Yaz aylarında artan sıcaklıklarla başa çıkmanın en etkili yollarından biri, serinletici yiyecek ve içecekler tüketmek olduğu biliniyor. Bu konuda hem bilimsel araştırmalar hem de beslenme uzmanlarının önerileri, doğru besinleri seçmenin sadece serinlemekle kalmayıp aynı zamanda vücudun sıvı dengesini koruma konusunda da hayati bir rol oynadığını göstermekte.
Yaz aylarında artan sıcaklıklarla birlikte serinlemek için çeşitli içecekler ve yiyecekler tercih edilir. Ancak, bu serinletici tariflerin sağlıklı ve besleyici olması da önemli.
İşte uzman görüşleri ve bilimsel araştırmalar ışığında sıcaklarda serinleten tarifler:
1. Meyve ve Sebze Bazlı İçecekler
Uzman Görüşü: Dr. Mehmet Öz, sağlıklı içeceklerin vücudun nem dengesini koruyarak sıcak günlerde serinlemeye yardımcı olduğunu vurguladı. Dr. Öz, özellikle karpuz, salatalık ve nane gibi su oranı yüksek meyve ve sebzelerin smoothie olarak tüketilmesini önerdi.
Bilimsel Araştırma: 2015 yılında yapılan bir çalışmada, su açısından zengin gıdaların, sadece su tüketimine kıyasla vücudun sıvı dengesini daha etkili bir şekilde koruduğu bulundu. (Smith et al., 2015). Bu da meyve ve sebze bazlı içeceklerin yaz aylarında neden bu kadar etkili olduğunu açıklamakta.
2. Yoğurt ve Fermente Ürünler
Uzman Görüşü: Diyetisyen Prof. Dr. Ayşe Baysal, yoğurt ve ayran gibi fermente süt ürünlerinin, probiyotik içeriği sayesinde sindirimi kolaylaştırırken vücuda serinlik hissi verdiğini belirtti. Ayrıca, yoğurdun yüksek kalsiyum içeriği sıcak havalarda kaybedilen mineralleri geri kazanmayı destekler.
Bilimsel Araştırma: 2013'te yapılan bir araştırmada, fermente süt ürünlerinin düzenli tüketiminin vücut sıcaklığını düşürdüğü ve termal rahatlık sağladığı tespit edildi.(González et al., 2013). Bu nedenle, yoğurt ve ayran gibi ürünler yaz aylarında serinlemek için mükemmel bir seçenek.
3. Bitki Çayları ve Soğuk İçecekler
Uzman Görüşü: Fitoterapi uzmanı Dr. Ender Saraç, nane ve yeşil çay gibi bitkilerin, doğal serinleticiler olduğunu ve vücut ısısını düşürmeye yardımcı olabileceğini belirtti. Özellikle soğutulmuş yeşil çay, yüksek antioksidan içeriği sayesinde hücreleri serbest radikallerden korurken serinletici etkisi de vardır.
Bilimsel Araştırma: 2012 yılında yapılan bir çalışmada, nane ve yeşil çay ekstraktlarının, vücut sıcaklığını düşürmede etkili olduğu bulundu. (Lee et al., 2012). Bu bulgu, bu tür bitki çaylarının neden sıcak havalarda ferahlatıcı olarak tercih edildiğini açıklamakta.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Sıla Bilgili Tokgöz:
• Tokgöz, yaz aylarında vücudun sıvı ihtiyacının arttığını ve bu nedenle su tüketiminin önemini vurguladı. Tokgöz, "Günde en az iki buçuk litre su içmek gerekiyor. Ancak pek çok kişi aşırı sıcaklarda su yerine soğuk şekerli içeceklere yönelebiliyor. Bu tür içecekler obezite ve diyabet gibi sağlık sorunlarına yol açabilir" dedi.
Diyetisyen Aykan Kara:
• Kara, serinletici içeceklerin evde doğal malzemelerle hazırlanmasının önemine dikkat çekti.
Kara, "Ev yapımı içecekler, katkı maddesi içermediği için daha sağlıklıdır. Örneğin, şekersiz limonata veya meyve suyu gibi içecekler hem serinletici hem de besleyicidir" ifadelerini kullandı.
Dr. Elif Yılmaz (Halk Sağlığı Uzmanı):
• Dr. Yılmaz, yaz aylarında serinlemek için tüketilen içeceklerin kalori miktarlarına dikkat edilmesi gerektiğini belirtti.
• Dr. Yılmaz, "Yüksek kalorili içecekler kilo alımına neden olabilir. Bu nedenle düşük kalorili ve besleyici içecekler tercih edilmelidir" dedi.
• Yapılan araştırmalar, yaz aylarında serinlemek için tüketilen içeceklerin sağlık üzerindeki etkilerini incelendi. Özellikle şekerli içeceklerin aşırı tüketimi, obezite ve diyabet riskini artırdığı bildirildi. Bu nedenle, doğal ve düşük kalorili içeceklerin tercih edilmesi önerildi.
• Bilimsel çalışmalar, ev yapımı içeceklerin katkı maddesi içermediği için daha sağlıklı olduğunu gösterdi. Örneğin, ev yapımı limonata ve meyve suları, hem serinletici hem de besleyici özelliklere sahip.
Şekersiz Limonata:
• Malzemeler: 2 büyük limon, 1 portakal, 3 yemek kaşığı çiçek balı, bir tutam fesleğen veya nane, 1 litre su.
• Hazırlanışı: Limon ve portakalın kabuklarını rendeleyip suyunu sıkın. Bal, fesleğen veya nane ve su ekleyerek karıştırın. Buzdolabında en az iki saat dinlendirin ve süzgeçle süzün. Bol buz ile servis edin.
Karpuz ve Kavunlu Maden Suyu:
• Malzemeler: 2 dilim karpuz, 2 dilim kavun, taze nane yaprakları, yarım limon suyu, 1 şişe maden suyu.
• Hazırlanışı: Karpuz ve kavunu dondurun. Nane yaprakları ile blenderdan geçirin. Limon suyu ve maden suyu ekleyerek tüketin.
Yaban Mersinli Smoothie:
• Malzemeler: 8 adet yaban mersini, 1 su bardağı süt, 2 yemek kaşığı yulaf, 1 çay kaşığı toz tarçın.
• Hazırlanışı: Tüm malzemeleri blenderdan geçirin. Daha şekerli bir tat için muz ekleyebilirsiniz.
