Yalnızca futbol değil, basketboldan hentbola kadar bütün spor branşlarını kapsıyor.
A.Ş. olacaklar: Spor kulüpleri, dernek statüsünden çıkıp anonim şirkete dönüşebilecek. Ayrıca birleşerek federasyon ve konfederasyon şeklinde üst kuruluş oluşturabilecek.
Denk bütçe: Anonim şirket gini örgütlenen kulüpler, şubeler açabilecek. Denk bütçe uygulanacak. Takımlar geliri kadar borçlanabilecek.
Şeffaf dönem: Kulüpler belirli miktar üzerindeki ödeme ve tahsilatlarını bankalar üzerinden yaparak şeffaflaşacak.
Yönetici borçtan sorumlu: Kulüp başkanı ve yöneticileri bulundukları dönem borçlarındna sorumlu tutulacak. Bunun için ağır yaptırımlar ve hapis cezası gündemde.
Menajerler: Futbolcuların tüm anlaşmaları şeffaf olacak. Menajer, oyuncularla maksümum 2 yıl sözleşme yapabilecek. Komisyonu %3-5 arasında olacak. Sözleşmeler noter huzurunda gerçekleşecek.
Yeni federasyon geliyor: Bağımlı ve vağımsız spor federasyonu ayrımı kaldırılarak "Spor Federasyonu" şeklinde yapılandırılacak. Federasyonlar, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kurulacak.
Yönetimde milli sporcu olacak: Federasyonların yönetim kurulunda en az 2 milli sporcu yer alacak.
Denetim bakanlıkta: Spor federasyonlarının her türlü (kuruluş kanunu bulunanlar hariç) harcamaları Spor Bakanlığı tarafından denetlenecek. Federasyon başkanları en fazla 3 dönem bu görevi yapabilecek.
SPOR KULÜPLERİ DERNEK VASFINDAN ÇIKARILACAK
TBMM İdare Amiri ve AKP İzmir Milletvekili Alpay Özalan, kanun teklifinin içeriğini anlatırken, teklifle "spor anonim şirketi/spor kulübü yönetici" tanımı getirilerek yönetim kurulu üyeleri dışındaki kişilerin de sorumluluk kapsamı altına alınacağını dile getirmişti.
Özalan iki gün önce Anadolu Ajansı''na verdiği röportajda kanunun detaylarını şöyle palaşmıştı:
"Spor anonim şirketinde başkan ve yönetim kurulu üyeleri dışında murahhas üye veya müdürler, spor kulüplerinde ise sportif direktörler ve idari menajerler gibi yetki verilmiş kişiler de bulunuyor. Artık bunlar da yaptıkları işlemlerden sorumlu olacaklar. Daha basit bir ifadeyle transfer sürecinde rol alan ve menajerlik ücret üst sınırına uymayan bir yetkili, artık mal varlığıyla oluşan zarardan sorumlu olacak,"
Özalan, spor kulüplerinin dernek vasfından çıkarılacağını, Gençlik ve Spor Bakanlığına tescille kurulmalarının sağlanacağını belirtti. Bu kapsamda spor kulüplerinin, özel hukuki statü kazanmaları için zemin hazırlanacağına söyleyen Özalan, "Spor kulübü kurmak için artık en az 7 kişi bir araya gelecek, gerekli evrakları tamamlayıp Gençlik ve Spor Bakanlığımıza başvurarak spor kulübü olarak tescil edilecekler" bilgisini paylaştı.
Spor kulüpleri birleşerek "üst kuruluş" kurabilecek
Spor kulüplerinin birleşerek federasyon ve konfederasyon şeklinde "üst kuruluş" kurmalarına olanak sağlanacağını anlatan Özalan, "Amatör spor kulüpleri federasyonu gibi kulüplerin, kendi aralarında birlik kurabilmeleri isteniyor. Aynı il sınırları içinde 15 spor kulübü bir araya gelip ''Biz ortak bir tesis yapıp, ortak kullanacağız.'' diyebilirler. Bunun önünü açıyoruz. Unutmayalım ki spor yardımlaşmak ve paylaşmaktır." ifadelerini kullandı.
Kanun teklifiyle spor kulüplerinin şirketleşmesinin de hukuki altyapısının oluşturulacağına işaret eden Özalan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Spor faaliyetine, müsabakalara katılmak isteyen kişiler artık spor anonim şirketi kurabilecekler, ayrıca spor kulübü kurmak zorunda değiller. İsterlerse spor kulübü kurup ona bağlı spor anonim şirketi de kurabilirler. Şirketleşme için herhangi bir engel bulunmuyor. Ayrıca bazı üst liglerde yer alabilmek için spor anonim şirketi olma şartı ve onlara en az 1 milyon lira asgari sermaye zorunluluğu da getiriliyor. Sporun amatör ruhunu da kaybetmeden şirketleşmenin önünü açmak istiyoruz."
