SÜMEYRA KIRCA/ YENİÇAĞ
Sabiha Gökçen Havalimanı'nda 5 Şubat tarihinde meydana gelen ve 3 kişinin ölümü, 180 kişinin de yaralanmasıyla sonuçlanan uçak kazasına ilişkin yürütülen soruşturma devam ediyor.
“YORUMLAR İÇİN DAHA ERKEN”
Pilotların çalışma şartlarıyla ilgili yapılan tartışmalarda kimi uçağın pilotunu suçlu bulurken kimi, piste işaret ediyor. Uzman görüşünü aldığımız Türkiye Havayolları Pilotları Derneği (TALPA) Başkanı Murat Ersoy ise, bu tür yorumların erken olduğunu ve devam eden soruşturma neticesine göre konuşmak gerektiğini vurguladı.
“HAVA İŞ HUKUKU YOK”
Pilot camiasında en büyük sıkıntının Hava İş Hukuku olduğunu belirten Murat Ersoy, TALPA olarak bununla ilgili bir taslak hazırladıklarını ve Ulaştırma Bakanlığına ileteceklerini şöyle anlatırken, “Uluslararası mevzuatlar çerçevesinde hazırlanmış bir iş kanunu var. Bir ceza kanunu var ancak pilotlar için Hava İş Hukuku yok. Örneğin bu kaza olayında olduğu gibi 'Ne çeşit bir yargılama olmalı? Ne şekilde düzenlemesi gerekiyor? Nelere dikkat etmek lazım? Kaza inceleme raporunun gerekli birimlerle nasıl paylaşılması lazım?' Bunları anlatan bir Hava İş Hukuku lazım. Türkiye'de en büyük eksiklerden biri bu, bizim hava iş hukukumuz yok! Bununla ilgili bir taslak hazırladık ve kısa süre içinde ilgili bakanlıklara sunmayı planlıyoruz” ifadelerini kullandı.
BELLİ BİR LİMİTİN ÜSTÜNDE ÇALIŞAMAZ
Sivil Havacılık talimatlarına göre, pilotların günlük belirli çalışma sürelerinin olduğunu vurgulayan Murat Ersoy, bu süreleri aşan pilotların, Sivil Havacılık tarafından lisanslarının iptal edileceğini bu nedenle 'Pilotlar aşırı çalıştırılıyor' söyleminin doğru olmadığını aktardı.
“DİNLENME LİMİTLERE GÖRE”
“Pilotun uçuş saati gece yarısına denk geliyorsa 12 saatlik çalışma süresi vardır” diyen Ersoy, “Günün diğer saatlerinde uçuşa başlayan pilotların ise 14 saat çalışma limiti var. Hatta bu uzun süreli uçuşlarda daha da artmaktadır. Buradan Amerika'ya gidiyorsanız, pilot sayısı artar. Dar gövdeli uçaklarda 2 pilot görevli iken, orada bazen 3-4 pilotlu uçuşlar oluyor. Bunlar hepsinin Sivil Havacılığın FTL dediğimiz talimatlarında açıkça belirtmektedir. Bu talimatlar ve limitler uluslararası talimatlara göre belirlenmektedir. Bu limitlere göre dinlenme saatleri vardır.
“ÇOK BÜYÜK YATIRIMLAR OLUYOR”
Uluslararası standartlarda 'turn around' süresi var, yakıt alınması temizlik yapılması, yeme içmenin alınması gibi belli bir süre var. Dar gövdeli uçaklarda bir saat olurken, geniş gövdelilerde de bir buçuk saati buluyor. Bu süreçte uçak hazırlanıp geri dönüyorlar. Bu pilot için zor değil, tüm dünyada uluslararası kurallara göre belirlenmiş bir süreç. Sivil havacılık talimatları üzerinde pilotlara mesai yaptıramazlar, bu saatlerin altında mesai yapabiliriz ama üstünde yapmak yasak. Sivil Havacılık bu limitlere uymayan şirketlere büyük yaptırımlar uyguluyor. Hatta uluslararası sivil havacılık örgütünün de çok büyük yaptırımları oluyor” dedi.
