YENİÇAĞ – Özel Haber / Merve KIZILALP
Deprem Profesörü Adana Kozan’da gerçekleşen 5.7’lik depremin ardından yeni riskli bölgeleri Yeniçağ’a açıkladı.
İşaret ettiği yer sallanan Şener Üşümezsoy bu 5.7 büyüklüğündeki depremin yeni bir deprem habercisi olabileceğinin altını çizdi.
5 Şubat depreminde 50 bine yakın vatandaşımızın hayatını kaybettiği depremlerle ilgili kritik uyarılarda bulunan Üşümezsoy, yine aynı kayıpları vermememiz adına ısrarla aynı bölgeye işaret etti.
Üşümezsoy bir harita paylaştı ve bu harita üzerinden 5 Şubat’ta gerçekleşen depremi ve bugün gerçekleşen depremi açıkladı.
"KIRMIZI BÖLGELER STRESİN YÜKLENDİĞİ KESİMDİR"
Üşümezsoy, “Elbistan depreminde kırılan fay hattının bir ucu Malatya Yeşilyurt’a doğru uzanırken diğer ucu ise Elbistan’dan Çardak fay hattı üzerinden Göksun’a doğru uzanıyordu. Onun hemen batısında Saimbeyli, Feke ve Kozan fayı yer almaktaydı ve yukarıda görülen fay stres çözümü (stres transferi) haritalarında mavi ile gözüken kesimler 5 Şubat günü öğlen saatlerinde kırılan fay hattı olarak karşımıza çıkmaktaydı. Bu fay hattının kırılmasıyla birlikte maviye dönüşen bölgede stresin boşaldığı görülmektedir. Onun hemen kuzeyindeki Elbistan bloğu batıya doğru hareket ederek, batıdan güneye doğru dönerek, Çardak fayı ve Göksun fayı biçiminde ilerlemektedir. Ona paralel ikinci bir fay da Saimbeyli fayıdır. Saimbeyli ve Feke fay hattında sürekli depremler olmaktadır. Kozan fayı da onun ucunda yer almaktadır. Kırmızı ile gözüken kesim de stresin yüklendiği kesimdir."
“Depremlerde ikili kuvvet vardır” diyen deprem profesörü bu kuvvetlerin birini fay düzlemine dikey gelen normal kuvvet olarak tanımlarken bu kuvvetin depremi engellediğine değindi. İkinci kuvveti ise fay düzlemine ters giden makaslama kuvveti olarak tanımlandı. Bu kuvvetin ise depremi oluşturduğunun altını çizdi.
“6.5’LİK DEPREM OLUŞABİLİR”
Makaslama kuvvetinin normal kuvveti yendiği durumda deprem olduğu belirtilirken bu durumda sakin duran sistemin oluşturduğu kuvvetlerin, birbirlerini boşaltarak fayın devamında bulunan bölgeye geçtiği aktarıldı. Bahsi edilen bölgenin kırmızı renkle işaretlendiğini belirten Üşümezsoy, “Bu bölgede oluşan deprem 6.5’lik bir deprem oluşturabilir” dedi.
Meydana gelebilecek depremin daha iyi anlaşılabilesi için daha önceden gerçekleşmiş Pazarcık depremini hatırlatan Üşümezsoy, Amanos dağlarının doğu kenarındaki Islahiye, Nur Dağları, Hassa ve Kırıkhan’da da fayların kırıldığını ifade etti. Bu fay kırılmalarının ardından herkesin “Antakya fayı kırıldı” olarak tanımladığı yerin Antakya ile ilgili olmadığının altını çizen Üşümezsoy, Antakya’daki depremin daha sonralarında kırıldığını ifade etti.
Üşümezsoy, bu son Adana Kozan depreminin de aynı şekilde Göksun fayına sıçrayarak Saimbeyli ve Feke fay hattına sıçrayabileceğine değindi. Israrla bu bölgelerde 6.5’lik depremlere yol açabileceği konusunda uyardı. Benzer depremin 1998 yılındaki Ceyhan depremiyle ilişkili olduğunun altını çizdi.
Güneydeki Pazarcık ve Gölbaşı fayının doğuya doğru giden fayını kırdığına değinen Üşümezsoy Amanos’daki fayları kırdığına dikkat çekerken bunun kuzeyindeki Elbistan bloğunun batıya doğru hareket ederek kızak gibi Elbistan, Çardak, Göksun boyunda kırıldığına değindi.
"SAİMBEYLİ – FEKE FAYINDA STRES YÜKLENDİ"
Üşümezsoy son depremin şimdi ise batıdaki Adana Havzasına giren Saimbeyli, Feke fayına stres yüklediğini belirtti. Buradaki kırılma mekanizmasının aynı fayın iki gün içinde kırılmasının Kahramanmaraş bölgesinin sabit kalması dolayısıyla güneydeki bölgenin doğuya gittiğini ve kuzeydeki bölgenin ise batı ve güneybatıya döndüğüne işaret etti. Stres yüklenen yeni fayın bu fay olduğunun altını çizdi.
Durumun daha kolay anlaşılabilmesi için bir harita paylaşan Üşümezsoy haritayı tanımlarken şu ifadeleri kullandı:
AYNI DURUM 1998’DE DE CEYHAN DEPREMİ İLE YAŞANDI
Depremden önce 2020 yılında yaptığım bu haritada gösterdiğim fay kuşağı Kozan – Saimbeyli – Feke fay kuşağında olan bir depremdir. Bu harita üzerine 4 fay eklendi. Son deprem de bu faylardan birinde gerçekleşti. Kozan’daki bu fayı çözümleyebilmek için fayı güneydoğuya doğru uzatılarak Adana Havzasına doğru ilerlediği görülmüştür. Aynı pozisyonda olan Ceyhan’da da 1998 yılında deprem olmuştur.
5 Şubat depremini anlattığı dönemlerde Üşümezsoy; Pazarcık, Islahiye ve Kırıkhan fayının kırıldığı ancak onun güneyine sıçrayan Antakya fayının kırılmadığını ifade etmişti. Burada 6.5’lik bir deprem olacağının haberini çok önceden duyuran Üşümezsoy, yine aynı şekilde güneydeki kolun uzanımında olan depremin benzerinin kuzeydeki kolun Elbistan-Çardak ve Göksun fayına verev gelen Feke fayında da 6.5’lik bir deprem olacağını vurguladığı bir noktaydı. Diğer üçüncü bölgenin ise Adana havzasını açan faylarda riskin olduğunu açıklamıştı.