Türkiye Ekonomi Şurası’na Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile ilgili bakanlar katıldı.
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun açılış konuşmasının ardından Cevdet Yılmaz konuştu. Mehmet Şimşek ise bugün (17 Ağustos) Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) 66. Genel Kurulu’nda konuştu ve TOBB toplantısının gündemlerine değinerek, bankalardan destek istedi.
Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Şenol Babuşcu, Cevdet Yılmaz ile Mehmet Şimşek’in açıklamalarını Medyascope için değerlendirdi. Şimşek’in bugün dile getirdiği, 2023 yılında yüzde 4,5’lik büyüme beklentisinin gerçekleşebileceğini söyleyen Babuşcu, “Türkiye ekonomisi dinamik bir ekonomi, yüzde 4,5 büyüme çok fazla değil. Tam 4,5 olmasa da, yüzde 4’ün üzerinde büyüme gerçekleşme olasılığı, az da olsa var” dedi.
“Parasal sıkılaştırma nisan 2024’te başlayacak, aşılması gereken eşik yerel seçimler”
Şimşek’in açıklamalarında, parasal sıkılaşmaya ilişkin sözleri dikkat çekti. Şimşek, para politikasında sadeleşme, sıkılaşma adımlarının devam edeceğini söyledikten sonra, “Parasal sıkılaşmanın muhtemelen sonuna geldik, 2024’ün ikinci yarısından itibaren bir gevşeme olasılığı artmıştır” dedi. Şimşek’in “sıkılaşmanın sonu” derken FED’i (Amerikan Merkez Bankası) kast ettiği yorumuna ilişkin Babuşcu, şunları söyledi:
“Eğer FED için söylediyse sorun yok ama Türkiye ekonomisi için söylediyse, ‘Sıkılaştırmanın sonuna geldik’ diye bir şey söz konusu olamaz, sıkılaştırmaya yeni başlıyoruz. Hatta önümüzdeki dokuz ay bile sıkılaştırma olmayacak. Sıkılaştırma nisan 2024’ten itibaren başlayacak. Aşılması gereken eşik yerel seçimler. Yerel seçimlere kadar gayet yumuşak ve ondan önceki iki yıldır uygulanan ekonomi politikası uygulanmaya devam edecek.”
“Mehmet Şimşek hükümetin suçunu bankalara yüklüyor”
Mehmet Şimşek, TBB Genel Kurulu’nda, TOBB etkinliğinde temsilcilerin finansmana erişim sorununu dile getirdiğini aktardı. Şimşek, reel sektörü desteklemesi için bankalara çağrı yaparak, “Sürdürülebilir büyümenin devamı için reel sektörün finansmana kesintisiz ulaşması önemlidir” dedi. Babauşcu, Şimşek’in çağrısı hakkında şunları söyledi:
“Bankacılar kredi vermek istemiyor değiller, istiyorlar ama son iki yıldır öyle makro ihtiyati tedbirler alındı ki. Makro ihtiyati tedbirler başlığı altında yapılan düzenlemelerden dolayı, bankaların kredi verecek durumu yok şu an.
Daha bir ay önceye kadar negatif, yani bankanın zarar ettiği bir faiz vardı. Kredi faizleri yüzde 15’lerdeyken, mevduat faizleri yüzde 40’lardaydı. Son bir aydır mevduat faizleri yüzde 40’tan 25’e düşerken, kredi faizleri yukarı doğru gitmeye başladı. Bundan sonra daha fazla kredi verebileceklerini düşünüyorum. Mehmet Şimşek, hükümetin üstündeki suçu bankacılara, bankalara yüklüyor.”
“Bankalara ‘kredi verin’ demek, markete ‘ekmet sat’ demeye benziyor”
Mehmet Şimşek’in “Özel bankaların sadece tüketici kredilerine odaklandığı dönem geride kalmalı, sürdürülebilir değil” sözleriyle bankalara çağrısını Babuşcu, şöyle yorumladı:
“Bankalara ‘Kredi verin’ denilmez. bankalar kredi vermek için kurulmuş kuruluşlardır, kredi vermek isterler fakat düzenlemelerle bankaları kredi veremez veya zarar eder hale getirirseniz, tabii ki kredi kullandırmazlar.
Mehmet Şimşek’in veya hükümetin bankaların kredi verebileceği ortamı hazırlaması önemli, aksi takdirde bankalar kredi veremez. Bu bir markete ekmek sat demeye benziyor. Market zaten ekmek, gıda maddeleri, temizlik ürünleri satmak için kurulan bir kuruluş değil mi? Bankalara kredi verin demek, markete gıda maddesi, temizlik ürünleri sat demeye benziyor.”
“Üzerlerine düşeni şimdiye kadar yapmaları lazımdı”
Şimşek’in finansmana erişim sorunu yaşayan firmalar için “Üzerimize düşeni yapacağız” sözlerini, yerel seçimlere kadar “yeterince yapamayacakları” şeklinde değerlendiren Babuşcu, “Üzerlerine düşeni şimdiye kadar yapmaları lazımdı, makro ihtiyati tedbirler başlığı altındaki, bankaların elini kolunu bağlayan tüm düzenlemelerin kaldırılması gerekiyordu” dedi.
“Yatırım teşviğini banka kredisi üzerinden vermeye kalkarlarsa mümkün değil”
Cevdet Yılmaz, TOBB’da yaptığı konuşmada, yatırım teşvikleri üzerinde çalıştıklarını, Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB) bünyesinde yeni bir genel müdürlük oluşturduklarını söyledi. Yatırım için nasıl bir teşvik programı gelebileceği ile ilgili Babuşcu, “Konuyla ilgili hiçbir duyumum yok ama yatırım teşviğini banka kredisi veya faiz üzerinden vermeye kalkarlarsa, bu ortamda uzun vadeli bir yatırım kredisini bankaların vermesi mümkün değil. Çünkü önümüzü göremiyoruz veya dokuz ayı görebiliyoruz, seçimden sonrasını hiç kimse göremiyor” diye konuştu.
SBB bünyesinde genel müdürlük oluşturulmasının daha sistemli ve uzun vadeli hedeflere yönelik olup olmadığı sorusuna Babuşcu, “Sanmıyorum. Söylemde kalıyor, eyleme gelince yapılan bir şey yok. Mehmet Şimşek ve Hafize Gaye Erkan büyük ümitlerle göreve getirildi ama üç aydır çok ciddi bir adım attıkları yok. Ondan önceki, iki yıllık ekonomi politikaları sonuçlarıyla devam ediyor” diye cevap verdi.