"Kayıt dışılığı önlemeyi, şeffaflığı sağlamayı amaçlıyoruz"
Alpay Özalan, spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri için denk bütçe sisteminin getirileceğini açıkladı. Kulüpler ve spor anonim şirketleri için denk bütçe, "gelir kadar harcama yap" ilkesinin esas olduğunu vurgulayan Özalan, "Biz de bunu istiyoruz. Denk bütçe şartlarının belirlenmesi noktasında ayrıca Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) gibi spor federasyonlarına da yetki veriyoruz. TFF''nin uyguladığı takım harcama limitini de kanuni dayanağa kavuşturuyoruz. Kulüplerimiz ayrıca UEFA ve FIFA''nın mali fair play kurallarına da uymak zorunda olacak." dedi.
Özalan, belirli bir miktar üzerindeki ödeme ve tahsilatların, finans kuruluşları üzerinden yapılmasının düzenleneceğini dile getirerek, "Transfer, ödeme, borç ödeme gibi yaklaşık 8 bin 500 liranın üzerindeki her işlemin ücretinin banka, PTT veya finans kuruluşları üzerinden ödenmesi zorunluluğu getirilecek. Böylece kayıt dışılığı önlemeyi, şeffaflığı sağlamayı amaçlıyoruz." ifadesini kullandı.
Hukuki ve cezai sorumluluklar
Özalan, kanun teklifiyle spor kulübü ve spor anonim şirketi yöneticilerinin hukuki ve cezai sorumluluklarının da düzenleneceğini belirtti. Bu hükmün, en önemli maddeler arasında başı çektiğini vurgulayan Özalan, "Borçlanma ve alacak temliki kurallarına, menajer ücret üst sınırına uyulmaması, 8 bin 500 liradan fazla olan ödemelerin bankadan yapılmaması durumunda yöneticiler, oluşan zarardan hem şahsi mal varlıkları ile sorumlu olacaklar hem de 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası alabilecekler. Görevlerini bıraksalar da ibra olsalar da peşleri bırakılmayacak." ifadelerini kullandı.
Federasyonlarda bağlı ve bağımsız spor federasyonu ayrımının kaldırılacağın, tüm federasyonların, "spor federasyonu" şeklinde yapılandırılacağını bildiren Özalan, "65 federasyon var, bunlardan 5''i bağımsız olarak tabir ediliyor. Ayrı kanunu bulunan tek federasyon TFF. Çünkü TFF''nin özerk bir yapısı ve kendi kanunu var. Diğerleri özerk değil. 64 federasyon arasında ayrım kaldırılarak tek bir kuruluş şekli oluşturuluyor." dedi.
Özalan, federasyonların, artık kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulmasının da düzenlendiğini belirtti.
"En az iki üyenin milli sporcu olması şartı"
Spor federasyonlarının merkezinin Ankara''da olması şartının kaldırılarak genel kurullarının Ankara''da yapılmasının düzenleneceğini açıklayan Özalan, teklifle getirilecek yenilikleri şöyle sıraladı:
"Bu, benim çok önem verdiğim ve çok istediğim bir maddeydi. Federasyonların yönetim kurulu üye sayısı artık 11 asil, 11 yedek şeklinde düzenlenecek, en az iki üyesinin milli sporcu olması şart koşulacak. Bu konuda ilgili spor dalında faal olmayan milli sporcu olması zorunluluğu getirilecek. Federasyon başkan adaylığında aranan belli suçlardan mahkum olmama şartı genişletilerek güncellenecek. Zimmet, irtikap, rüşvet, ihaleye fesat karıştırma, şike ve teşvik primi suçlarından hüküm giyenler federasyon başkanı olamayacak.
Federasyon genel sekreterliğine ilişkin kriterler getiriliyor. 5 yıl mesleki tecrübeye sahip olacaklar ve üniversite mezunu olma gibi kriterler getirilecek. Bir kimsenin üst üste veya aralıklı olarak en fazla 3 dönem federasyon başkanlığı yapabileceği düzenleniyor. Federasyon başkan adaylığı başvurusunda delegelerin yüzde 15 yazılı teklifi ve adaylık başvuru ücreti yargı kararlarına uygun şekilde düzenlenecek.
Olağan genel kurullar, olimpik ve paralimpik spor dallarında ilgili olimpiyat oyunlarının bitiminden itibaren 3 ay içinde yapılacak fakat pandemi gibi durumlarda olimpiyat oyunları iptal ediliyor. Bu durumda federasyon genel kurulunun ne zaman yapılacağını düzenleyeceğiz. Genel kurulları, 1 yıldan fazla süreyle erteleme olursa ya da iptal, erteleme gibi karar alınırsa iptalden ve ertelemeden sonra 3 ay içinde yapılacak."
