Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) göre, 2020 yılında dünya genelinde 2,2 milyar insan görme bozukluğu yaşıyordu. Bunlardan 1 milyarının engelli olduğu ve 436 milyonunun kör olduğu tahmin ediliyor. Daha da endişe verici olanı, bu körlük vakalarının %80'inin önlenebilir olması.
Önlenebilir Körlüğün Nedenleri:
Katarakt: Dünyadaki körlüğün en yaygın nedenidir. Göz merceğinin bulanıklaşması sonucu oluşur ve genellikle yaşlanmayla ilişkili.
Refraktif kusurlar: Miyop, hipermetrop ve astigmatizm gibi görme kusurları gözlük veya kontakt lenslerle kolayca düzeltilebilir.
Glokom: Göz tansiyonu olarak da bilinir ve optik sinire zarar vererek görme kaybına yol açabilir.
Yaşa bağlı makula dejenerasyonu (YAMD): Makulanın, gözün merkezi görmeden sorumlu kısmının hasar görmesi.
Diyabetik retinopati: Yüksek kan şekeri seviyelerinin retinaya zarar vermesi sonucu oluşur.
Çocukluk çağı körlüğü: A vitamini eksikliği, kızamık ve trahom gibi enfeksiyonlar ve doğum kusurları gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.
Önleme Stratejileri:
Düzenli göz muayeneleri: Her yaştan insan, görme bozukluklarının erken teşhisi ve tedavisi için düzenli göz muayeneleri yaptırmalı.
Katarakt ameliyatı: Kataraktın tedavisi, bulanıklaşmış göz merceğinin cerrahi olarak çıkarılması ve yerine yapay bir merceğin yerleştirilmesi.
Refraktif kusurlar için düzeltici gözlük veya kontakt lensler: Gözlükler ve kontakt lensler, miyop, hipermetrop ve astigmatizm gibi görme kusurlarını düzeltmek için kullanılabilir.
Glokom tedavisi: Glokom tedavisi, göz tansiyonunu düşürmek için ilaç, lazer tedavisi veya cerrahi içerebilir.
YAMD için erken teşhis ve tedavi: YAMD'nin erken teşhisi ve tedavisi, görme kaybını önleyebilir veya geciktirebilir.
Diyabetik retinopatinin önlenmesi ve yönetimi: Diyabetli kişiler, kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutarak ve düzenli göz muayeneleri yaptırarak retinopati riskini azaltabilirler.
A vitamini eksikliğinin önlenmesi: A vitamini eksikliği riski taşıyan çocuklara ve emziren annelere vitamin takviyesi yapılabilir.
Enfeksiyonların önlenmesi: Kızamık ve trahom gibi enfeksiyonlar aşılarla önlenebilir.
Doğum kusurlarının önlenmesi: Folik asit takviyesi almak, nöral tüp defektleri gibi doğum kusurlarının riskini azaltabilir.
Uzman Görüşleri:
Dr. Maria Munoz, Dünya Sağlık Örgütü Göz Sağlığı Birimi Direktörü:
"Önlenebilir körlük, küresel bir halk sağlığı sorunudur. Düzenli göz muayeneleri ve basit tedavilerle milyonlarca insanın görme kaybını önleyebiliriz."
Prof. Dr. Alann Woodward, Uluslararası Körlük Önleme Ajansı Başkanı:
"Çocukluk çağı körlüğünün önlenmesine odaklanmak çok önemlidir. A vitamini eksikliği ve enfeksiyonlar gibi önlenebilir nedenlerden kaynaklanan körlüğü ortadan kaldırmak için çalışıyoruz."
Dr. Rishi Khanna, Hindistan Ulusal Göz Hastanesi Müdürü:
"Diyabet, Hindistan'da önlenebilir körlüğün önde gelen nedenlerinden biridir. Diyabetli hastaları retinopati belirtileri için eğitmek ve düzenli göz muayeneleri yaptırmalarını sağlamak çok önemlidir."
Önlenebilir körlük, dünya genelinde önemli bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmakta.
Göz Hastalıkları Bölümünden Doç. Dr. Sevil Karaman, artan dünya nüfusunun çocuk sağlığı üzerindeki etkilerine dikkat çekerek, özellikle önlenebilir körlük vakalarındaki artışa vurgu yapmakta.
Doç. Dr. Karaman, "Artan nüfusla birlikte, özellikle kırsal ve düşük gelirli bölgelerde, göz sağlığı hizmetlerine erişim zorlaşıyor. Bu durum, çocukların göz sağlığını ciddi şekilde tehdit ediyor" dedi.
Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Safiye Yılmaz, önlenebilir körlüğün başlıca nedenleri arasında katarakt, glokom ve A vitamini eksikliğini saymakta.
Prof. Dr. Yılmaz, "Bu hastalıklar erken teşhis ve uygun tedavi ile büyük ölçüde önlenebilir" şeklinde açıklamada bulundu. Ayrıca, göz enfeksiyonları ve prematüre retinopatisi gibi durumlar da önlenebilir körlük nedenleri arasında yer almakta.
Bilimsel Araştırmalar:
Bilimsel araştırmalar da bu görüşleri desteklemekte. Örneğin, bir çalışma, A vitamini eksikliğinin çocuklarda körlüğe yol açabileceğini ve bu durumun beslenme programları ile önlenebileceğini göstermişti.
Ayrıca, katarakt ameliyatı gibi cerrahi müdahalelerin, göz tansiyonu tedavisinin ve düzenli göz muayenelerinin önlenebilir körlük vakalarını azaltmada etkili olduğu kanıtlanmıştı.
Önlenebilir körlük, erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleriyle büyük ölçüde engellenebilir. Bu nedenle, göz sağlığı hizmetlerine erişimin artırılması ve toplumun bu konuda bilinçlendirilmesi büyük önem taşımakta.
