Dünya Gazetesi'nden Naki Bakır'ın hazırladığı yazıya göre, 1,5 milyon dolayındaki EYT’liye henüz aylık ödemelerinin başlamadığı yılın ilk üç ayında, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 20,4 milyar TL açık verdi. Kurumun ilk çeyrekte geliri yüzde 98,9 artışla 379 milyar lira olsa da devletin üstlendiği çeşitli ödemeler kapsamında üç ayda bütçeden SGK’ya yapılan transferler ise 131,5 milyar liraya ulaştı.
BÜTÇEDEN 131.5 MİLYAR LİRA TRANSFER EDİLDİ
Devletin üstlendiği çeşitli ödemeler dolayısıyla bütçeden sosyal güvenlik sistemine yapılan transferler yılın ilk üç ayında 131,5 milyar liraya ulaşırken, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi kapsamında 1,5 milyon dolayındaki yeni hak sahibine henüz aylık ödemelerinin başlamamış olmasına rağmen, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) açığı 20 milyar lirayı aştı. SGK verilerine göre, prim tahsilatı ve devletçe üstlenilen ödemeler için bütçeden yapılan transferlerle birlikte Kurum’un toplam geliri ocakmart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 98,9 artışla 379 milyar lira oldu.
Buna karşılık SGK’nın büyük bölümü emeklilere aylık ödemeleri ve sağlık harcamaları olmak üzere toplam gideri ise yüzde 93,6 artışla 399,4 milyar lirayı buldu. Bunun sonucunda SGK’nın açığı ilk çeyrekte yüzde 29,6 büyüyerek 20,4 milyar liraya yükseldi.
SGK’nın gelir-gider dengesinde yüksek tutarda açık oluşurken, salt prim geliri-aylık ödemesi bazında bakıldığında ise Kurum’un bu yıl ilk üç ayda pozitif bir noktaya dikkati çekti.
Geçen yıl ilk çeyrekte aktif sigortalılardan 131,3 milyar lira prim toplayıp, emeklilere 137,1 milyar lira ile daha fazla aylık ödeyen Kurumun, bu yıl aynı dönemde ise 267,1 milyar lira olan aylık ödemelerine kıyasla 292,9 milyar lira ile daha fazla prim geliri elde ettiği belirlendi.
Üç aylık dönemlere göre prim gelirleri yüzde 123 artarken, aylık ödemelerindeki artış yüzde 94,8’de kaldı. Başka deyişle “pay as you go” modeline göre SGK, bu yıl ilk çeyrekte aktüeryal olarak lehte bir konuma geldi. Buna göre SGK’ın üç aydaki açığı büyük oranda, sağlık harcamaları ve devletçe üstlenilen ödemelerden kaynaklandı.
YILLIK TRANSFER 500 MİLYARI AŞABİLİR
SGK verilerine göre bütçeden sosyal güvenlik sistemine transferler yıldan yıla katlanarak büyüdü. 5510 sayılı yasa ile emeklilik yaşının yükseltildiği 2008 yılında 35 milyar lira düzeyinde bulunan sosyal güvenlik transferleri, 2009’da ilk kez 50 milyar lirayı, 2019’da 100 milyar lirayı aşmış, 2021’de 252,1 milyar, 2022 yılının tümünde de 389 milyar lira olmuştu. Bu yılın ilk üç ayındaki tutar dikkate alındığında yılın tümündeki transfer tutarının 500 milyar lirayı aşacağı tahmin ediliyor.
