CHP Ekonomi Masası TV’de jet hızıyla artan gıda fiyatları masaya yatırıldı.
Yeniçağ yazarı Evren Devrim Zelyut kanalda bu kez CHP PM Üyesi ve Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal’ı konuk etti.
Zelyut, salgından önce başlayan hızlı fiyat artışlarının salgınla daha da hızlandığını belirterek bu durumun gerekçelerini Sarıbal’a sordu. Sarıbal, gıda fiyatlarındaki artışın ana sebebi olarak tarımdaki girdilerin tamamının dövize bağlı olmasını gösterdi. ‘Çiftçi mazotu, gübreyi ucuza alırsa ucuz üretim yapar, elektriği, tohumu, tarım ilacını ne kadar ucuza alırsa o kadar ucuza üretecektir.’ dedi.
Sarıbal, AKP’nin 2002-2008 arasında yatay giden bir döviz kuruyla hareket ettiğini, ancak 2011 sonrası dönemde dövizin adeta koptuğunu, bu durumun tarımın bütün girdilerinin dövize endeksli olması nedeniyle üretim maliyetlerini artırdığını söyledi.
Sarıbal batıda devlet-çiftçi-aracı ilişkilerinin çok iyi planlanmış olduğunu belirterek Türkiye’de ise 24 Ocak 1980 kararları ile başlayan dönemde çiftçinin serbest piyasada korunmasız bırakıldığını belirtti.
Salgınla beraber gelişmiş toplumların tarım politikalarını gözden geçirdiklerinin altını çizen Sarıbal, ‘Bu toplumlar tekrar ulusal tarım dediler, tarımda milli politikalar dediler’ şeklinde konuştu.
Sarıbal korumacı politikaların stokları kontrol etmesi ve üretim düşüşlerinin fiyatları son dönemde sert bir şekilde yukarı çektiğinin altını çizdi.
GIDA KRİZİ YAŞIYORUZ
‘Türkiye şu an bir gıda krizi yaşıyor, bunu çok net bir şekilde söyleyebilirim. Bir tarafta bu fiyatlarla gıdaya sonsuz şekilde ulaşan bir kesim varken diğer tarafta yoksullukla boğuşan, gıdaya ulaşamayan, pazarlardan kalan ürünlerle beslenen, halk ekmeklerin önünde kuyruk olan, ucuz ekmek almak için uğraşanlar var’ diye konuşan Sarıbal, kuraklıkla ilgili olarak iklim krizi yok büyük kârlar için doğal kaynakların aşırı kullanımı, bir insanlık krizi var dedi.
Sarıbal yetersiz yağışlarla beraber Türkiye’de su yönetimin de başarısız olduğunun altını çizdi. 200 milyon dönüm ekilebilir arazinin olduğunu söyleyen Sarıbal, 130 milyon dönüm arazinin ise ancak yağmura bağlı sulandığını yani yağmur yağarsa üretim gerçekleştiğini belirtti.
Bu olumsuzluğun aşılması için hızlı bir şekilde suyu doğru yönetmemiz gerekiyor diyen Sarıbal, GAP ve Konya’daki projelerin yaşama geçmesinin gerektiğinin altını çizdi. El açıp gökyüzünden düşmesini beklediğiniz yağmurla tarım üretimi yapmak bu ülkenin en büyük yanlışıdır diyen Sarıbal ‘Havza bazlı su yönetiminin’ şart olduğunu söyledi.
Dicle ve Fırat’ın suyu alınıyor, enerji üretiliyor ama su topraklara verilmiyor, enerji de halka en pahalı şekilde satılıyor diyen Sarıbal, çiftçiye su, elektrik, ilaç, gübre, tohum gibi ana girdilerin maliyetinin düşük olması için kalıcı politikalar oluşturulmalıdır diye konuştu.
Türkiye’de yaşanılan olumsuzluklar için kader değildir diyen Sarıbal, akla ve bilime ve bunları toplum yararına sunacak bir politik anlayışa ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Sarıbal bunların da bu iktidarın yapacağı bir şey olmadığını, yapılsaydı 19 yıldır yapılırdı diyerek sözlerini şöyle bitirdi: ‘Çok net söylüyorum, zarar eden çiftçi olamaz, pahalı yiyen tüketici olamaz, dünyanın en önemli tarım topraklarında toplum açlığa, yoksulluğa terkedilemez, Türkiye bütün bunları aşabilir tek şeye, siyasi iradeye ihtiyaç var’
Programın tamamını aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=N5xvkYkkAh0
