"2022 Afet Tatbikat Yılı" kapsamında, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu''nun katılımıyla AFAD Başkanlığı koordinasyonda "Deprem Anı Çök-Kapan-Tutun ve Tahliye Tatbikatı" düzenlenmiş, Soylu bu tatbikatlardan sonra "Allah korusun olabilecek her afete karşı hazırlıklıyız. Bunun için çalışıyor, kurumlarımızı hazırlıyoruz. Yaşanan afetlerde artık kimse ''nerede bu devlet?'' demiyor. ''Allah devletten milletten razı olsun'' diyor" ifadelerini kullanmıştı.
"BU KADAR BÜYÜK BİR DEPREMİN HAZIRLIĞI OLAMAZDI"
Türkiye''nin 10 ilini birden etkileyen depremlerin ardından yapılan açıklamalarda “Bu kadar büyük bir depremin hazırlığı olamazdı” denilmişti. Ancak AFAD ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın önceden hazırladıkları raporlarda depremin şiddetine kadar her şeyin tahmin edildiği, hangi illerin ne kadar zarar göreceği, bu illerde kaç tane hasarlı bina olduğu ve kaçının yıkılacağına kadar her şey kağıda döküldü.
Yetkililere sunulan tespitlere dair adım atılmazken ‘Tespit var tedbir yok’ denildi. TMMOB’nin de özellikle Hatay Havalimanı’na karşı uyarıda bulunmasına rağmen yetkililerin uyarıları dikkate olmadığı ortaya çıktı.
2019’DA DEPREMİN TATBİKATI YAPILDI
Kahramanmaraş''taki deprem birçok ili etkilemiş onlarca can hayatını kaybetmişti. Yaşanan felaket sonrası koordinasyonsuzluk eleştirileri yapıldı.
Gerçekleşen depremlerin en kritik saatlerinde vatandaşlar ve depremzedeler gecikmeler karşısında tepki gösterdi. Hükümet kanadından ise böylesi bir depremin dünyada örneği olmadığı ve tahmin edilemeyeceği söylendi. Ancak AFAD’ın 2019’da 7.7’lik depremin merkez üssü olan Kahramanmaraş Pazarcık’ta yaptığı tatbikat ise olayın göz göre göre geldiğini bir kez daha ortaya koydu.
Kahramanmaraş Pazarcık merkezli 7.5 büyüklüğünde deprem senaryosuna göre yapılan tatbikata 26 ilin katıldığı belirtildi. Kahramanmaraş, Malatya, Adıyaman ve Gaziantep’in en çok zarar görecek iller olacağı öngörüldü.
SOYLU TATBİKATIN BAŞARIYLA UYGULANDIĞINI SÖYLEDİ
Tatbikat, Atatürk Parkı’nda bulunan Sabancı Kültür Merkezi’nin yıkıntıları, Devlet Su İşleri 20’nci Bölge Müdürlüğü, İtfaiye Daire Başkanlığı’na ait Karacasu Eğitim Merkezi, Türkoğlu Açık Cezaevi ve Elbistan’da oluşturulan sahalarda kurtarma çalışmaları yapıldı. Tatbikatı bizzat yöneten Bakan Soylu, Jandarma Genel Komutanlığı’nın telsiz sistemi JEMUS üzerinden iletişim kurduğu Kahramanmaraş Valisi Vahdettin Özkan’dan depremin bölgedeki etkileri ve yürütülen çalışmalarla ilgili ayrıntılı bilgi aldı. Tatbikata katılan tüm hizmet gruplarından, depreme ilişkin edindikleri ilk bilgileri istendi. Soylu ise tatbikatının başarıyla uygulandığını söyleyerek “Sağlık Bakanlığı 5 dakika içerisinde buraya geldi. Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcımız 15 dakika içinde buraya intikal etti. Diğer çalışma grupları da üçü hariç 25 dakika içinde buraya intikal ettiler” demişti.
DEPREM SENARYOLARI TAM UYGULANDI
Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) kapsamında 9-10-11 Ekim 2019’da Kahramanmaraş merkezli gerçek zamanlı ulusal deprem senaryosunun ele alındığı tatbikata 26 ilde bin 413 personel, 271 araç, helikopter ve arama kurtarma köpekleri görev yaptı. Çalışma grupları 25 dakika içinde afet bölgelerine intikal etti. Jandarma telsiz sistemi üzerinden iletişim kuruldu, vali depremin etkilerine ilişkin bilgi verdi. Sağlık Bakanlığı 5 dakika içerisinde yıkım bölgelerine ulaştı. Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı 15 dakika içinde afet alanına intikal etti. GSM operatörleri vatandaşlara uyarı mesajları gönderdi.
