Vücudun bize gönderdiği sinyallerle sağlığımız hakkında ipuçları verdi. Özellikle sürekli tatlı yeme isteği, çoğu zaman basit bir alışkanlık gibi görünse de, tiroit bezinde ciddi sorunların habercisi olabilir. Aşırı su tüketme ihtiyacı, gün içinde bastıran uyku hali ve tatlı krizleri gibi belirtiler, tiroit fonksiyon bozukluklarının erken işaretleri olarak karşımıza çıktı.
Harvard Tıp Fakültesi’nden endokrinolog Dr. Ellen Seely ve Türkiye’den endokrinoloji uzmanı Prof. Dr. Mitat Bahçeci, bu tür belirtilerin ciddiye alınması gerektiğini vurguladı.
Bilimsel çalışmalar, tiroit hastalıklarının erken teşhisle kontrol altına alınabileceğini gösterdi.
İşte tatlı krizlerinin tiroit sağlığıyla bağlantısı ve dikkat etmeniz gerekenler...
TATLI KRİZLERİ VE TİROİT: GÖRÜNMEZ BİR BAĞLANTI
Sürekli tatlı yeme isteği, genellikle kan şekeri dalgalanmaları veya stresle ilişkilendirilse de, tiroit fonksiyon bozukluklarının da önemli bir rol oynadığı biliniyor.
Frontiers in Endocrinology’de yayımlanan bir çalışma, hipotiroidizm (tiroit bezinin yetersiz çalışması) hastalarının yüzde 40’ında karbonhidrat ve şekerli gıdalara karşı aşırı istek olduğunu ortaya koydu.
Dr. Ellen Seely, “Tiroit hormonları, metabolizmayı düzenler. Hipotiroidizmde metabolizma yavaşlar ve bu, enerji açığını kapatmak için şekerli gıdalara yönelimi artırabilir” dedi.
Tiroit bozuklukları insülin direncini tetikleyerek tatlı krizlerini daha sık ve yoğun hale getirebildi.
Hipertiroidizm (tiroit bezinin fazla çalışması) durumunda ise durum farklı.
Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism’de yayımlanan bir araştırma, hipertiroidizm hastalarının artan metabolik hız nedeniyle sık sık açlık hissettiğini ve özellikle şekerli gıdalara yöneldiğini gösterdi. Bu durum, kilo kaybı, sinirlilik ve kalp çarpıntısı gibi diğer belirtilerle birlikte ortaya çıktı.
DİĞER UYARI İŞARETLERİ: SUSUZLUK VE UYKU HALİ
Tatlı krizlerinin yanı sıra, aşırı susuzluk ve sık uyku hali de tiroit sorunlarının yaygın belirtileri arasında.
Thyroid dergisinde yayımlanan bir çalışma, hipotiroidizm hastalarının yüzde 60’ında aşırı yorgunluk ve gün içinde uyuklama eğilimi gözlendiğini bildirdi.
Aşırı susuzluk ise, tiroit fonksiyonlarının kan şekeri regülasyonunu bozmasıyla ilişkilendirildi.
Almanya’daki Charité Üniversitesi’nden Dr. Joachim Spranger, “Tiroit bozuklukları, vücudun su-tuz dengesini etkileyebilir ve bu da polidipsi (aşırı susuzluk) gibi semptomlara yol açar” dedi.
BİLİMSEL VERİLER: TİROİT SAĞLIĞI VE BELİRTİLER
Tatlı Krizleri: Frontiers in Endocrinology, hipotiroidizm hastalarında karbonhidrat isteğinin insülin direnciyle bağlantılı olduğunu gösterdi.
Aşırı Yorgunluk: Thyroid, hipotiroidizm hastalarının yüzde 60’ında kronik yorgunluk ve uyku hali bildirdi.
Susuzluk: Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, tiroit fonksiyon bozukluklarının su-tuz dengesini bozarak polidipsiye yol açabileceğini kanıtladı.
TİROİT BOZUKLUKLARININ DİĞER BELİRTİLERİ
Tiroit hastalıkları, tatlı krizleri, susuzluk ve uyku halinin ötesinde geniş bir semptom yelpazesine sahip. Hipotiroidizmde sık görülen belirtiler arasında kilo artışı, soğuğa hassasiyet, kuru cilt ve depresyon yer aldı.
Hipertiroidizmde ise hızlı kalp atışı, kilo kaybı, terleme ve sinirlilik öne çıktı.
The Lancet’te yayımlanan bir çalışma, tiroit hastalıklarının teşhis edilmeden yıllar boyunca sinsice ilerleyebileceğini ve bu süreçte kalp, kemik ve sinir sistemi üzerinde ciddi hasarlara yol açabileceğini gösterdi.
UZMANLARDAN ÖNERİLER: BELİRTİLERİ CİDDİYE ALIN
Uzmanlar, tiroit sağlığını korumak ve belirtileri erken fark etmek için şu önerilerde bulundu:
Kan Testi Yaptırın: TSH, T3 ve T4 seviyelerini ölçen bir kan testi, tiroit fonksiyonlarını değerlendirir. Dr. Seely, “Belirtiler hafif olsa bile, yılda bir tiroit testi yaptırmak erken teşhis için kritik” dedi.
Dengeli Beslenme: İyot açısından zengin gıdalar (deniz ürünleri, süt ürünleri) tiroit sağlığını destekler. Ancak aşırı iyot alımı hipertiroidizmi tetikleyebilir.
Stres Yönetimi: Kronik stres, tiroit fonksiyonlarını bozabilir. Yoga ve meditasyon gibi teknikler faydalı olabilir.
Doktor Kontrolü: Tatlı krizleri, aşırı susuzluk veya yorgunluk gibi belirtiler iki haftadan uzun sürerse, bir endokrinoloğa başvurulmalı.
TİROİT HASTALIKLARININ TEDAVİSİ
Hipotiroidizm genellikle levotiroksin gibi hormon replasman tedavileriyle yönetiliyor.
Hipertiroidizmde ise antitiroit ilaçlar, radyoaktif iyot tedavisi veya cerrahi seçenekler kullanılıyor.
JAMA’da yayımlanan bir çalışma, doğru dozda tedavinin hastaların yüzde 90’ında semptomları tamamen ortadan kaldırdığını gösterdi.
