Arıların ''orman gülü'' adlı bitkinin nektarından ürettikleri bala ''deli bal'' deniliyor. Mide ağrılarında, şeker ve tansiyon hastalığı tedavisinde kullanılan deli bal zehirlenmelere yol açabiliyor. İHA'ya açıklamalarda bulunan Giresun Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Kubilay Elevli, arıların ‘orman gülü’ adlı bitkinin nektarından ürettikleri "deli bal" konusunda uyarılarda bulundu.
Son günlerde şikâyetlerin arttığını söyleyen Giresun Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Kubilay Elevli, deli bal zehirlenmelerinin belirtilerini anlattı.
Orman gülü balının bir çay kaşığından fazla yenilmesi hâlinde zehirlenmeye, hatta ölüme bile neden olabileceğini söyleyen Elevli, bilinçli kullanılması yönünde bilgiler verdi.
Orman gülü balında son 10 yılın en yüksek rekoltesinin elde edildiğini kaydeden Elevli, “Deli bal, ülkemizde genelde Doğu Karadeniz Bölgesi’nde ormanlık alanlarda yetişen çiçeklerden elde edilir. Yaz aylarında açar ve orman gülü olarak bilinen komar çiçeklerinin arılarca kullanılmasıyla elde edilen bir baldır. Halk arasında deli bal olarak adlandırılır. Bu bal kendine has boğazda yanma hissi oluşturacak acılığa sahiptir.” dedi.
Deli balın alternatif tıpta mide ağrılarında, şeker hastalığında ve tansiyon hastası tedavisinde kullanıldığını da belirten Elevli, deli bal hakkında şu bilgileri verdi:
”Deli bal bilinçsiz kullanılması halinde ise zehirlenmelere ve hatta ölümlere yol açmaktadır. Deli balın elde edildiği orman gülü bitkisinin yapısında ’grayanotoksin’ adlı madde bulunmaktadır.
Çiçeğin yapısında bulunan grayanotoksinler bala geçer ve bilinçli kullanılmada şifa, bilinçsiz kullanılmada ise zehirlenmeye yol açar. Tıbbi ilaç gibi düşünülmelidir.
Deli bal arı kovanından sağım yapıldıktan sonra birkaç ay bekletilmelidir. Bekletildikten sonra toksisitesi kaybolur, bu durumda daha fazla miktarlarda tüketilebilir.
Ancak sağımdan sonra tüketenler ise bir çay kaşığından fazla tüketmemelidir. Deli bal zehirlenmeleri taze olarak tüketilmesi durumunda ortaya çıkmaktadır.
Bu nedenle bal alanlar mutlaka bal hakkında ne balı olduğu, ne zaman sağım yapıldığı gibi konularda bilgi almalıdır. Bilmedikleri balı alarak tüketmemelidir.”
ZEHİRLENME BELİRTİLERİ:
Şu aralar deli bal sağımı yapıldığından ve bilinçsiz kullanıldığından dolayı hastanelere bal zehirlenmesinden gidenleri yoğunlaştığı bilgisini alıyoruz. Bu konuda kesinlikle bilinçli tüketim gereklidir.
Deli bal zehirlenmesinde ilk belirtiler, vücutta kaşınma, baş dönmesi, göz , bulantı, kusma, terleme ve uyuşma şeklinde ortaya çıkabilir.
Özellikle yaşlılar, kronik hastalıkları bulunanlar ve çocuklarda daha tehlikeli sonuçlar görülebilir.
Böyle durumlarda hemen en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir.
Acil olarak turşu suyu içilmesini de önerebilirim. Turşu suyu sağlık kuruluşuna gidebilecek kadar zaman kazandırabilir.