Sigara, genellikle tütün içeren ve ince bir kağıda sarılmış dar bir silindirdir. Bir ucu yakılarak içilir ve ortaya çıkan duman ağız yoluyla solunur. Sigara, tütün tüketiminin en yaygın yöntemidir ve genellikle nikotin bağımlılığına yol açar.
Sigara, içerdiği yüzlerce kimyasal madde ile sağlığa ciddi zararlar verir. Farklı türleri ve elektronik sigaralar gibi alternatifleri bulunmasına rağmen, sigara kullanımı ciddi sağlık riskleri taşıyor.
Sigara, yaklaşık 600 farklı bileşen içerir. Yakıldığında, sigara dumanı 7.000'den fazla kimyasal madde üretir. Bu kimyasallardan en az 69'u kansere neden olduğu bilinen maddelerdir ve birçoğu toksiktir.
İşte bazı örnekler:
• Nikotin: Bağımlılık yapan ana madde.
• Karbon Monoksit: Kanın oksijen taşıma kapasitesini azaltan renksiz, kokusuz gaz.
• Formaldehit: Cesetleri korumak için kullanılan renksiz gaz.
• Amonyak: Temizlik ürünlerinde kullanılan kimyasal.
• Kurşun: Zehirli bir metal.
Geliştirilen elektronik sigaralar, içerdikleri sıvı çözeltinin (genellikle nikotin içeren) bir batarya ile ısıtılarak buharlaştırılması prensibine dayanıyor. Elektronik sigaralar, nispeten yeni olmalarına rağmen özellikle gençler arasında hızla yaygınlaşıyor.
Bu sigaraların birçoğunda sağlığa oldukça zararlı olan nikotin bulunuyor. Nikotin, yüksek derecede bağımlılık yapan ve birçok organ üzerinde toksik etkisi olan bir maddedir. Hamilelikte alındığında bebeğe zarar verirken, gençlerde ise beyin gelişimini engelleyici etkileri biliniyor.
Bazı e-sigaralarda nikotin olmasa bile aerosoller bulunuyor. Bu aerosollerin içinde kanser yapıcı ve akciğere zararlı birçok madde bulunuyor.
İkinci el duman, sigara içen birinin dumanına maruz kalan kişilerin soluduğu dumandır. İkinci el dumana maruz kalmak, ciddi kardiyovasküler ve solunum yolu hastalıklarına yol açabilir ve her yıl yaklaşık 1.3 milyon kişinin erken ölümüne neden oluyor.
Sigara alışkanlığı, nikotin bağımlılığı olarak da bilinir. Nikotin, beyinde hoş hisler yaratan bir kimyasaldır, ancak bu etkiler geçicidir. Bu nedenle, kişi tekrar sigara içme ihtiyacı duyar. Zamanla, daha fazla nikotin almak için daha fazla sigara içmek gerekir. Nikotin bağımlılığı, fiziksel, zihinsel ve davranışsal bağımlılık olarak üç şekilde kendini gösterir.
Sigaranın tarihi, tütünün ilk kez Amerika kıtasında yerli halklar tarafından kullanılmasıyla başlar. Tütün, dini törenlerde ve tıbbi amaçlarla kullanıldı. 16. yüzyılda Avrupa'ya tanıtılan tütün, zamanla popüler hale geldi. Modern sigara, 1880'de James Albert Bonsack tarafından icat edilen sigara sarma makinesi sayesinde yaygınlaştı.
SİGARANIN ZARARLARI
Sigara içmek, vücudun hemen hemen her organına zarar verir ve birçok hastalığa yol açar. İşte sigaranın bazı zararları:
• Akciğer Hasarı: Sigara içmek, akciğer kanseri ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) riskini artırır.
• Kalp Hastalığı: Sigara, kalp hastalığı ve felç riskini artırır.
• Kanser: Sigara içmek, ağız, boğaz, yemek borusu, mesane, böbrek ve pankreas kanseri riskini artırır.
• Üreme Sorunları: Sigara içmek, hem erkeklerde hem de kadınlarda üreme sorunlarına yol açabilir.
• Bağışıklık Sistemi: Sigara içmek, bağışıklık sistemini zayıflatır ve enfeksiyon riskini artırır.
Sigara bırakıldıktan sonra vücutta meydana gelen değişimler, ilk 20 dakikadan itibaren başlar ve yıllar boyunca devam eder. Bu süreçte kalp krizi riski azalır, akciğer fonksiyonları iyileşir ve kanser riski düşer.
Sigara, içerdiği yüzlerce kimyasal madde ile sağlığa ciddi zararlar verir. Sigara bırakıldıktan sonra vücutta meydana gelen değişimler, ilk 20 dakikadan itibaren başlar ve yıllar boyunca devam eder.
SİGARAYI BIRAKTIĞINIZDA VÜCUDUNUZDA NELER OLUYOR?
Peki, sigara bıraktıktan sonra insan vücudunda nasıl bir değişim olur? Gelin gün, ay ve yıl olarak bu değişimleri birlikte inceleyelim.
• İlk 20 Dakika: Sigara içmeyi bıraktıktan sadece 20 dakika sonra, kalp atış hızınız normale döner ve kan basıncınız düşer.
• 8 Saat Sonra: Kanınızdaki karbon monoksit seviyesi normale döner ve oksijen seviyesi artar.
• 24 Saat Sonra: Kalp krizi riskiniz azalmaya başlar.
• 48 Saat Sonra: Sinir uçlarınız iyileşmeye başlar ve tat ile koku duyularınız keskinleşir.
• 2-12 Hafta Sonra: Kan dolaşımınız düzelir ve akciğer fonksiyonlarınız artar.
• 1-9 Ay Sonra: Öksürük ve nefes darlığı azalır. Akciğerleriniz temizlenmeye başlar.
• 1 Yıl Sonra: Koroner kalp hastalığı riskiniz, sigara içen birine göre yarı yarıya azalır.
• 5 Yıl Sonra: İnme riskiniz, sigara içmeyen birinin seviyesine düşer.
• 10 Yıl Sonra: Akciğer kanseri riski, sigara içen birine göre yarı yarıya azalır. Ağız, boğaz, yemek borusu, mesane, böbrek ve pankreas kanseri riskiniz de azalır.
• 15 Yıl Sonra: Koroner kalp hastalığı riski, sigara içmeyen birinin seviyesine düşer.
