Gürcistan’daki whitetail geyikleri, pamuk tarlalarına verdikleri büyük zararlarla gündemde. Gürcistan Üniversitesi (UGA) tarafından hazırlanan verilere göre, bu geyiklerin pamuk üzerindeki yıllık zararı 152 milyon doları buldu. Geyiklerin sebep olduğu kayıplar, Palmer amaranth yabani otları, kök-ur nematodları ve pis kokulu böcekler gibi zararlıları geride bırakarak pamuk üretiminde bir numaralı ekonomik tehdit haline geldi.
UGA Pamuk Uzmanı Camp Hand, “Bu durum, üreticilerin zaten karşılaştığı zorlukların üzerine yeni bir yük ekliyor ve yakın zamanda çözüm bulunacak gibi görünmüyor” diyerek üreticilerin durumunun ciddiyetine dikkat çekti.
ZARARIN BOYUTLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
2023-2024 yıllarında UGA tarafından yapılan kapsamlı bir ankette, 525 üretici, 29 danışman ve 16 uzmana ait toplamda yaklaşık 1 milyon hektarlık alan incelendi. Sonuçlara göre, bu alanların %33 ila %41’i geyiklerin zararına maruz kaldı ve yıllık verim kaybı %34 ila %42 arasında değişti. Üreticiler, geyiklerle mücadele için hektar başına 51 ila 73 dolar harcadıklarını belirtti. Kullanılan yöntemler arasında avlanma izinleri (%70,6), yeniden ekim (%64,2), kovucular (%52,1), çit sistemleri (%11,7) ve yapay ses cihazları (%14,4) yer aldı.
Camp Hand, özellikle avcıların ‘Hunters for the Hungry’ programına katılmasını teşvik ediyor. Bu program, geyik etlerinin ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasını sağlarken tarıma da dolaylı yoldan destek veriyor. Hand, “Avcılar genellikle büyük boynuzlu geyik peşindedir, ancak dişi geyiklerin avlanması tarım için de faydalıdır” dedi.
GEYİK YÖNETİMİNDE YENİ YAKLAŞIMLAR
Gürcistan’daki geyik nüfusu 1950’lerde 6.000 iken, başarılı koruma çalışmaları sayesinde bu rakam 1990’larda 1,4 milyona kadar çıktı ve bugün 1,1 milyon civarında seyrediyor. Ancak bu durum, tarım alanlarında ciddi bir yönetim sorunu doğurdu.
Pamuk, Gürcistan’da 1,1 milyon hektarlık ekim alanıyla en önemli tarım ürünü. Geyikler ise özellikle taze filizleri ve genç bitkileri yiyerek ciddi kayıplara yol açıyor. Hand, farklı pamuk türleri üzerinde yapılan denemelerle hangi çeşitlerin geyik hasarına karşı daha dayanıklı olduğunu belirlemeye çalıştıklarını ifade etti.
Gürcistan Pamuk Komisyonu, UGA, çiftçi birlikleri ve diğer tarım kuruluşları çözüm arayışını sürdürüyor. Ancak Hand, kısa vadede sihirli bir çözüm olmadığını vurguluyor: “Bu sorun tek bir gece çözülemez, ama doğru yönetim stratejileriyle başa çıkılabilir. Çiftçiler bu yükü tek başlarına kaldıramaz.”