"Kendi başlarına federasyon kuranlar cezalandırılacak"
Özalan, spor federasyonlarının her türlü iş ve işlemleri ile harcama denetiminin Gençlik ve Spor Bakanlığınca yapılacağını, kuruluş kanunu bulunan federasyonların yani TFF''nin, bu konuda kapsam dışı olacağını bildirdi.
Federasyon, konfederasyon ve benzeri isimler altında yetkisiz işlem tesis eden kurum yetkililerinin cezalandırılmasını da düzenleyeceklerine değinen Özalan, "Federasyonlar, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulacak, bu kapsamda birileri gidip kendi başlarına bir federasyon kurarlarsa ya da taklit ederlerse cezalandırılacaklar." dedi.
Özalan, Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun''da, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarına uygun olarak TFF Tahkim Kurulunun da yapısının düzenleneceğini anlattı. Özalan, Tahkim Kurulu veya yönetim kurulunun görev sürelerinin dörter yıl olacağını, Tahkim Kurulu üyeliği için en az 10 yıl mesleki tecrübenin aranacağını, Tahkim Kurulu üyelerinin, bağımsızlık ve tarafsızlık yemini edeceklerini bildirdi.
"Çekmece kontrat"a ağır yaptırım
Menajerlik sistemine düzen getirileceğini vurgulayan Özalan, böylelikle şeffaf, futbolcu ve kulüp menfaatlerini önceleyen bir sistemin işlerlik kazanacağına işaret etti. Menajerlik ücretine üst sınır getirileceğini belirten Özalan, şunları söyledi:
"Futbolcu ile menajerler arasında en fazla 2 veya 3 yıl, noterde düzenleme şeklinde sözleşme yapılacağı hükme bağlanacak. Ücret üst sınırına uyulmaması durumunda yöneticiler hem mal varlıkları ile hem de cezai olarak sorumlu olacaklar. Yapılan bir sözleşmenin dışında ayrıca bir sözleşmenin tespiti halinde, - kamuoyunca çekmece kontrat olarak biliniyor- taraflara idari ve adli yaptırımlar düzenleniyor. Böyle bir sözleşme tespit edilirse oyuncu müsabakalardan 1 yıl men edilecek, menajerinin lisansı tamamen iptal edilecek ve bu sözleşmeye imza atan yönetici de 100 günden 300 güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacak."
"Spor camiası artık daha sağlam zeminde işlevlerini sürdürecek"
Sporun altyapısını çok iyi şekilde oluşturduklarını, sporda şiddet düzenlemesini yasalaştırdıklarını hatırlatan Özalan, Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanun Teklifi yasalaştıktan sonra spor camiasının, kulüplerin ve federasyonların artık daha sağlam zeminde işlevlerini sürdüreceklerini vurguladı. Her alanda büyüyen, güçlenen ve dünyada söz sahibi olan bir Türkiye olduğunu, kimsenin bunun aksini iddia edemeyeceğini anlatan Özalan, şunları kaydetti:
"Spor camiası o kadar şanslı ki spora, özellikle futbola bu kadar düşkün bir Cumhurbaşkanı''na sahibiz. Geçtiğimiz yıllarda altyapıya çok önem verdik. Hem teknoloji açısından hem de fiziksel açıdan muhteşem tesisler, statlar yaptık. Bunların talimatını veren Sayın Cumhurbaşkanımız. İnanın bana bunların hiçbir örneği Avrupa''da yok. Hem kulüpler hem de milli takımlar bazında bir Avrupa şampiyonluğu, bir dünya şampiyonluğunun olmaması en büyük eksiklik. İnşallah bu kanun teklifimiz yasalaştıktan sonra kulüplerimiz ve federasyonlarımız çok sağlam zeminde, mali ve finansal olarak da güçlendikten sonra bu başarıları elde etmek zorundayız.
Görüyorsunuz Trabzonspor''da genç yetenek Abdülkadir, Fenerbahçe''de Arda, Beşiktaş''ta Rıdvan, Galatasaray''da Kerem kardeşlerimiz var. Anadolu takımlarında birçok yetenekli, iyi kardeşlerimiz var. Bu kanun teklifinin, bu oyuncularımıza dünya yıldızı olma yolunda da büyük destek olacağı düşüncesindeyim.
Bu kanun teklifinde çok önem atfettiğim başka bir konu daha var; gönlünü, kalbini bir spor kulübüne adayan, yağmur çamur dinlemeden, mesafe tanımadan her türlü fedakarlığı yapan, cebinden para ödeyip tribünlere gidip takımını destekleyen hatta kulübünün mağazalarına gidip ürününü alarak maddi destek sağlayan taraftarlarımızın, artık cebinden çıkacak 1 lira dahi sorgulanacak, 1 liranın dahi hesabı sorulacak."
