Bu hafta başında İstanbul’un belirli bölgelerini etkileyen sel felaketi nedeniyle bazı iş yerleri, iş yerlerinde bulunan ticari mallar ciddi şekilde zarar görmüştür. Bunların da ötesinde sayıları onlarla ifade edilen can kayıpları meydana gelmiştir. Sel felaketi nedeniyle vefat eden kişilerin yakınlarına baş sağlığı dilerken iş yerleri ve stoklarında veya reyonlarında bulunan malları zarar gören iş verenlere de geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz.
Zaman zaman görülen benzer doğal afet durumlarında iş verenlere beyanname verme ve sigorta primlerini ödeme süreleri bakımından yasalar bazı kolaylıklar öngörmektedir. Çünkü bu durumlarda iş yerleri ciddi şekilde etkilenmekte, iş verenler ticari faaliyetlerine bir süre ara vermek durumunda kalabilmektedir. Ticari faaliyetine ara veren iş veren işlerini döndürmekte zorlanmakta nakit ve ödeme sıkıntısı çekebilmektedir.
İşte bu zorlukları öngören yasa koyucu iş verenlerin gerek belge vermesi gerekse primlerinin ödenmesini belirli şartlarla ötelemelerini kurala bağlamış ve bu durumda olan iş verenler için kolaylık sağlamıştır.
Afet durumlarında belgelerin verilme süresi ve ödenecek primlerin ertelenmesi ile ilgili yasal düzenleme 5510 sayılı yasanın 91. maddesinde yer almaktadır.
Buna göre, işyerleri yangın, su baskını, yer kayması, deprem gibi afete uğrayan, tabii afet nedeniyle tarımsal faaliyetinden dolayı zarar gören iş verenler ile 4/1-b kapsamındaki (eski Bağ-Kur) sigortalılar söz konusu kolaylıklardan
yararlanabileceklerdir.
Bu ödeme kolaylığından aylık prim ödemeleri yönünden Bağ-Kur sigortalıları da yararlanabilecektir.
İş verenler ve Bağ-Kur sigortalıları bu durumu belgelemeleri kaydıyla olayın meydana geldiği tarihten itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları ve prim ödeme aczine düştüklerinin Kurumca yapılacak inceleme sonucu anlaşılması halinde, afet tarihinden önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları ile afetin meydana geldiği tarihten itibaren tahakkuk edecek üç aylık prim borçları, olayın meydana geldiği tarihten itibaren bir yıla kadar Kurumca ertelenebilecektir.
Afetin meydana geldiği ayda verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgeleri, afetin meydana geldiği ayı takip eden üç ay içinde Kuruma verildiği takdirde, süresinde verilmiş sayılacaktır. Yani üç ay içerisinde verilen aylık prim ve hizmet belgelerinin geç verildiği gerekçesiyle iş verenlere idari para cezası yazılmayacaktır.
Başvuru ve
belgeleme şart
Sel felaketi nedeniyle zarar görenlerin kamu kurumlarından alacakları belgelerle kanıtlamaları ve üç ay içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurmaları gerekmektedir. Örneğin sel felaketi nedeniyle iş yerlerini su basan iş verenlerin belediyeler veya İSKİ’den alacakları belge ile yazılı olarak başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
Sosyal Güvenlik
Kurumu da inceleyecek
İş verenlerin doğal afet nedeniyle ödeme aczine düşüp düşmediğini de Sosyal Güvenlik Kurumu inceleyecek ve gerçekten ödeme zorluğuna düzen iş veren ve sigortalıların prim borçlarının ertelenmesi yönünde kolaylık sağlanacaktır.
Gecikme zammı
ve cezası yok
Prim borcunun ertelendiği sürede zamanaşımı işlemeyecek, prim borcunun ertelenen kısmına gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmayacaktır.
Soru-Cevap: Yeniçağ Gazetesinde yurt dışı borçlanma ile emeklilik yazınızı okudum. Soruma cevap verirseniz sevinirim. 1951 doğumluyum, 1970’li yıllarda Türkiye’de 6 aylık sigortam var. Yaklaşık 20 yıldan bu yana Avusturya’da ev hanımı olarak yaşamaktayım. 2 yıl önce Avusturya vatandaşlığına geçtim. Yurt dışı borçlanması ile Türkiye’den emekli olabilir miyim? Ne kadar para ödemem gerekir? Emine Çelik, Avusturya
Geçen haftaki yazıda da belirttiğimiz üzere yurt dışı borçlanma yaparak sigortalılık süresi kazanıp bu sürelerle emekli olabilmek için, öncelikle borçlanılacak sürelerde, ikinci olarak ise borçlanma için Sosyal Güvenlik Kurumuna başvuru yapılacak tarihte Türk vatandaşlığınızın olması gerekiyor.
Sorunuzdan anlaşıldığı kadar, siz bu güne kadar yurt dışı borçlanması yapmamışsınız ve 2 yıl önce de Türk vatandaşlığından çıkıp bulunduğunuz ülke vatandaşlığına geçmişsiniz. Bu gün itibarıyla Türk vatandaşlığınız olmadığından yurt dışı borçlanması yapamazsınız.
