Dündar Batık / İstanbul
İstanbul Genellikle ‘evsizler’ olarak adlandırılan sokakta yaşayan insanların sayısı dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli bir insanlık sorunu olarak hızla artıyor. Gönüllü STK’lar tarafından yapılan 15 yıllık bir çalışmaya göre Türkiye’de tahmini olarak 70 binden fazla evsiz bulunuyor. Sadece İstanbul’da sokaklarda yaşayanların sayısı 10 bine yaklaşmış durumda. Birleşmiş Milletler’in yayınladığı rapora göre dünya genelinde 100 milyona yakın evsiz insan ailelerinden kopuk, sokaklarda yaşıyor.
YÜZYILIN SORUNU
Bu konuda önemli çalışmalar yapan Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmet Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Uğur Özdemir yaptığı bilimsel araştırmada, evsizlik konusunun 21.Yüzyılda insanlığın içinde bulunduğu trajedinin en önemli göstergelerinden biri olduğunu belirtti. Dr Özdemir, evsizliğin genellikle ekonomik sorunlardan kaynaklı olduğunu, kazanma gücünü kaybetmiş, arkadaşlık ve aile bağları yok olmuş, sosyal bağları bozulmuş kişiler olduklarını belirterek, “Baş sebep aile içi şiddet. Ailesi tarafından dışlanan veya kızgınlıkla ailesini terk eden bu insanların varlığı, günlük koşuşturmaları arasında toplum tarafından farkedilmiyor bile.” şeklinde toplumsal duyarsızlığımıza dikkat çekti.
EKSİ 4 DERECEDE TOPLANIYORLAR
Başta İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa gibi büyük şehirlerimiz olmak üzere bir çok belediye normal zamanlarda 18-60 yaş arası evsizlere yönelik ne yazık ki hiç bir barınma yeri sağlamıyor. Hatta dondurucu kış günlerinde evsizleri geçici de olsa bir barınakta toplamak için hava sıcaklığının sıfırın altında eksi 4 dereceyi bulması bekleniyor. Konunun uzmanları bu belediye uygulamalarının yanlış olduğuna dikkat çekerek, evsiz, yaşlı veya kronik bir hastalığı olan kişilerin artı üç derecede dahi donabileceğini, eksi dört dereceyi beklemenin doğru olmadığını, uygulamanın en az artı bir derecede başlatılması gerektiğini belirtiyorlar.
SESSİZCE YAŞAYIP ÖLÜYORLAR
Hepimiz onlara çoğunlukla yaşadığımız şehirlerin hemen hemen her köşesinde rastlarız, görürüz ama fark etmeyiz bile. ‘Bimekan’ (Mekansız) olarak tabir ettiğimiz bu evsiz insanlarımıza ne yazıkki, toplum ve devlet tarafından yeterli ilgi gösterilmiyor. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki, evsiz insanlarımızın önemli bir bölümünün akıl sağlığı yerinde değil. Farklı sebeplerle evsiz kalmış, umutsuzluk ve çaresizlik içinde Sokakta yaşayan evsiz insanlarımız ne yazık ki sadece, donarak hayatlarını kaybettikleri zaman kamuoyunun gündemine geliyor. İstisna olanların haricinde herhangi bir şekilde haber değeri bile taşımıyorlar. Sessizce yaşıyor, sessizce ölüyor ve sessizce kimsesizler mezarlığına defnediliyorlar. Yılın 365 günü sokaklarda büyük sıkıntılar yaşayan evsiz insanlarımız açlık ve hastalıkla boğuşarak, şiddet görerek, itilip kakılarak yaşam mücadelesi veriyor. Akıl ve ruh sağlığı yerinde olmayanların durumu ise içler acısı. Yabancı ülkelere nazaran ülkemizde evsizlere barınma konusunda yılın 365 günü hizmet veren devlete ait bir merkez henüz mevcut değil.
TBMM’DE RAPOR HAZIRLANDI AMA ..
TBMM İnsan Haklarını İnceleme- Komisyonu,Ankara Otogarı’nda (AŞTİ) kalan bir evsizin komisyona başvurusu üzerine, AŞTİ’de bir inceleme yapmış ve burada kalan evsizler hakkında 14 Nisan 2010 tarihinde hazırlanan inceleme raporunda, evsizler için devletin sağladığı imkanların yetersiz olduğu belirtilmişti. Bu raporun TBMM’ye sunulmasının üzerinden 9 yıl geçmesine rağmen herhangi bir ilerleme kaydedilmedi.
TÜRKİYE’DE DE DURUM VAHİM
Evsizlerle ilgili düzenli çalışma yapan sayılı sivil toplum örgütlerinden biri olan Şefkat Der gönüllülerinin 15 yıllık çalışması sonucu ortaya çıkan rakamlara göre, İstanbul’da 7 bin ila 10 bin arasında, Türkiye genelinde ise 70 binden fazla evsiz vatandaşımızın sokaklarda yaşadığı tahmin ediliyor.
Şefkat Der Başkanı Hayrettin Bulan; “İki yıl önceki kış mevsiminde, İstanbul’da sokakta yaşayan evsizlerimizin binden fazlası Alibeyköy’deki spor salonuna toplanabilmişti. Ama biz bu toplanan rakamların ancak gerçeğin onda biri olabileceğini düşünüyoruz. Sokakta kalan insanların yiyecek ve barınma ihtiyaçlarını karşılamak için vicdan sahiplerini daha duyarlı olmaya çağırıyoruz” dedi.
