Sudan hükümeti, geçen yıl Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde varılan anlaşmalara bağlı kalınması gerektiğini savunarak, ABD'nin Hızlı Destek Kuvvetleri'ni (HDK) Cidde Bildirgesi'ni uygulamaya zorlama konusunda kararlı olmadığını ileri sürdü.
Sudan hükümeti, ABD'nin BAE’nin toplantıya gözlemci olarak katılması konusundaki ısrarını eleştirerek, ABD'nin yeni bir platform kurma gerekçesini sunmadığını ifade etti. Açıklamada, ülkenin egemenliğini ve halkının onurunu koruyan çözüm girişimlerinin destekleneceği vurgulandı, ancak hükümet, Cenevre Müzakereleri’ne katılma konusundaki tutumunu netleştirmedi.
ABD'nin Sudan Özel Temsilcisi Tom Perriello, 14 Ağustos'ta yapılması planlanan Cenevre görüşmelerini değerlendirmek üzere gazetecilerle bir araya geldi. Perriello, görüşmelerin daha önce yapılması planlanırken, taraflar arasında anlaşmazlıklar nedeniyle ertelendiğini belirtti. HDK'nın toplantıya katılmayı taahhüt ettiğini, ancak şu an için orada bulunmadıklarını ifade etti. Perriello, Sudan’daki şiddetin durdurulması için uluslararası bir eylem planı üzerinde cesurca çabalar göstereceklerini ve toplantıya BM’nin de aktif gözlemci olarak katılacağını açıkladı. Görüşmelerin yapılması durumunda ilk turun 10 gün süreceği öngörülüyor.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 23 Temmuz'da Sudan ordusu ve HDK’yi ateşkes müzakereleri için 14 Ağustos'ta İsviçre’ye davet etti. Blinken, Cidde müzakere sürecinin devam etmesi gerektiğine dikkat çekerek, ateşkes müzakerelerinin ABD ve Suudi Arabistan tarafından yürütüleceğini, Afrika Birliği, Mısır, BAE ve BM’nin gözlemci olarak katılacağını duyurdu. HDK lideri Muhammed Hamdan Dagalu, bu çağrıyı olumlu karşılayarak müzakerelere katılmayı kabul etti.
Sudan'da ordu ile HDK arasında devam eden çatışmalarda, 11 Mayıs 2023'te Suudi Arabistan'ın Cidde şehrinde imzalanan "Cidde Bildirgesi" doğrultusunda tarafların sivillere zarar vermekten kaçınması ve Sudan halkının çıkarlarının öncelikli olması öngörülmüştü. Ancak Sudan ordusu, HDK'nin Hartum'daki sivil yerleşim yerlerini ve kamu tesislerini boşaltmadığını belirterek, Cidde görüşmelerinden temmuzda çekilmişti.
Suudi Arabistan, ABD ve IGAD, 29 Ekim 2023’te, çatışan tarafların heyetlerinin yeniden görüşmelere başladığını duyurmuştu; bu müzakere turu ise 4 Aralık 2023’te çıkmaza girip süresiz olarak ertelenmişti.
Sudan'daki iç savaş, 30 yıllık Ömer el Beşir iktidarının halk ayaklanmasıyla devrilmesinin ardından başlayan bir güç mücadelesini yansıtıyor. Nisan 2023'te patlak veren savaşta, ordu kuzey ve doğuda etkisini sürdürürken, HDK batı ve güneyde güçlü durumda. Barış müzakereleri, Suudi Arabistan ve ABD’nin arabuluculuğunda yapılan Cidde görüşmeleri, Mısır'ın öncülük ettiği Sudan’a komşu ülkeler barış girişimleri ve Doğu Afrika'daki Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) çabaları sonuçsuz kalmıştı.
Birleşmiş Milletler'e göre, Sudan'daki çatışmalar sonucunda 18,800'den fazla kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 10 milyon kişi yerinden edildi ve 25 milyondan fazla kişi insani yardıma muhtaç durumda.
