Son yıllarda artan stresin birçok sağlık sorununun tetikleyicisi olarak karşımıza çıkması korkutmaya devam ediyor. Özellikle korkulu rüya haline gelen reflüyle ilgili uzmanlardan stres uyarıları geldi.
Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Tülin Kendir Koçak, stresin reflü üzerinde ciddi bir etkisi olduğunu ve hastalığın şiddetini artırabileceğini belirtti.
Reflü, mide asidinin yemek borusuna geri kaçması sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır ve mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması, yanma hissi, hazımsızlık gibi rahatsız edici belirtilere yol açabileği ortaya çıktı.
Dr. Koçak, stres altındayken vücudun mide asidi üretimini artırdığını, bu durumun mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçma riskini artırabileceğini ifade etti.
Ayrıca, stresin vücutta kas gerilimine neden olabileceğini ve yemek borusunu çevreleyen kasların gergin olmasının, mide içeriğinin geri kaçma olasılığını artırabileceğini ekledi.
Beslenme alışkanlıklarının reflü üzerindeki etkilerine de değinen Dr. Koçak, stres altında olan kişilerin genellikle sağlıksız beslenme alışkanlıklarına yöneldiğini, fast food, yağlı ve baharatlı yiyeceklerin reflüyü tetikleyebileceğini söyledi.
Stresin sindirim sisteminin normal çalışmasını da etkileyerek bağırsak sağlığını bozabileceğini ve bu durumun mide boşaltım hızını artırarak reflü riskini artırabileceğini belirtti.
Stresi azaltmanın ve stresle başa çıkmanın reflü yönetiminde etkili bir strateji olduğunu vurgulayan Dr. Koçak, egzersiz yapmanın, stresi azaltmanın en etkili yollarından biri olduğunu belirtti.
Günlük olarak yapılacak yürüyüşler, yoga veya spor aktivitelerinin vücudu dengelemeye yardımcı olabileceğini, dengeli ve sağlıklı bir beslenme düzeninin, vücudun ihtiyaç duyduğu besinleri almasını sağlayarak stresle mücadelede oldukça etkili olduğunu ifade etti.
Meditasyon, derin nefes egzersizleri, gevşeme teknikleri gibi stres yönetimi tekniklerinin öğrenilerek günlük stresin azaltılabileceğini, yeterli ve düzenli uykunun, vücudun dinlenmesini sağlayarak stresle mücadelede önemli bir rol oynadığını ekledi.
Sağlıklı bir yaşam tarzı, dengeli beslenme alışkanlıkları ve stres yönetimi ile reflü sorununun kontrol altına alınabileceğini ve yaşam kalitesinin artırılabileceğini söyledi.
Op. Dr. Erdal Gül'ün reflü ve stres üzerine açıklamaları:
"Stresin ve iş yoğunluğunun mide asidini artırdığı bilinmektedir. Stres, aynı zamanda reflü için bir bariyer olan sfinkterin basıncını azaltır ve bu durum reflüyü olumsuz yönde etkiler. Ancak yapılan bazı bilimsel çalışmalarda, stres ile reflü sıklığının artmadığı; ancak hissedilmesinin arttığına dair veriler ortaya konmuştu. Ev yemeklerinin giderek daha az tüketilmesi, öğün saatlerinin değişmesi, hazır tüketim gıdaları ve fast food tarzı yiyecekler, kahve, çay, gazlı içecekler ve sigara tüketiminin artması, reflü oluşumunda önemli faktörler arasında yer almakta"
REFLÜ NEDİR?
Reflü, mide asidinin mideden yemek borusuna (özefagusa) geri gelerek midede yanma hissi oluşturmasıdır. Hastalar göğüs kafesinin arkasında yanma (heartburn) yanı sıra yemek borusunun arkasındaki yanma ve ağza gıdaların ve acı suyun gelmesi gibi şikayetler yaşarlar. Reflü, sıklıkla yemeklerden sonra olur. Gastroözefageal reflü hastalığı sıkça rastlanan bir hastalık olup, Türkiye'de de toplumun %20’sinde görülmektedir.
REFLÜ BELİRTİLERİ NELERDİR?
• Göğüste ağrılı yanma hissi
• Geceleri daha da kötüleşebilen mide ekşimesi
• Yiyecek ve içeceklerin yemek borusundan ağzınıza geri gelmesi
• Yemeğin boğaza takıldığı hissi
• Yutma güçlüğü
• Boğaz ağrısı ve ses kısıklığı
• Öksürük
• Geğirme
• Hıçkırık
• Ağız kokusu
• Bulantı ve kusma
• Şişkinlik
REFLÜ HASTALARI NASIL BESLENMELİDİR?
Reflü hastaları beslenmelerine dikkat ederek oluşabilecek semptomları azaltabilir. Yüksek lifli gıdalar tüketildiğinde tokluk hissi vererek fazla yeme olasılığını azaltır ve mide ekşimesini engellemeye yardımcı olur. Besinlerin asit seviyeleri reflüyü doğrudan etkileyebilir. Düşük pH’a sahip olan besinlerin reflüye neden olma olasılığı yüksektir. Bunların dışında su içeren besinler mide asidini zayıflatabilir. Bu durum da reflü riskini azaltır.
REFLÜYE NE İYİ GELİR?
Doğru beslenme reflü sorunu olan kişilerin, şikayetlerin kontrol altına alınmasını sağlayabilir. Tüketildiğinde reflü şikayetlerini azaltmak için şu yiyecek ve içecekleri tüketebilirsiniz:
• Lifli gıdalar
• Elma
• Muz
• Brokoli
• Havuç
• Fasulye
• Kantaron yağı
• Papatya çayı
• Peynir
Reflüde uzak durulması ya da çok sınırlı miktarda tüketilmesi gereken yiyecek ve içecekler:
• Kahve
• Çikolata
• Baharatlar
• Gazlı içecekler
• Sigara
• Soğan
• Sarımsak
• Yağda kızartılmış yiyecekler
• Alkol
• Salça
• Domates
• Ekşili yiyecekler
REFLÜ TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Reflü tedavisinde en önemli nokta yaşam tarzında değişiklik yapmaktan geçer. Birçok insan, yaşam tarzında değişiklik yaparak veya ilaçlarla reflüyü kontrol altında tutabilirken bazı hastalarda ise cerrahi girişim gerekmektedir. Reflü tedavisinde ilk aşama genellikle mide asidini baskılayan ilaçlar ve yaşam tarzında değişikliklerle yapılır.
Obezite karın içi basıncını artırıp mideye yaptığı baskıyla reflüyü şiddetlendirir. Bu yüzden hasta; fazla kilolarından kurtulmalı, sigarayı bırakmalı, dar elbiseler giymemeli, yağlı yemeklerden veya kızartmalardan, domates salçasından, alkolden, çikolatadan, naneden, soğan ve sarımsaktan, kahveden uzak durmalıdır. Günümüzde reflü ameliyatları etkili bir şekilde yaygın olarak yapılmaktadır.
Reflü ilaçlarının kullanımının işe yaramadığı durumlarda, yıllarca süren ilaç tedavisini tercih etmeyenlerde; reflüyle birlikte ilerlemiş mide fıtığı bulunanlarda reflü ameliyatı tercih edilebilir. En sık yapılan reflü ameliyatı ise nissen fundoplikasyon olup, bu ameliyatta yemek borusunun mideyle buluştuğu yerdeki kapak sistemi güçlendirilir. Bu sırada mide fıtığı da onarılır. Nissen fundoplikasyon Altın standart olarak laparoskopik (kapalı) yapılan, reflüye karşı en etkili ameliyattır.