GERÇEKLER SENARYOLARDA BELİRTİLDİĞİ GİBİ OLMADI
Ancak gerçekler senaryolarda belirtildiği gibi olmadı. Arama kurtarma ekipleri enkaz alanına saatler sonra ulaştı, hava araçları üçüncü gün devreye girdi. Askerler, tecrübeli madenciler 40 saat sonra, vinç gibi ağır iş makineleri günler sonra sahaya ulaştırıldı. Yıkımın boyutu çok geç anlaşıldı. Mülki amirler, hükümet yetkilileri kamuoyunu bilgilendirmedi. Koordinasyonsuzluk hakimdi. Sağlık Bakanlığı ekipleri alana geç ulaştı. Bürokratlar inisiyatif kullanamadı, uzun süreler merkezden emir beklendi.
GSM şebekeleri çöktü. Şirketler uyarı göndermediği gibi hatlar 9’uncu günde bile verimli çalışmadı.
AFAD DEVREYE GİREMEDİ
Bölgeye devlet kurumlarından öne ulaşan gönüllüler koordinasyonun sağlanamadığını, ekiplerin bölgeye intikalinin ikinci güne sarktığını arama-kurtarma çalışmalarının ancak üçüncü günde tam olarak yapıldığını söyledi. Bazı gönüllüler yaşananları ‘kaos’ olarak tanımlarken AFAD’ın bürokrasi nedeniyle kilitlendiğini ve tam olarak hızlıca devreye giremediğini belirtti.
"ÇÖK KAPAN TUTUN" DENİLMİŞTİ
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanı Yunus Sezer, "Çök kapan tutun" tatbikatının 12 Kasım 1999 Düzce depreminin yıl dönümünde tüm ülkede gerçekleştirileceğini belirtmişti.
Yunus Sezer, 12 Kasım tarihinin 18.57''sinde tüm vatandaşların cep telefonlarına gönderilecek "Hayati Uyarı Bildirimi" ile sesli uyarısıyla, televizyonlar ve radyo kanallarından mesaj yayınlanacağını kaydetmişti.
SOYLU DA "ÇÖK KAPAN TUTUN" TATBİKATINA KATILMIŞTI
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu''nun katılımıyla, 7 ilde, İl Valileri, GSB İl Müdürleri ve İl AFAD Müdürleri ile canlı bağlantı gerçekleştirilmiş, canlı yayının ardından saat 21.00''de başlayan tatbikatta yurtlarda sirenler çalmış, protokol üyeleri bulundukları yerde "Çök Kapan Tutun" uygulaması yapmıştı.
SOYLU: ALLAH KORUSUN OLABİLECEK HER TÜRLÜ AFETE HAZIRLIKLIYIZ
Afet süreçlerini başarılı bir şekilde yönetmek için bütün kurumların koordineli bir şekilde çalıştığını belirten Bakan Soylu, "Hep beraber yaşıyoruz ki afetler sürekli olarak bizi yokluyorlar ve hayatımızın bir parçası hailen gelmiş durumdalar. Türkiye, afet öncesi, afet anı ve afet sonrası yapılacaklar konusunda süreci başarıyla yönetmekte. Şu ana kadar 94 bin tatbikat yaptık. Bu kapsamda 81 ilde 2097 yurtta eş zamanlı olarak 850 bin kişilik katılımla tatbikatımızı tamamladık." ifadelerini kullanmıştı.
YAŞANAN AFETLERDE KİMSE ''NEREDE BU DEVLET'' DEMİYOR, ''ALLAH DEVLETTEN MİLLETTEN RAZI OLSUN'' DİYOR
Sözlerini sürdüren Soylu "Bütün kurumlarımız koordineli bir şekilde çalışıyor. Allah korusun olabilecek her afete karşı hazırlıklıyız. Bunun için çalışıyor, kurumlarımızı hazırlıyoruz. Yaşanan afetlerde artık kimse "nerede bu devlet?" demiyor. "Allah devletten milletten razı olsun" diyor. Eskiden devletin yöneticileri olay soğuduktan sonra daha geç giderdi olay yerine. Biz bütün arkadaşlarımızla birlikte sahada milletimizle birlikte olmak istiyoruz. Vatandaşlarımız ülkesi için her türlü fedakarlığı yapıyor. Zor zamanında 1 kez devletten destek istiyor" ifadelerini kullanmıştı.