Pet su şişelerindeki büyük tehlike. ABD'li bilim adamları açıkladı

Pet su şişelerindeki büyük tehlike. ABD'li bilim adamları açıkladı

Amerikalı bilim adamları bir litrelik su şişelerinde, %90'ı insan kan dolaşımına girebilecek kadar küçük olan yüz binlerce plastik parçacık tespit etti.

Yeni bir araştırmaya göre, bir litrelik su şişesi ortalama 240.000 plastik parça içeriyor. Pazartesi günü Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayınlanan hakemli bir çalışmada şişelenmiş sularda daha önce tahmin edilenden 100 kat daha fazla nanoplastik parçacık içerebileceğini gösterdi.

İnsan hücrelerine nüfuz edebilecek, kan dolaşımına girebilecek ve organları etkileyebilecek kadar küçük olduklarından nanoplastikler, insan sağlığı için mikroplastiklerden daha büyük bir tehdit oluşturuyor. Nanoplastikler plasentadan geçerek doğmamış bebeklerin vücuduna da girebilir. Bilim insanları uzun zamandır şişelenmiş sudaki varlıklarından şüpheleniyorlardı, ancak tek tek nanopartikülleri tanımlayacak teknolojiden yoksunlardı. Bu zorluğun üstesinden gelmek için, yeni bir mikroskopi tekniği icat edildi, veriye dayalı bir algoritma programlnadı ve her ikisi de ABD'deki üç popüler markadan satın alınan yaklaşık 25 litre şişelenmiş suyu analiz etmede kullanıldı. Analizler neticesinde litre başına %90'ı nanoplastik olan 110.000 ila 370.000 küçük plastik parçacık tespit edildi.

ekran-alintisi-001.jpg

Çalışmanın başyazarı ve Columbia Üniversitesi kimya yüksek lisans öğrencisi Naixin Qian "Bu çalışma, nano düzeyde plastik kirliliğine ilişkin mevcut bilgi açığını kapatma vaadinde bulunan nanoplastiklerin analizindeki zorlukları ele almak için güçlü bir araç sağlıyor" diye başladığı sözlere "Daha önce bu sadece keşfedilmemiş karanlık bir alandı. Toksisite çalışmaları sadece orada ne olduğunu tahmin ediyordu" diye devam etti. Çalışmanın Columbia Üniversitesi'nde çevre kimyacısı olan araştırmanın ortaklarından Beizhan ise "Bu araştırma daha önce maruz kalmadığımız bir dünyaya bakabileceğimiz bir pencere açıyor" açıklamasında bulundu.

Araştırmacıların asıl amacı birçok su şişesinin yapıldığı polietilen tereftalat (PET) ve genellikle şişelenmeden önce suyu arıtmak için filtrelerde kullanılan poliamid de dahil olmak üzere yedi yaygın plastik türünü incelemekti. Fakat araştırmalar sırasında tanımlanamayan birçok nanopartikül de keşfettiler. Eğer bunlardan herhangi biri de nanoplastik ise şişelenmiş sudaki plastik oranı daha da yüksek olabilir.

asa.jpg

Uluslararası Şişelenmiş Su Derneği her ne kadar sonuçlar hakkında "Bilim camiası tarafından tam olarak gözden geçirilmesi gerektiği" ve "nano ve mikroplastik partiküllerin potansiyel sağlık etkileri konusunda bilimsel bir fikir birliği olmadığını" bildirse de çalışmanın bulguları hakkında yorum yapmaktan kaçındı.

Plastik kirliliği dünyanın her yerinde mevcut olsa da şişelenmiş su, insan vücuduna plastik parçacıklar bulaştırma potansiyeli nedeniyle bilim insanlarının özellikle ilgisini çekiyor. 2022'de yayınlanan bir çalışma, şişelenmiş sudaki mikroplastik konsantrasyonunun musluk suyundakinden daha yüksek olduğunu ortaya koymuştu. 2021 tarihli bir raporda ise plastik bir su şişesinin kapağını açıp kapatmanın bile suya küçük plastik parçacıklar yaydığına dikkat çekmişti.

Son araştırma sonrasında ortaya çıkan sonuçlar bulguların şişelenmiş sularla sınırlı kalmayacağını işaret ediyor. Araştırmacılar şimdi musluk suyu ve Batı Antarktika'dan toplanan kar örnekleri üzerinde incelemede bulunmayı planlıyorlar. Columbia Üniversitesi'nde biyofizikçi olan Wei Min "İncelenmesi gereken devasa bir nanoplastik dünyası var" dedikten sonra "Nesneler ne kadar küçük olursa, içimize o kadar kolay girebilirler" diye ekledi.

4e1513d0940c55b1aa9bd1bd2f370a43-900x.jpg