Editör: Erkavim Yıldırım
İnsanlar gerek hasta olmadan önce gerekse sağlıklarını korumak için hastalıkları tanımayı tercih ediyor. Bu hastalıklardan birisi olan sinüzitle ilgili detaylar...
SİNÜZİT NEDİR?
Sinüsler yüz kemikleri ve kafatasının içine yerleşmiş boşluklardır. İçleri solunum yolu hücreleri ile döşelidir. Bu yapıların işlevleri arasında solunan havayı ısıtma, nemlendirme, yabancı partikülleri tutma, mukus salgılama ve bakterileri tutarak çoğalmasını önlemek yer alır
Sinüsleri örten hücre tabakasının iltihaplanmasına ise sinüzit denir. Sinüzitte sinüslerin ağzı ödemlenir ve tıkanır. Bunun sebebi hem bakteriler hem de virüsler olabilir.
SİNÜZİT BELİRTİLERİ NELERDİR?
Akut sinüzit meydana gelmesi sonrasında kişilerde çeşitli belirti ve bulgular ortaya çıkar:
-Burunda dolgunluk ve tıkanıklık
-Koyu kıvamlı burun akıntısı
-Boğaz ağrısı
-Geceleri kötüleşen öksürük
-Geniz akıntısı
-Baş ağrısı
-Yüz bölgesindeki sinüslerde basınç hissi
-Kulak ağrısı
-Diş ağrısı
-Ağız kokusu
-Koku ve tat duyusu ile ilgili problemler
-Halsizlik
SİNÜZİT TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Akut sinüzit hastalarına genel olarak destek tedavisi uygulanır. Destek tedavisinin amacı bu duruma bağlı olarak ortaya çıkan belirtilerin kontrol altına alınmasıdır. Ortam havasını nemlendiriciler, burun spreyleri ve sıvı alımının arttırılması destek tedavisi içerisinde yer alan uygulamalar arasındadır.
Günlük tüketilen su miktarının arttırılması sinüzit doğal tedavisi için yapılabilecek temel uygulamaların başında gelir. Tüketilen sıvılar, koyu kıvamdaki mukusun yumuşamasına ve drenajının kolaylaşmasını sağlar.
Burun içi mukozal dokuda ödem tespit edilen kişilerde burun içi steroid uygulamaları ödemi azaltarak burun tıkanıklığı sorunun giderilmesini sağlayabilir. Alerjik nedenler oluşan akut sinüzit olgularında ise antihistaminik olarak sınıflandırılan ilaçlara başvurulabilir.
Akut sinüzit nedeninin bir bakteriyel enfeksiyon olduğunun tespit edilmesi halinde antibiyotik ilaçlar tedavi planına eklenebilir.
Kronik sinüzit tedavisi için genel olarak üzerinde fikir birliğine varılmış tek bir tedavi planı mevcut değildir. Bu rahatsızlığın tedavisinde tetikleyici faktörlerden sakınılması, inflamasyonun azaltılması ve altta yatan bir enfeksiyon hastalığı varsa onun tedavisinin yapılması gerekli olabilir. Genel olarak kronik sinüzit tedavisi altta yatan nedene bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Kronik sinüzitin altta yatan nedenin alerjik durumlar olduğunun anlaşılması halinde tedavinin temelini alerjik cevabı tetikleyen faktörlerin tespit edilmesi ve bu faktörlerden hastanın kendisini nasıl sakınabileceğinin saptanması oluşturur. Bu hastalara aynı zamanda antihistaminik ilaçlar da reçetelendirilebilir.
Medikal tedavi yöntemlerinde ise 8-12 haftalık bir süre zarfı boyunca burun içi steroid uygulamaları ve 3 hafta gibi uzun süre boyunca kullanılan antibiyotik ilaçlar yer alır.
Burun açıcı dekonjestan spreyler kısa süreli kullanımlarda burun tıkanıklığının giderilmesini sağlarken, uzun süreli kullanımlarda mevcut tabloyu kötüleştirebileceği için dikkatli olunmalıdır.
Nazal polipler kronik sinüzite neden olabilen burun içindeki iyi huylu oluşumlardır. Topikal burun içi steroid uygulamaları ile 12 hafta sonunda bu sorunda herhangi bir gelişme elde edilemezse kısa süreli olarak ağız yoluyla alınan steroid ilaçlara başvurulabilir. Bu ilaçların kısa süreli olarak kullanılmasının nedeni meydana getirebileceği yan etkilerden kaynaklanır.
Medikal tedavi ile yanıt alınamayan kronik sinüzit olgularında cerrahi girişimler bir diğer tedavi seçeneği olarak değerlendirilebilir. Çeşitli cerrahi uygulamalar ile sinüs boşluklarının genişletilmesi ve drenajlarının arttırılması sağlanabilir. Endoskopik olarak gerçekleştirilen bu ameliyatlar tıkanıklıkların giderilmesini ve sinüslerin tekrar doğru şekilde havalanmasına yardımcı olur. Kronik sinüzit sorunu yaşayan ve medikal tedavi ile yanıt alınamayan hastaların yaklaşık olarak %75’i cerrahi tedaviden fayda görür.
Cerrahi girişimler ile tedavi sonrasında kronik sinüzit hastaları bu sorunlarının tekrar ortaya çıkmasını engellemek adına medikal tedavilerine devam etmelerinin gerekliliği dikkat edilmesi gereken bir konudur.
