Budapeşte'deki Rus Ortodoks Kilisesi'nde staj yapan Georgi Suzuki adlı bir Japon, Metropolit Hilarion Alfeyev'in Budapeşte'deki evinden kan testi yaptırması gerektiğini iddia ederek ayrıldı. Bir daha da asla geri dönmedi.
Suzuki, 2022'de Hilarion'un hizmetine girdiğinde 18 yaşındaydı. Yaklaşık 14 ay sonra, eski işverenine ait pahalı bir saat ve 30.000 avro nakit taşıyarak ayrıldı. En önemlisi, piskoposla geçirdiği zaman zarfında bir sürü fotoğraf ve video kaydı almıştı. Sürgündeki Rus medya kuruluşu Novaya Gazetta'da Cuma günü paylaşılan bir ayrıntılara göre, bunlar Suzuki'nin Hilarion'un cinsel ilgisine ve ayrılması durumunda tehdit edilen olası sonuçlarla ilgili korkutmaya maruz kaldığını gösteriyor.
Yaşanan olaydan sonra annesiyle birlikte Japonya'ya geri dönen Suzuki, Hilarion ile cinsel ilişkiye girdiklerini hiçbir zaman iddia etmedi. Fakat Suzuki, Hıristiyan din adamının onunla aynı yatakta çıplak uyumaya zorladığını ve kabul etmemesi durumunda "işlerin kötüye gideceğini" söyleyip durduğu iddiasında bulundu.
Suzuki, metropolite ait saat ve parayı, aşırı psikolojik baskıya maruz kalıp psikolojisinin bozulduğu zamanlarda çaldığını söylüyor. Metropolitan'ın değerli eşyalarına sahip olmanın kendisini daha fazla tacizden koruyacağını düşündüğünü de ekliyor.
Novaya Gazetta'nın sorularını cevaplayan Hilarion, genç adama yönelik muamelesinden dolayı özür diledi ve aileye "yaptığım tüm hatalar için samimi pişmanlık duyuyorum" dedi. Hilarion ayrıca cinsel taciz iddialarını reddetti ve bunların devam etmesi durumunda iftira davası açacağını duyurdu.
Suzuki'nin telefonundaki fotoğraflar, Hilarion'un kayak gezileri ve Avrupa'nın çeşitli yerlerinde yaşadığı çok sayıda ev gibi gösterişli yaşam tarzının ayrıntılarını ortaya koyuyor. Bu yaşam tarzı, Metropolitan'ın yoksulluğa olan bağlılığıyla çelişiyor. Bunlar aynı zamanda siyasi açıdan önemli bir şeyi de ortaya koyuyor: Hilarion'un Haziran 2022'de Moskova'dan Macaristan'a gönderilmesinden ve kendisine Macar vatandaşlığı verilmesinden itibaren üç ay içinde orijinal adı Grigory Alfeev altında düzenlenen Macar pasaportunun fotoğraf sayfası...
Ortaya çıkan bu pasaport, Hilarion'un daha önce başkanlık ettiği Patrikhane'nin Dış İlişkiler Departmanı ile Rusya'nın denizaşırı istihbarat servisleri arasındaki bağlantılar göz önüne alındığında daha da önemli bir hale geliyor. Dahası, Macaristan son zamanlarda AB'nin vizesiz Schengen Bölgesi içinde Rus istihbarat operasyonları için bir fırlatma rampası vazifesi görüyor.
Rusya'nın Budapeşte'deki büyükelçiliğindeki 'diplomat' sayısı, Rusya'nın Ukrayna'ya tam ölçekli işgalini izleyen aylarda 46'dan 59'a çıktı.
Hilarion'un ROC'nin yerel varlığını yönetmek üzere Budapeşte'ye yollandığında analistler ikiye bölündü. ROC'nin "dışişleri bakanı" olarak önceki statüsü ve Patrik Kiril'in yerine geçmesi için yaygın olarak tahmin edilmesi göz önüne alındığında, atama birçok kişi tarafından tenzilirütbe olarak görüldü. Uzmanlar bu hareketi Hilarion'un Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik işgaline karşı aldığı olumsuz tavra bağladılar.
