilerini korumak için gerekli önlemleri almalıdır" dedi.
TULAREMİYE KARŞI ALINABİLECEK ÖNLEMLER
Uzmanlar, tularemiye karşı alınabilecek önlemleri şu şekilde sıraladı:
1. Hayvanlarla Temastan Kaçının: Enfekte olmuş hayvanlarla doğrudan temas etmekten kaçının. Özellikle avcılık yapanların, avlanmadan önce ve sonra ellerini yıkamaları gerekmekte.
2. Koruyucu Giysiler Giyin: Vahşi hayvanlarla temas halinde olan kişiler, koruyucu eldiven, maske ve uzun kollu giysiler giymelidir.
3. Hayvan Etlerini İyi Pişirin: Vahşi hayvanların etleri iyi pişirilmeden yenmemeli.
4. Böcek Koruyucuları Kullanın: Özellikle kenelerle temasın engellenmesi için böcek koruyucuları kullanılmalı.
Tularemi, nadir görülen bir hastalık olmasına rağmen son yıllarda vakaların artması, kamu sağlığını tehdit eden önemli bir durum haline geldi.
Uzmanlar, bu hastalığa karşı farkındalığın artırılması gerektiğini ve özellikle kırsal alanlarda yaşayan bireylerin risk altında olduğunu belirtti.
Erken teşhis ve doğru tedaviyle tularemi kontrol altına alınabilirken, alınacak önlemlerle hastalığın yayılması engellenebilir.
