Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, Suriye'nin eski lideri Beşar Esad'a Rusya tarafından sığınma hakkı tanındığını ve şu anda güvende olduğunu ifade etti.
Ryabkov, yaptığı açıklamada, "Esad Rusya'da. Böyle bir durumda ne olduğu ve nasıl çözüldüğü konusunda yorum yapmam yanlış olur. Ama güvende. Bu da Rusya'nın bu tür olağanüstü durumlarda gerektiği gibi hareket ettiğini gösteriyor" dedi.
ESAD İADE EDİLEBİLİR Mİ?
Ryabkov, Esad'ın Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne (UCM) iade edilip edilemeyeceğiyle ilgili soruları da yanıtladı. Rusya'nın, Roma Statüsü'ne taraf olmadığını hatırlatarak, "Rusya, UCM'yi kuran sözleşmenin bir parçası değil" diyerek Moskova'nın bu konuda bir yükümlülüğünün bulunmadığını vurguladı.
UCM NEDİR?
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), savaş suçları, soykırım, insanlığa karşı suçlar ve saldırı suçlarını yargılamak için kurulmuş bağımsız bir uluslararası yargı organıdır. 1998 yılında kabul edilen Roma Statüsü ile temelleri atılmış ve 2002 yılında resmen faaliyete geçmiştir. UCM'nin merkezi Hollanda'nın Lahey şehrinde bulunur. Mahkeme, devletlerin ulusal yargı sistemleri bu tür suçları yargılamakta yetersiz veya isteksiz olduğu durumlarda devreye girer.
NETANYAHU’YA VERİLEN CEZA
Şu anda Benjamin Netanyahu’ya UCM tarafından verilmiş bir ceza bulunmamaktadır. Ancak İsrail'in işgal altındaki Filistin topraklarındaki faaliyetleri nedeniyle UCM'nin dikkatini çeken bazı suçlamalar mevcuttur. UCM, Filistin topraklarında İsrail’in gerçekleştirdiği eylemleri savaş suçu bağlamında incelemektedir. UCM, ‘savaş suçu’ işlediği gerekçesiyle Netanyahu’ya tutuklama emri çıkardı. Netanyahu, İsrail hükümeti ve ABD bu süreçte mahkemenin yetkisini tanımadığını belirtmiştir.
UCM’Yİ TANIYAN ÜLKELER
Uluslararası Ceza Mahkemesi'ni (UCM) tanıyan ülkeler, Roma Statüsü'nü imzalayıp onaylayan veya doğrudan taraf olan ülkelerdir. Bu statüye taraf olan ülkeler mahkemenin yargı yetkisini kabul eder ve onunla iş birliği yapmayı taahhüt eder. Şu an itibarıyla 123 ülke Roma Statüsü'ne taraftır.
UCM’yi tanıyan ülkelerden bazıları:
Avrupa: Almanya, Fransa, İtalya, İspanya, İsveç, Hollanda, Polonya.
Afrika: Güney Afrika, Nijerya, Senegal, Tunus, Kenya.
Amerika: Kanada, Meksika, Arjantin, Brezilya, Şili.
Asya ve Pasifik: Japonya, Güney Kore, Kamboçya, Avustralya.
UCM'yi tanımayan önemli ülkeler arasında ABD, Çin, Rusya, İsrail ve Hindistan bulunmaktadır. Bu ülkeler Roma Statüsü'ne taraf olmadığı için mahkemenin yargı yetkisini kabul etmezler.
TÜRKİYE UCM’Yİ KABUL ETMİŞ MİDİR?
Türkiye, Roma Statüsü’nü imzalamamış ve onaylamamıştır. Bu nedenle Türkiye, UCM’nin yargı yetkisini tanımamaktadır.
Türkiye'nin UCM'ye taraf olmamasının nedenleri:
Ulusal Egemenlik Endişesi: Türkiye, uluslararası bir mahkemenin kendi iç hukukunu ve ulusal egemenliğini sınırlayabileceği endişesi taşımaktadır.
Kürt Sorunu ve Terörle Mücadele: Özellikle terörle mücadele bağlamında UCM'nin kararlarının Türkiye'nin iç politikalarına müdahale edebileceği düşünülmektedir.
Siyasi Riskler: Türkiye, taraf olması halinde özellikle insan hakları ihlalleri ve çatışmalarla ilgili suçlamalarla karşılaşabileceğinden çekinmektedir.
Türkiye’nin UCM’ye taraf olmaması, mahkeme tarafından soruşturma açılamayacağı anlamına gelmez. Örneğin, suçların işlendiği bir ülke UCM’ye tarafsa veya BM Güvenlik Konseyi suçları mahkemeye taşırsa Türkiye’nin vatandaşları bile yargılanabilir.