Hilarion'un Budapeşte'ye gönderilmesinin, savaş zamanı koşullarında, Macaristan'ın Rusya için ne kadar önemli olduğunu gösterdiğini öne sürenler de oldu. Bazı uzmanlar, Patrikhane ve Rus hükümeti adına kendisine özel bir görev verildiğini savundu. Hilarion'un Papa Francis ile 2023'teki Macaristan ziyareti sırasında yaptığı çok sayıda görüşme, diğer zamanlardaki garip bir şekilde düşük profilli olmasıyla birleşince spekülasyon için çok fazla alan açılmış oldu.
Cambridge'deki Ortodoks Hristiyan Çalışmaları Enstitüsü'nde araştırma görevlisi olan Dr. Katherine Kelaidis, "Hilarion, Ortodoks dünyasında ve ötesinde güçlü ve yararlı bir figür olmaya doğru ilerliyor. Atama hakkında ikili terimlerle düşünmek, Rus kilise ve siyasi kültüründe güç dinamiklerinin nasıl işlediği konusunda hata yapmaktır" diye ekliyor.
Pasaportun önemi çok yönlü olabilir. En belirgin kullanımı Hilarion'a AB genelinde bankacılık olanaklarına sınırsız erişim sağlaması ve uluslararası yaptırımları tehlikeye atan bir zafiyet yaratması olacaktır. Ancak Keliadis'e göre yalnızca AB'nin iç şartları açısından düşünmek büyük hata olur. Ona göre herhangi bir AB pasaportu, blok içinde olduğu kadar blok dışında da pek çok avantaj sağlıyor.
Öncelikle Macar vatandaşları, NATO'nun önemli üyelerinden İngiltere, ABD ve Kanada'ya vizesiz seyahat edebiliyorlar. Hilarion gibi birine Rus pasaportunu kullanarak imkansız olacak seyahat ayrıcalıklarına erişim hakkı verilmesi "Rus yetkililerin arayıp da bulamayacağı stratejik bir fırsat" diyor Kelaidas.
Konuyla ilgili Macar yayın kuruluşu HVG'nin sorusuna, Macaristan İçişleri Bakanlığı ile Kamu Yönetimi Bakanlığı, yetki eksikliğini öne sürerek yanıt vermeyi reddetti.
Macaristan Başbakanlık Ofisi'nden yapılan açıklamada "Macaristan vatandaşlığına ilişkin verilerin gizlilikle işlendiği, çünkü çifte vatandaşlığın birçok ülke tarafından tanınmadığı ve ilgili vatandaşların hukuki zarar görebileceği" belirtildi. Rusya Federasyonu'nun anayasa metninde çifte vatandaşlığa açıkça yer verilmesi göz önüne alındığında, bu açıklama pek çok kişi arasında şaşkınlık yarattı.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın geçtiğimiz hafta "Barış Misyonu" kapsamında Kiev ve Moskova'ya yaptığı "ziyaretler" göz önüne alındığında Hilarion'a verilen pasaport, onun olası bir anlaşma arabulucusu olarak iyi niyetine dair şüpheleri güçlendiriyor.
İngiltere Muhafazakar Partisi'nin eski dış ve güvenlik politikaları danışmanı ve şu anda Budapeşte'deki CEU Demokrasi Enstitüsü'nde misafir araştırmacı olan Dr. Garvan Walshe "Sanırım bu ifşa, Orban'ın Kiev ile Moskova arasında dürüst bir arabulucu olduğu iddiasının tamamen saçma olduğunu doğruluyor" diyor. Walshe, Hilarion'un Macar pasaportu haberi hakkında ayrıca "Orban açıkça Rusya yanlısı bir tutum sergiliyor: O, demokrasinin veya ulusalunun kendi kaderini tayin hakkından haberdar değil" yorumunda bulundu.
Hilarion skandalı Macaristan'daki kiliselerde yaşanan ilk skandal değil elbette. Örneğin Şubat ayında, dönemin cumhurbaşkanı Katalin Novak ve eski adalet bakanı Judit Varga, Reform Kilisesi'nin başpiskoposunun emriyle, bir çocuk evindeki pedofili skandalını örtbas etmeye yardım eden bir adam için başkanlık affı konusunda imzaladıkları ifşaatların ardından kamuoyunun öfkesi üzerine istifa etmek zorunda kaldılar. Fakat bu son olay diğerlerinden çok farklı olarak Macaristan'ın resmen Ruslara perde olduğunu göstermesi açısından oldukça önemli ve bu durum Avrupa hükümetlerinde çok ciddi güvenlik endişesi doğurmuş durumda.
