Doğum ağrısı, doğumun yaklaşmasıyla birlikte anne adaylarının ortak endişelerinden biri olur. Kendine özgü nitelikleriyle birlikte çok kapsamlı ve çok şiddetli bir ağrı olan doğum ağrısı, pek çok kadın tarafından çektikleri en şiddetli ağrı olarak tanımlanır. Bu nedenle birçok anne adayı normal doğum korkusu nedeniyle tercihini sezeryan doğumdan yana yapmaktadır.
Olağanüstü ve eşsiz bir duygu olan annelik duygusu, her kadın için kuşkusuz ki en özel ve en kıymetli duygudur. Hamile kaldığınızı öğrendiğiniz ilk andan itibaren başlayan annelik duygusu bebeğinizi kucağınıza aldığınız anda bambaşka bir hal alarak güçlenmektedir. Halk arasında “prenses doğum” olarak da bilinen epidural analjezi yöntemidir. Ağrısız normal doğum olarak adlandırılan epidural (ağrısız) doğum yöntemi, son zamanlarda en çok seçilen doğum şekillerinin başında gelmektedir. Sezeryan ile doğumdan farklı olarak anne doğum sırasında uyanıktır. Ağrısız normal doğumun yapılabilmesi için özel bir bölgesel anestezi yapılır.
EPİDURAL ANESTEZİ
Ağrısız doğum olarak bilinen epidural analjezi, sezeryan doğumdan farklı olarak annenin uyanık olduğu durumda uygulanır. Epidural analjezinin halk arasında “prenses doğum” olarak adlandırılmasının sebebi; 1853 yılında ilk defa Kraliçe Viktorya’ya kloroform yöntemiyle uygulanmasıdır. Daha sonrasında farklı yöntemler geliştirilse de en etkili yöntemin epidural analjezi olduğu ifade edilmiştir. Lokal anestezi türlerinden biri olan epidural anestezi, vücudun belirli bir bölümündeki ağrı iletiminin kesilmesidir. Anestezi uzmanı (anestezit) tarafından yapılan işlem, ağrısız doğumun yanında birçok cerrahi girişimde de kullanılmaktadır.
Kısaca bel seviyesi altında yapılan birçok cerrahi girişim epidural anestezi yöntemi ile yapılabilir. Omuriliği saran ve “dura” denilen zarın çevresine lokal anestezik madde enjekte ederek uygulanır. Böylece enjekte edilen anestezik madde ile beyne ağrı iletisinin gitmesi önlenir. Ağrı duyusunun yanında hareket yeteneğinin kaybolması durumunda kişi uyanık olmasına rağmen bacaklarını hareket ettiremez.
Normal doğumda kullanılan epidural anestezi, sadece ağrıyı gidermesi için uygulanır. Sezeryan operasyona göre daha düşük dozda lokal anestezik ve güçlü ağrı kesiciler verilir. Böylece anne ağrıyı hissetmezken bacağını hareket ettirebilir ve dokunuşları algılayabilir. Normal doğum için uygulanan bir yöntem olan epidural analjezi, doğumun olmaması veya herhangi bir problemle karşılaşılması halinde belde takılı olan epidural kateterden verilen ilaç dozu ve konsantrasyonu yükseltilerek sezeryan doğum da yapılabilir. Doğum süresi kişiden kişiye farklılık gösterdiği gibi ilk doğumlar genelde 6-9 saat arasında sürmektedir. İkinci doğumlar ise ilk doğuma göre 3-5 saatte tamamlanmaktadır. Doğum süresinin kişiden kişiye farklılık göstermesinde birçok etken rol oynamaktadır.
NASIL YAPILIR?
Epidural anestezi normal doğum kasılmaları düzenli hale geldikten ve rahim açıklığı 4 cm ulaştıktan sonra yapılır. Anne önce oturur veya yatar şekilde duruş alır. Kateter (ince boru) takılacak yer belirlendikten sonra antiseptik solüsyonlar ile bölge temizlenir ve steril örtü ile kapatılır. Böylece enfeksiyon riski en düşük seviyeye indirilir. Sonra kateterin gireceği bölgenin uyuşması için deri ve deri altı çok ince bir iğne ile uyuşturulur. Bölgenin uyuşmasının sonrasında kateter, bel bölgesindeki omurların arasından itilerek dura zarı çevresindeki epidural boşluğa yerleştirilir. Kateterin dışarıda kalan kısmı flaster ile hastanın sırtı boyunca tutturularak kayması engellenir. Böylece gerektiğinde kateterin dışarıda kalan kısmından lokal anestezi eklenilebilir.
