Deprem Bilimci Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, RS FM’de Ali Çağatay’la Seyir Hali programında depremlerin nasıl oluştuğunu ve tahmin edildiğini anlattı.
2001’de yaptığı çalışmada yaşanan depremlerin tahmin edilmiş olduğunu söyleyen uzman, uzun erimli algoritma ile yaptığı kestirimler üzerine Marmara’da beklenen büyük depremin 2045’te gerçekleşebileceğini vurguladı.
Geçmiş dönemlerde 2020 ve 2022 yıllında Türkiye’de bir depremin dönemi olacağını söylediği kaydeden Prof. Dr. Ahmet Ercan, “2018 yılında yapmış olduğum açıklamalarda 2020-2022 yıllarının Türkiye’de bir deprem dönemi olacağını belirtmiştim. Bunun jeofizik öngörüleri vardı. ‘Aferin, ben bildim’ demek istemiyorum çünkü jeofizik mühendisinin görevi bu. 2020 yılı gerçekten depremlerle girdi. Akhisar Depremi, Elazığ Depremi, Marmaris Depremi ve Sisam Depremi oldu. 2001 yılında yapmış olduğum çalışmada Van’ı, Bodrum’u, Midilli’yi, Sisam’ı, Akhisar’ı, Manisa’yı, Edremit’i saydık. 2001 yılı yaptığım yayında tamamı var. Gerginliğini taşma noktasına getiren boşaltıyor. Bizim uzun erimli deprem kestirimlerimiz vardır, hata payımız 5 ila 10 yıl arasındadır. Orta erimli kestirimlerimizde hata payı bir iki yıldır. Kısa erimli kestirimlerimizde hata payları günlük veya haftalıktır. Uzun erimli kestirimler bizim veri dağarcığımızı kullanarak yapılır. Benim 2045 dememin nedeni odur” dedi.
“ALGORİTMADA MARMARA DEPREMİ İÇİN YIL 2045 ÇIKIYOR”
Algoritmanın çalışmasını sağlayan verilerin toplanma yoluna Ercan, “Varsayımlar ve veri tabanı nereye dayanıyor? Tüm zamanlarda iki tane büyük şehir var: Nicaea (İznik) ve Constantinapol (İstanbul). Bunlar o dönemin büyük şehirleri dolayısıyla depremler odaklarını belirleyecek belli bir düzenekleri olmadıkları için Marmara’da olan depremleri İstanbul diye yazmışlar. Daha az sarsıldı ise İznik diye yazmışlar. Bu tarihsel verileri toplamanın bir sorunu var. Tamamını ‘Marmara gerginliği’ olarak varsayarak bütüncül aldım çünkü bunları tam ayıramıyorsunuz. Marmara’da olan deprem diğer yerleri etkiliyor zaten. Gölcük’te olan depremin Avcılar’ı yıkması örnek olarak gösterilebilir. Baktığımız zaman 2300 yıllık bir veri tabanı gelişti. Böyle bir veri tabanı Çin ve Japonya’dan başka hiçbir yerde yoktur çünkü İstanbul tüm dönemlerin en büyük şehirlerinden biridir ve deprem olan bir yerdedir dolayısıyla veri tabanı çok geniştir. Buna baktığım zaman 2045 çıkıyor depremin yılı, 2040-2050 diyelim. Bu algoritma başka yıl çıksa söylerim, ben bir bilimciyim. Sekmeli doğrusal ilişki demiştim, eğer sekme yılına denk gelmişse 75-150 yıl gecikmeli gelebiliyor. Birileri yakaracaksa ‘İstanbul’a deprem gelecek, sekmeli yıla denk gelsin’ diye yakarsın. O zaman 2075-2150’ye kadar gecikebilir. Algoritmada hiçbir zaman depremler beklenen zamandan daha erken olmamış” şeklinde açıklık getirdi.
Kırıkların yaşının deprem büyüklüğünü ve sıklığını etkilediğini söyleyen Ercan, Türkiye’nin çevresinde bulunan kırıkların yaratabileceği depremleri şöyle sıraladı:
“Bazı tarihsel kayıtlara göre İzmir’de 7.5 büyüklüğünde deprem olduğu yazılmış olsa da elde kayıt olmadığı için yaşanan yıkımlardan deprem boyutunu kestiriyoruz. Bunun belli bir hatası vardır. Dalan Afrika anakarası, 700 km dalmıştır. Şu an bir ucu Bursa ve Balıkesir’de bulunur. Kabuk yerin altına girdiği zaman sıcaklıkla karşılaştığı için taşlar ve topraklar erir, kopmalar olur. Her kopma olduğunda deprem oldu deriz. Son Marmaris Depremi diye andıkları deprem aslında Afrika anakarası üzerinde olan depremdi.”
ABD seçimleri bitmeden Dolar Euro ve altında rekor geldi! Peki şimdi ne olacak?
İstanbul'da deprem riski ne durumda? Jeolog Şener Üşümezsoy anlattı
Bebeklerde en sık görülen hastalıklar
Pandemi Sürecinde ÖZEL RAMİ Hastanesinde Neler Yaşandı ?
Deri kuruluğu nedir? Deri kuruluğu nasıl oluşur?