“DÜZENLEMELERE DİKKAT EDİLİR”
Türkiye'deki tüm pilotların aynı zamanda Uluslararası Sivil Havacılık talimatlarına tabi olduğuna işaret eden Murat Ersoy, "Buradan kalktınız Dublin'e gittiniz. Uçak orada bir arıza yaptı ve başka bir yere indi, oradan gerekli yakıt ve ihtiyaçlarını giderip Dublin'e geri döndüğünde, günlük mesaisini doldurduysa pilotlar dinlenmeye çekiliyor, ondan sonra uçuşu gerçekleşiyor. Bu nedenle pilotların limitlerini aşarak çalışmaları mümkün değil, indiğiniz meydanda, örneğin Almanya'ya indiğinizde Almanya Sivil Havacılığı uçağı denetlemeye geldiğinde limitler dahilinde pilotların uçmadığını görürse şirketlerin, pilotların lisanslarının alınmasına kadar giden yaptırımlar uygulanır. Bu nedenle tüm pilotlar ve şirketler buna dikkat ederler" dedi.
UÇAĞIN KAYITLARI İNCELENİYOR
Sabiha Gökçen'de kaza yapan pilotun hala hastanede olduğunu ve herhangi bir açıklama yapmadığını vurgulayan TALPA Başkanı Murat Ersoy, "Ulaştırma Bakanlığından bizlere bir talep geldi. Kaza Kırım İnceleme Heyeti'ne davet edildik. Uzman bir ekipten oluşan heyette bizden de bir yönetim kurulu üyemiz var ve şuan Frankfurt'ta 'Flight data recorder' kayıtlarını inceliyorlar. Bu raporlar çerçevesinde, pilot mu hatalı, kule mi hatalı veya başka bir durum mu söz konusu, üretici firmadan ya da uçaktan kaynaklı bir sorun mu var, bunların hepsi incelendikten sonra karara varılacak.
Bizim şuan pilot suçludur dememiz doğru değil. Sosyal medyadan yapılan açıklamalar sahte hesaplardan yapılıyor. Pilot şuan hastanede ve avukatlarımız danışmanlık yapıyor onlara, o yüzden kaptanların oradan bir açıklama yapması mümkün değil. Cumhuriyet Başsavcılığı bir soruşturma başlatmış durumda, ifadeler alındı, sahte hesaplardan yapılan açıklamaların doğru olduğuna inanmıyoruz. Öyle bir ifadeyi hiçbir pilot kullanmaz, sabırla sonucu bekler" dedi.
İnceleme raporu sonucunda, pilotun ne kadar uçtuğu, nerede dinlendiği gibi tüm detayların ortaya çıkacağını söyleyen Murat Ersoy, 'Pist kısa' söylemlerinin de doğru olmadığını, pistin uluslararası sivil havacılık şartlarına göre yapıldığını kaydetti.
EN GÜVENLİ TAŞIT UÇAK
2019 yılının ilk 11 ayında karayollarında toplam 382 bin trafik kazası yaşandı. Bu kazalarda toplamda 2 bin 346 kişi hayatını kaybetti. Geçen yıl deniz yolunda ise 485 kaza gerçekleşti. Bu kazalarda 85 kişi öldü, 54 kişi kayboldu.
2019 yılında gerçekleşen uçak kazalarıyla ilgili verileri paylaşan Murat Ersoy, "Geçen sene 39 milyon uçuş yapılmış. Bu uçuşlar içinde 2 milyon uçuşta belki bir tane uçak kaza yapmış. Dünyadaki en güvenli araç uçaktır. 2019 yılında 20 havayolu uçak kazası gerçekleşmiş 283 kişi hayatını kaybetmiş ki bu çok düşük bir rakam, bunlardan sadece 13 tanesi yolcu 6 tanesi kargo, bir tanesi eğitim uçağı olarak geçiyor. Son yaşanan kazada soruşturma sonunda çeşitli aksaklıklar görülecek ve çıkan verilere göre tüm sektörün paydaşlarıyla paylaşılacak ve kazanın tekrarlanmaması için gerekli tüm tedbirler alınacak” ifadelerini kullandı.
