Omega-3 yağ asitleri, somon, ton balığı, keten tohumu ve balık yağı takviyelerinde bulunur ve bilişsel işlevleri destekleme potansiyeline sahiptir. JAMA Network Open’da yayımlanan bir araştırmaya göre, APOE-e4 gen varyantına sahip bireylerde bu yağların etkisi daha koruyucu olabilir. APOE-e4, Alzheimer hastalığı için güçlü bir risk faktörüdür. Araştırma, omega-3 takviyesi alan katılımcılarda beyin sinir hücrelerini koruyan miyelin kılıfının daha sağlam kaldığını belirtti. Araştırmanın baş yazarı Dr. Lynne Shinto, “Miyelin kılıfının bozulması, sinir hücrelerinin işlevini zorlaştırır. Omega-3’ler bu bozulmayı önlemede önemli bir rol oynuyor,” dedi.
KİMLER RİSK ALTINDA?
Dünya nüfusunun yaklaşık %15-25’i APOE-e4 gen varyantı taşırken, bu gene sahip olup olmadığınızı genetik testler veya araştırmalarla öğrenebilirsiniz. Ancak Dr. Shinto, bu yağların yalnızca e4 taşıyıcılarına değil, genel olarak tüm bireylere fayda sağlayabileceğini vurguladı.
OMEGA-3'LER NEDEN ÖNEMLİ?
EPA ve DHA, omega-3 yağ asitlerinin iki ana türüdür. EPA, anti-enflamatuvar özelliklere sahipken, DHA sinir hücreleri arasındaki iletişimi destekler. Omega-3’lerin genç yaşlardan itibaren tüketilmesi önerilmektedir. 2022’de yapılan bir çalışma, omega-3’lerin kan seviyesinin yüksek olmasının, orta yaşlı bireylerde daha iyi beyin yapısı ve işleviyle ilişkili olduğunu ortaya koydu.
Diyetisyen Melissa Ann Prest, “Yaş fark etmeksizin, beyin sağlığını desteklemek için omega-3 alımına özen gösterilmeli,” dedi. Araştırmalar, omega-3'lerin bilişsel işlevleri destekleyebileceğini, ancak demansı tamamen önleyemeyeceğini de gösteriyor.
TAKVİYE Mİ, GIDA MI?
Dr. Shinto’nun çalışmasında katılımcılar üç yıl boyunca günlük 1.65 gram EPA ve DHA aldı. Ancak uzmanlar, omega-3 alımını öncelikle doğal gıdalardan sağlamayı öneriyor. Somon, uskumru ve ton balığı gibi balıklar bu yağların doğal kaynaklarıdır. Prest, “Doğal beslenme ile yeterli alım sağlanamıyorsa takviyeler tercih edilebilir,” dedi.
Omega-3’lerin sadece beyin sağlığına değil, kalp sağlığına da faydalı olduğu biliniyor. Araştırmalar, haftada en az bir porsiyon balık tüketmenin kalp sağlığını desteklediğini ortaya koydu. Ancak herhangi bir beslenme değişikliği yapmadan önce mutlaka bir uzmana danışılmalı.
