Estonya Sokırımı, Sovyet ve Nazilerin Avrupa'yı bölüşmek için 23 Ağustos 1939 tarihinde imzaladıkları Molotov-Ribbentrop veya daha çok kullanılan adıyla Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı ile başladı.
Hem Sovyetler hem de Naziler söz konusu pakta kabul ettikleri maddeler ışığında sınırlarındaki 'istenmeyen insanlar'dan kurtulmak için toplu sürgünler gerçekleştirdiler. Her iki hükümet de Baltıklarda gerçekleştirdikleri soykırım esnasında, yerli halkı hayvan taşıma vagonlarıyla sınır dışı etti. Yaşanan olaylar esnasında özellikle Estonya'nın bağımsızlığını savunan aydınlar hedef alınmıştı.
Bilindiği üzere Sovyetler, 1941 ve 1949 yıllarında Baltık Devletleri'nde iki büyük sürgün gerçekleştirdi.
1941'de gerçekleştirilen ilk sürgün hareketinde Baltık ülkelerinin siyasi ve ekonomik liderleri sınır dışı edildi. Toplumun geneline yayılmayan bu sürgün hareketinden yaklaşık 8 sene sonra çok daha büyük dram ve acılara sebep olarak ikinci sürgün dönemi başladı.
1949'da gerçekleştirilen ikinci sürgünde, özellikle kırsalda yaşayan yerli halk hedef alındı. Yapılan sürgünlerin temel amacı Estonya ulusal kimliğinin özünü aşındırmak olduğu yıllar sonra ortaya çıkan Sovyet belgeleriyle ayyuka çıktı.
Sürgünlerden beklenen başarıyı elde edemeyen Sovyetler Birliği, bu sefer Sovhoz Sistemi'ni uygulamaya başladı. Sovhoz, Sovyet rejiminin "en yüksek düzeyde sosyalist tarım projesi" olarak anılıyordu. Sisteme göre ülkedeki bütün zirai faaliyetler devlet elinde toplandı, çiftçilerin özel mülk statüsündeki tarım arazilerine de el konuldu Diğer bir tabirle Sovyetler bu sistemle devasa bir "Devlet Çiftliği" kurmuş oldu.
Sovhoz Sistemi'nin yürürlükte bulunduğu yıllarda toplamda 20.702 kişi sınır dışı edildi. Sınır dışı edilenlerin yaklaşık %50'si kadın, %30'u çocuk ve %20'si erkekti.
75 yıl önce bir Mart günü başlatılan ikinci sürgün harekatı toplamda 10 yıl sürdü. 1940-1953 yılları arasında 200.000'den fazla kişinin Baltık ülkelerinden sınır dışı edildiği tahmin ediliyor. Bu rakam tüm yetişkin nüfusun yaklaşık %10'una tekabül ediyor.
Sürgün edilenlerin çoğunun zorunlu ikamet bölgesi Sibirya olmuştu. Sürgün edilenler Sibirya'ya giderken ya yolda öldü ya da zorlu koşullar altında hayatları boyunca unutamayacakları acı ve kederlere dost oldu. Bunlardan binlercesi asla geri dönemedi.
Bugün Sovyetlerin toplu sürgünlerini hatırlarken, Rusya'nın hareket tarzının değişmediğini kabul etmeyi de ihmal etmemek gerekir.
