Yeni geliştirilen bir yöntem sayesinde artık PCR testleri sonuçlarına saniyeler içinde tanı konabilecek. YDU’nun geliştirdiği yapay zeka dünya çapında ilgi gördü. İşte detaylar…
Yeni yöntem Covid-19 PCR testlerini analiz ederek kısa sürede tanı koyuyor. Moleküler mikrobiyoloji uzmanları tarafından yüzde 100 doğrulukla çalıştığı belirlenen sistem, PCR sonuçlarını anında kategorize ediyor. PCR testlerinin sonuçlarının analiz edilmesi, neden oldukları yoğunluk nedeniyle pandemi süresince tüm dünyada sağlık sistemlerini epeyce zorlamıştı.
En erken sonuç alınabilmesi için özellikle laboratuvar personeli üzerinde çok büyük bir yük oluşmuştu. Yakın Doğu Üniversitesi'nin geliştirdiği yapay zeka algoritmaları ise PCR test verilerini PCR cihazlarına entegre edilebilen bir arayüz ile analiz ederek, test sonucunun insan müdahalesine gerek kalmadan saniyeler içerisinde belirlenmesini sağlıyor. Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ, DESAM Araştırma Enstitüsü araştırmacılarından,
YDU Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Buket Baddal ile Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Emre Özbilge'nin birlikte tasarladığı çalışma, Covid-19 PCR testlerinin analizi ve raporlama süreçlerini kısaltarak dünya insanına umut ışığı saçtı.
Yöntem hastaların izolasyon ve tedavi süreçlerinin hızla başlatılması açısından büyük önem taşıyor. Geliştirilen yapay zeka uygulaması, gelecekte yaşanabilecek muhtemel salgınlarda da kullanılabilecek. Çünkü PCR sonuçlarını pozitif, düşük pozitif, negatif ve belirsiz olarak kategorize edebiliyor. PCR cihazından alınan floresan ışıma verileri, her bir hasta için, önceden eğitilen programa yükleniyor. Yüzlerce hastanın PCR sonucu ile eğitilen yapay zeka sistemi, hasta örneklerine ait grafikleri tanımlayıp sonucunu saniyeler içinde verebiliyor…
Yapay zeka sistemi, PCR verilerini laboratuvar personeli olmadan pozitif, düşük pozitif, negatif veya belirsiz olarak kategorize edebilecek. Belirsiz sonuç durumunda sistem, personele hasta örneğinin tekrar çalışılması gerektiği uyarısı verecek…
Sistem sayesinde örnek akışının çok yoğun olduğu salgın dönemlerinde, laboratuvar personelinin iş yükünün azaltılarak personelin verimli kullanılmasının sağlanması amaçlanıyor.
TIP LİTERATÜRÜNDE
Bu yıl 32'si Portekiz'de düzenlenen ve Avrupa'nın en büyük mikrobiyoloji kongresi olan Avrupa Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Kongresi (ECCMID)'de Doç. Dr. Buket Baddal tarafından sunulan çalışma, özellikle mikrobiyoloji camiası tarafından yoğun ilgi gördü.
Yapılan çalışma prestijli yayınevlerinden Multidisciplinary Digital Publishing Institute'e ait “Applied Sciences” dergisinin Ekim 2022'de yayımlandı.
“Uygulamalı Yapay Zeka” özel sayısında da yer alan çalışma tıp camiasında büyük ilgi uyandırdıt. YDU Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ Covid-19 sürecinde ilk günden itibaren çok yönlü bir şekilde bilimsel araştırmalar yaptıklarını söyleyerek, “Covid-19 sürecinin daha etkili bir şekilde yönetilmesine olanak sağlayacak ürünlere dönüştürürken çalışmalarımızın sonuçlarını da bilimsel makalelerle bilim dünyası ile paylaşmaya devam ettik” dedi.
DESAM Araştırma Enstitüsü araştırmacılarından, YDU Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Buket Baddal ise konuyla ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Geliştirdiğimiz yapay zeka uygulaması, ileride ortaya çıkabilecek yeni enfeksiyon hastalıkları etkenlerinin ve salgınlara yol açabilecek virüslerin tanısında da kullanılabilecek. Covid-19 pandemisi ile sağlık sistemlerinin bu gibi salgınlara ne kadar hazırlıksız olduğu ortaya çıkmıştı. Geliştirdiğimiz yapay zeka algoritmaları ile ileride karşımıza çıkabilecek salgın hastalıklara hazırlıklı olacağız. Hastalığın tanısını erken koyarak, bu kişileri erken izole edip hastalığın toplumda yayılmasını önleyebiliriz”
İHA
