Günümüzde akıllı telefonlar hayatımızın ayrılmaz bir parçası. Ancak, telefon şarj olurken kullanımının ciddi riskler taşıdığına dair bilimsel veriler ve uzman uyarıları dikkat çekti.
Batarya hasarından yangın tehlikesine, hatta kullanıcı sağlığını tehdit eden durumlara kadar, bu alışkanlığın sonuçları sanılandan çok daha ciddi olabileceği bildirildi.
BİLİMSEL BULGULAR: BATARYAYA ZARAR, YANGIN RİSKİ
Akıllı telefonlarda yaygın olarak kullanılan lityum-iyon bataryalar, şarj sırasında zaten ısı üretti.
Telefonu aynı anda kullanmak, özellikle oyun oynamak veya video izlemek gibi yoğun işlemler yapmak, bu ısıyı artırarak bataryaya zarar verebilir.
Journal of Power Sources dergisinde yayımlanan bir çalışma, şarj sırasında telefon kullanımının batarya ömrünü %20’ye kadar kısalttığını ortaya koydu. Dahası, aşırı ısınma bataryanın kimyasal yapısını bozarak kısa devre riskini artırdı.
ABD Ulusal Yangın Koruma Derneği (NFPA), raporunda, şarj sırasında aşırı ısınan cihazların yangın çıkarma potansiyeline dikkat çekti. Raporda, özellikle düşük kaliteli veya hasarlı şarj kablolarının bu riski katladığı belirtildi.
NFPA yetkilisi Susan McKelvey, “Telefonunuzu şarj ederken ağır uygulamalar kullanmak, cihazın aşırı ısınmasına ve potansiyel bir yangın kaynağına dönüşmesine yol açabilir” dedi.
UZMAN GÖRÜŞLERİ: “BU ALIŞKANLIĞI TERK EDİN”
Imperial College London’dan elektrik mühendisi Prof. Dr. Eric Yeatman, şarj sırasında telefon kullanımının genellikle güvenli olduğunu, ancak düşük kaliteli şarj cihazlarının ciddi tehlikeler yaratabileceğini vurguladı.
Yeatman, “Ucuz, standart dışı şarj cihazları yüksek frekanslı sızıntılara neden olabilir. Bu, nadiren de olsa elektrik çarpması veya cihazın yanması gibi sonuçlar doğurabilir” dedi. Yeatman’a göre, orijinal veya sertifikalı şarj cihazları kullanmak riskleri büyük ölçüde azalttı.
Telefonların şarjını hızla tüketen uygulamalar! Pil ömrüne düşmanlar
Avustralya’daki Swinburne Teknoloji Üniversitesi’nden elektromanyetik alanlar uzmanı Doç. Dr. Andrew Wood ise elektromanyetik radyasyon (EMF) konusuna dikkat çekti.
Wood, “Şarj sırasında telefonun yaydığı EMF, diğer elektronik cihazlara kıyasla düşük seviyede olsa da, uzun süreli maruziyetin kümülatif etkileri hâlâ araştırılıyor. Bu yüzden şarj sırasında telefonla uzun süre temas etmekten kaçınmak mantıklı” dedi.
GERÇEK HAYATTAN ÖRNEKLER: FACİALAR KAPIDA
Geçmişte, şarj sırasında telefon kullanımının trajik sonuçlara yol açtığı olaylar yaşandı.
Çin’de, Ma Ailun adlı bir kadının şarj olan iPhone’unu kullanırken elektrik çarpması sonucu hayatını kaybettiği bildirildi. Olay, Apple’ın soruşturmasına yol açsa da, kullanılan şarj cihazının orijinal olmadığı ortaya çıktı. Benzer şekilde, Samsung Galaxy Note 7 cihazlarının batarya sorunları nedeniyle dünya çapında geri çağrılması, şarj güvenliği konusundaki endişeleri artırmıştı.
NE YAPMALI? UZMANLARDAN ÖNERİLER
Uzmanlar, şarj sırasında telefon kullanımını en aza indirmeyi önerdi. İşte güvenli şarj için bazı ipuçları:
Orijinal Aksesuarlar Kullanın: Telefonunuzla birlikte gelen veya üretici tarafından onaylanmış şarj cihazlarını tercih edin.
Aşırı Isınmaya Dikkat Edin: Telefonunuz ısındığında şarjı durdurun ve cihazı soğumaya bırakın.
ODTÜ'den dünyayı devrim niteliğinde keşif! Telefon şarj etmek tarih oluyor
Yatak ve Yastık Altından Uzak Tutun: NFPA, telefonları şarj ederken yastık altına veya yatak üzerine koymamanızı öneriyor. Bu, ısı birikimini artırarak yangın riskini yükseltti.
Kısa Şarjlar Tercih Edin: Bataryayı %20 ile %80 arasında tutmak, uzun vadeli sağlığı için daha iyi.
Kablosuz Kulaklık Kullanın: Şarj sırasında telefonla konuşmanız gerekiyorsa, kablosuz kulaklık tercih edin.
BİR ALIŞKANLIĞIN BEDELİ
Telefon şarj olurken kullanım, modern yaşamın sıradan bir parçası gibi görünebilir. Ancak bilimsel veriler ve uzman görüşleri, bu alışkanlığın hem cihazlarımıza hem de güvenliğimize zarar verebileceğini gösterdi.
Telefonlar 50 yıl şarj edilmeden kullanılabilecek. Bir devir daha son buluyor
California Üniversitesi’nden teknoloji güvenliği uzmanı Dr. Jennifer Golbeck, “Küçük önlemler alarak büyük risklerden kaçınabiliriz. Şarj sırasında telefonunuzu bir süre yalnız bırakmak, hem sizin hem de cihazınızın ömrünü uzatabilir” dedi.
Bu uyarılar ışığında, uzmanlar kullanıcıları bilinçli olmaya ve şarj alışkanlıklarını gözden geçirmeye çağırdı. Telefonunuz şarj olurken bir sonraki oyunu veya videoyu bekletmek, belki de hayat kurtarıcı bir karar olabileceği bildirildi.
