Tam bir Yunan hayranı ve Yunanistan Başbakanı Elefteriyos Venizelos’un çok yakın dostu olan Lloyd George, Yunanlıları Doğu Trakya ve İzmir’e çıkartarak "milli yayılışlarını" sağlamaya çalıştı. İngiltere böylece Türkleri kendi ülkelerinde ezmek için İngiliz askerini Türkiye’ye yollamak gibi bir hataya düşmeden Büyük Yunanistan ideali peşinde olan Venizelos’u alet olarak kullanacaktı.
Bütün hesapları inceden inceye yapmışlardı ama bir şeyi hesap edememişlerdi; Yüzyılın dahisi Mustafa Kemal ve Türk milletini...
Başlangıç noktası Sevr
Bu bilgileri verdikten sonra ömrü sadece 5 hafta sürebilen "İonya Devleti"nin öyküsünü aktaralım:
Ömrü yalnızca beş hafta süren İonya Devleti’nin kuruluşunun uzun sayılabilecek bir geçmişi vardı. Başlangıç noktası, İstanbul’daki padişah hükümetinin imzaladığı Sevr Andlaşması idi. Yabancı işgallerden arta kalan topraklarda yaşayan Anadolu Türkleri ise, bu antlaşmanın uygulanmasını önlemek için Mustafa Kemal Paşa’nın önderliğinde iki yıldır kan döküyordu. Sevr Antlaşması ile İzmir Bölgesi Yunanistan’a verilmişti. Yani, İzmir ve çevresi ile Manisa, Akhisar ve Ayvalık’a dek uzanan 16 bin kilometre karelik ve 1 milyon nüfuslu bir kesim Yunanistan’ın olacaktı.
Anadolu Türkleri buna razı olmamış, silahlı direnişe kalkışmış, sonunda zararlı çıkmıştı. Yunan ordusu ilerleyerek zamanla Afyon, Kütahya, Eskişehir ve Bursa’yı içeren yüzbin kilometre karelik 3 milyon nüfuslu geniş bir alanı ele geçirmişti.
Sakarya boylarında yirmi iki gün, yirmi iki gece süren kanlı çarpışmalardan sonra geri çekilmek zorunda kalan Yunan ordusunun artık Türkleri yenemeyeceği anlaşılmıştı.
Hatta, Yunan ordusunun işgal ettiği yerleri bile elinde tutup tutamayacağı tartışmalı bir hale gelmişti. Gerek. Yunan ordusunun durumu, gerek Yunanlılar arasında birbirinden ayrı olarak doğan siyasal görüşlerin tek çare olarak Batı Anadolu’da yeni bir devlet kurulmasında birleşmesi, İonya devletinin kuruluşuna yol açmıştır. Artık Yunanistan, Batı Anadolu’yu topraklarına katmaktan da, Sevr Antlaşması ile kendisine verilen İzmir bölgesinden de vazgeçmekte, İzmir bölgesinden biraz büyükçe bir alanda İonya Devleti kurulmasını istemektedir.
Gizli örgüt kurdular
Yunanlılar arasında siyasi görüş ayrılıkları, yapılan seçimleri Kral Constantine taraftarlarının kazanmasıyla daha da büyümüştü. Kralcılar önemli görev yerlerine kendi adamlarını atamaya, Venizelos’cu saydıklarını cezalandırmaya başlamışlardı. Bunun üzerine Ege’deki Yunan ordusundan Venizelos yanlısı 150’ye yakın subay kaçarak İstanbul’a gitmiş ve Ethniki Amyna (Ulusal Savunma) adlı bir örgüt kurmuşlardı. Kısaca "Amyna" diye anılan örgüt daha sonra İzmir’de ve Selanik’te gizli, Londra’da açık olarak örgütlenerek çalışmalara başlamıştı. Örgütün ana hedefi Venizelos’u yeniden iş başına getirmekti. (Devam edecek)
