Dün AYM tarafından alınana kararlar doğrultusunda Cumhurbaşkanının Rektör atama yetkisi ve Merkez Bankası Başkanını görev süresi dolmadan görevden alınmasının Anayasa’ya aykırı olduğunu açıklamıştı.
AYM tarafından verilen kararların Resmi Gazetede yayımlanmasının ardından 12 ay sonra yürürlüğe gireceği belirtilmişti. Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum, konu hakkında sosyal medya hesabından bir açıklama yaparak, AYM kararlarının Cumhurbaşkanı yetkilerini iptal etmediği, mevcut hakların CBK tarafından verildiğini duyurdu.
Uçum’un konu hakkındaki paylaşımı şu şekilde:
“4 Haziran 2024 günlü Resmi Gazetede yayınlanan Anayasa Mahkemesi kararına ilişkin kısa bilgilendirme:
Yetki Kanunu kapsamında çıkarılan 703 sy KHK ile çeşitli kanunlardaki 2375 hükümle ilgili düzenleme yapılmıştır.
Anayasa Mahkemesine bu 2375 hükümden sadece 108 konuda iptal başvurusunda bulunulmuştur. AYM talep konularının bir kısmında iptal kararı vermiştir.
Ayrıca rektörler ve merkez bankası başkanı konusunda verilen iptaller konu bakımından (KHK ile değil kanunla düzenleme olması gerektiği gerekçesiyle) yapılmış olup esas bakımından bir iptal yoktur.
Yani AYM Cumhurbaşkanı'nın rektör atama ve Merkez Bankası başkanını atama/görevden alma yetkisini iptal etmemiştir.
Cumhurbaşkanının yetkileri 3 sayılı CBK'da aynen devam ediyor.
Ayrıca iptallerin yürürlüğe girmesi için 12 ay süre verilmiştir. Bu süre içerisinde TBMM’nin kanun gerektiren düzenlemeleri yapacağı da öngürülmelidir.
Öte yandan Cumhurbaşkanının rektör atama yetkisi zaten iptal edilemez. Çünkü yetki Anayasadan doğuyor.
Anayasa
Madde 130
…..
Kanunun belirlediği usul ve esaslara göre; rektörler Cumhurbaşkanınca, dekanlar ise Yükseköğretim Kurulunca seçilir ve atanır.”
NE OLMUŞTU?
Dün AYM’ye yapılan itirazların değerlendirilmesi sonucunda çıkan kararlar gündeme bomba gibi düştü. Zira alınan karar doğrudan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yetkilerini sınırlandırmaya yönelik alınan kararlardan oluşuyordu.
İlk çıkan karar Cumhurbaşkanı’nın Rektör atama yetkisinin Anayasa’ya aykırı olduğu kararıydı. Karara göre Cumhurbaşkanı kendi kararı ile Üniversitelere rektör atayamaz, atanması durumunda Üniversitelerin özerkliği durumunun oluşmayacağı açıklanmıştı.
Alınan ikinci karar ise Merkez Bankası Başkanı atama kararı. AYM tarafından verilen karara göre Cumhurbaşkanı, görev süresi dolmadan Merkez Bankası Başkanını görevden alamaz.
