COVID-19 pandemisi, dünya genelinde milyonlarca insanın yaşamını etkileyen büyük bir sağlık krizi olarak tarihe geçti. Bu süreç, yalnızca fiziksel sağlık üzerinde değil, aynı zamanda ruh sağlığı üzerinde de derin etkiler bıraktı. Uzmanlar, pandeminin ardından ortaya çıkan ruh sağlığı sorunlarını ve bu sorunların nedenlerini araştırarak önemli bulgular elde ettiler.
İşte pandeminin ardından en sık karşılaşılan ruh sağlığı sorunları...
PANDEMİNİN RUH SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Kaygı ve Stres: Pandemi sürecinde belirsizlik, hastalanma korkusu ve sevdiklerini kaybetme endişesi, birçok insanda yüksek düzeyde kaygı ve strese yol açtı. Bu durum, özellikle sağlık çalışanları ve ön saflarda çalışan diğer kişiler için daha da belirgin hale geldi.
Depresyon: Sosyal izolasyon, karantina ve günlük rutinlerin bozulması, depresyon vakalarında artışa neden oldu. İnsanlar, sevdiklerinden uzak kalmanın ve sosyal etkileşimlerin azalmasının getirdiği yalnızlık duygusuyla başa çıkmakta zorlandı.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB): Pandemi sırasında yaşanan travmatik olaylar, bazı bireylerde TSSB belirtilerine yol açtı. Özellikle yoğun bakım ünitelerinde çalışan sağlık personeli ve COVID-19 nedeniyle yakınlarını kaybedenler, bu durumdan ciddi şekilde etkilendi.
Uyku Bozuklukları: Pandemi sürecinde artan kaygı ve stres, uyku düzenini olumsuz etkiledi. İnsanlar, uykuya dalmakta zorlanma, sık sık uyanma ve kabuslar gibi sorunlarla karşılaştı.
UZMAN GÖRÜŞLERİ VE BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR
Psikiyatrist Dr. Burhanettin Kaya, pandeminin ruh sağlığı üzerindeki etkilerini şu şekilde özetledi:
"Pandemi süreci, bireylerin ruh sağlığını derinden etkiledi. Özellikle kaygı bozuklukları, depresyon ve TSSB gibi sorunlar yaygın olarak görülüyor. Bu dönemde ruh sağlığı hizmetlerine erişimin artırılması büyük önem taşıyor"
Psikolog Dr. Elif Kaya ise, sosyal izolasyonun etkilerine dikkat çekti:
"Sosyal izolasyon, insanların yalnızlık duygusunu artırarak depresif belirtilerin ortaya çıkmasına neden oldu. Bu süreçte, sosyal destek ağlarının güçlendirilmesi ve insanların birbirleriyle iletişimde kalması çok önemli"
Yapılan araştırmalar, pandeminin ruh sağlığı üzerindeki etkilerini açıkça ortaya koydu.
Örneğin, 2021 yılında yapılan bir çalışmada, pandemi sürecinde depresyon ve kaygı bozukluklarının yaygınlaştığı ve bu durumun uzun vadeli etkilerinin olabileceği bulundu. Benzer şekilde, TSSB belirtilerinin de pandemi sonrası dönemde arttığı belirtildi.
RUH SAĞLIĞINI KORUMA YOLLARI
Sosyal Destek Ağları: Aile ve arkadaşlarla iletişimde kalmak, sosyal destek ağlarını güçlendirmek, ruh sağlığını korumada önemli bir rol oynar.
Profesyonel Yardım Almak: Ruh sağlığı sorunları yaşayan bireylerin, bir uzmandan profesyonel yardım alması önemlidir. Psikoterapi ve danışmanlık hizmetleri, bu süreçte destek sağlayabilir.
Sağlıklı Yaşam Alışkanlıkları: Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek ve yeterli uyku almak, ruh sağlığını olumlu yönde etkiler.
Stres Yönetimi Teknikleri: Meditasyon, yoga ve nefes egzersizleri gibi stres yönetimi teknikleri, kaygı ve stresi azaltmada etkili olabilir.
Pandeminin ardından kalan ruh sağlığı sorunları, bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Kaygı, depresyon, TSSB ve uyku bozuklukları gibi sorunlarla başa çıkmak için sosyal destek ağlarının güçlendirilmesi, profesyonel yardım alınması ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi büyük önem taşır.
Uzmanlar, bu süreçte ruh sağlığı hizmetlerine erişimin artırılması gerektiğini vurguladı.
